بزرگنمايي:

ایران پرسمان - اعتماد / متن پیش رو در اعتماد منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست
اصلاح‌طلبان با حداقل مقدورات پا به عرصه انتخابات گذاشته و با همان تعداد اندک چهره‌های تایید صلاحیت‌شده‌شان در رقابت دوره یازدهم انتخابات مجلس شورای اسلامی حضور خواهند داشت. تمام احزاب و چهره‌های اصلاح‌طلب و همچنین شورای عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان که تاکید داشته لیستی ارایه نمی‌کند، مردم را به مشارکت در انتخابات دعوت می‌کنند. مصطفی کواکبیان، نماینده عضو هیات رییسه فراکسیون امید مجلس دهم که از جمله تایید صلاحیت‌شدگان در این دوره نیز هست، در گفت‌وگو با «اعتماد» تاکید دارد که در صورت حضور و مشارکت مردم در انتخابات، اصلاح‌طلبان می‌توانند فراکسیون اقلیت قدرتمندی تشکیل دهند که البته همچون فراکسیون امید بلاتکلیف نباشد. او همچنین گفته اگر او نیز رد صلاحیت شده‌بود، باز هم مردم را به حضور حداکثری در انتخابات دعوت می‌کرد و انتظار داشت احزاب که کنشگران سیاسی هستند، لیست انتخاباتی ارایه کنند.
با توجه به اینکه شما تایید صلاحیت شدید و از جمله کاندیداها برای حضور در دوره یازدهم انتخابات مجلس شورای اسلامی هستید، ادله شما برای حضور در انتخابات و همچنین دلایلی که به نظر شما، مردم باید به استناد بر آن همچنان پای صندوق رای بیایند، چیست؟
البته همه ما تایید صلاحیت‌شدگان، ناراحت هستیم که برخی دوستان اصلاح‌طلب تایید صلاحیت نشدند. چهره‌هایی چون الیاس حضرتی، علی مطهری، محمود صادقی، محمدرضا تابش و... که در فراکسیون امید مجلس دهم با یکدیگر همکاری‌هایی داشتیم. اما با همه سختی‌ها و مشکلاتی که وجود دارد و گلایه‌ها و شکواییه‌ها و اعتراض‌هایی که مردم دارند، من به 3 دلیل معتقدم که باید مردم در این انتخابات نیز همچون همیشه حضور داشته‌باشند. اول اینکه در نظامی که انتخابات برگزار می‌شود، تعیین سرنوشت از طریق صندوق‌های رای است و خداوند هم می‌فرماید که من سرنوشت هیچ قومی را تغییر نمی‌دهم مگر به دست خودشان. بنابراین مردم باید سرنوشت‌شان را به دست خودشان تغییر داده و تعیین کنند. هرچند ممکن است رقابت عادلانه نبوده و بالعکس دو طرف رقابت از امکانات یکسانی برخوردار نباشند. اما همه اینها نباید مانع شرکت در انتخابات شود.
دلیل دوم من این است که اگر ما در این رقابت حضور نداشته‌باشیم، به هر حال عده‌ای هستند که در انتخابات شرکت کنند؛ عده‌ای که اتفاقا نمی‌توانند خواست و مطالبات اکثریت مردم را نمایندگی کنند. مردم باید تشخیص دهند که چه‌ کسانی به واقع پیگیر مطالبات مردم هستند و بر آن مبنا رای دهند. عده‌ای که پلاکاردهای «لیاخوف کجایی» به دست می‌گیرند، مشخص است که نه مجلس را قبول دارند و نه رای مردم را بلکه معتقدند امثال یک قزاق روسی باید مجلس را به توپ ببندد، وارد عرصه رقابت شده‌اند و اگر ما در این رقابت حضور پیدا نکنیم و مردم انتخاب درستی نداشته‌باشند، بعدا همه ما افسوس می‌خوریم که چرا نتوانستیم نمایندگان دلخواه خود را به مجلس بفرستیم. سومین دلیل من برای حضور حداکثری نیز این مساله قدرت، امنیت و اقتدار بین‌المللی ایران است که هر بار مشارکت بیشتری در انتخابات وجود داشته، این المان‌ها هم افزایش یافته است و هربار مشارکت کاهش داشته مشکلات زیادتر شده است. تجربه ثابت کرده حضور کمرنگ مردم مشکلات کشور را افزون کرده است. به این دلایل معتقدم مردم باید بیایند و سرنوشت خودشان را تعیین کنند.
در جریان بررسی صلاحیت‌ها، بسیاری از چهره‌های شاخص اصلاح‌طلب ردصلاحیت شدند. این گروه عمدتا بر عدم ارایه لیست تحت عنوان جبهه اصلاحات تاکید و البته اذعان داشتند که رویکرد تحریمی ندارند و موافق رای‌ دادن هستند. اگر شما در گروه رد صلاحیت‌شدگان قرار داشتید، چه رویکردی اتخاذ می‌کردید؟
اولا باید تاکید کنم که هیچ لیستی به نام شورای عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان ارایه نخواهد شد. اما احزاب اصلاح‌طلب نباید از کسی اجازه بگیرند. سیاست‌ورزی جزء ذات فعالیت احزاب است. در این شرایط هم 8 حزب ائتلافی برای ایران تشکیل دادند و تنها لیست اصلاح‌طلبان نیز همین خواهد بود. ممکن است البته لیست‌های دیگری هم وجود داشته ‌باشد که ترکیبی از اصلاح‌طلبان و غیراصلاح‌طلبان باشند که هیچ اشکالی ندارد. با این حال یک لیست تماما اصلاح‌طلب ازسوی احزابی چون مردم‌سالاری، حزب اسلامی کار، مجمع فرهنگیان ایران اسلامی، انجمن اسلامی معلمان و حزب آزادی و... ارایه شد. البته چندین نفر دبیران‌ کل احزاب اصلاح‌طلب ردصلاحیت شدند که کاش این دوستان نیز حضور داشتند؛ با این حال همین افراد هم مردم را به مشارکت دعوت می‌کنند. بنابراین من هم اگر جزء رد صلاحیت‌شدگان بودم، اعتقاد داشتم که احزاب باید لیست دهند و مردم هم باید مشارکت کنند.
با وجود ائتلاف 8 حزب اصلاح‌طلب اما به نظر می‌رسد که این‌بار برخلاف 4 سال پیش تعدد لیست انتخاباتی وجود دارد و احزابی چون کارگزاران لیست جداگانه می‌دهند یا این‌بار اصولگرایان میانه‌رو با اصلاح‌طلبان به ائتلاف نرسیدند. باتوجه به شرایط پیش ‌رو و همچنین شرایطی که اصولگرایان دارند، ترکیب مجلس شورای اسلامی را چگونه پیش‌بینی می‌کنید؟
به هر حال مستقلان هم این‌بار تمایل داشتند که به تنهایی به انتخابات ورود کنند. برای مثال آقای علی مطهری هیچ‌وقت خود را اصلاح‌طلب معرفی نمی‌کند و در لیست مورد حمایتش هم از اصولگرایان استفاده می‌کند و هم از اصلاح‌طلبان. با این حال لیست اصلاح‌طلبان امسال همان لیستی است که خروجی ائتلاف 8 حزب اصلاح‌طلب است.
اما فراموش نکنیم که دست‌کم در 150 حوزه انتخابیه رقابت صرفا میان اصولگرایان است و به دلیل رد صلاحیت‌ها اساسا اصلاح‌طلبان کاندیدایی ندارند. بنابراین نمی‌توان امید داشت که تعداد بالایی از اصلاح‌طلبان وارد مجلس شوند. اما احتمالا اقلیتی از اصلاح‌طلبان در مجلس حضور خواهند داشت. به هر روی مجلس تک‌صدایی قطعا خوب نیست؛ یعنی حتی اگر اصلاح‌طلبان به صورت گسترده هم تایید صلاحیت می‌شدند، اینکه تمام مجلس در دست اصلاح‌طلبان باشد هم خوب نبود.
در این دوره 4 ساله انتقاداتی نسبت به فراکسیون امید حتی از سمت اصلاح‌طلبان وارد بود. به نظر شما در دوره جدید اولا اصلاح‌طلبان می‌توانند فراکسیون اقلیتی در مجلس تشکیل دهند؟ ثانیا چه اقداماتی ممکن است ایرادها و انتقادات موجود را مرتفع کند تا این فراکسیون اقلیت کارایی بیشتری نسبت به امید داشته‌باشد؟
من بسیار خوشبین هستم که فراکسیون اقلیت قدرتمندی شکل بگیرد. همچنین تاکید دارم که بسیاری از انتقاداتی که به فراکسیون امید وارد بود، درست نیست. در نظر بگیرید اگر همین فراکسیون امید در مجلس حضور نداشت، چه اتفاقی می‌افتاد؟! درست است که شاید طرح‌های بسیاری را مطرح کردند و نتوانستند به نتیجه برسانند اما به این دلیل بود که یک سوم مجلس را تشکیل می‌دادند. در عین حال بسیاری از انتقادات هم به‌خاطر عدم شناخت دقیق از ترکیب نمایندگان مجلس دهم است که عده‌ای با عنوان مستقلین همواره به سمت اصولگرایان می‌رفتند و در معدود مواردی مثل FATF، پالرمو، برجام و مواردی از این دست با اصلاح‌طلبان همراهی داشتند اما در بقیه موارد نگاه‌شان نزدیک به اصولگرایان بود. بنابراین، معتقدم که ما در مجلس دهم تکلیف‌مان معلوم نبود که چه باید کنیم. اگر در این دوره فراکسیون اقلیتی شکل گیرد، ما می‌دانیم که چه می‌خواهیم و چه نمی‌خواهیم.