بزرگنمايي:

ایران پرسمان - فرهیختگان / « اصلاح‌طلبان تکرار کنند: از ماست که بر ماست » عنوان یادداشت روزنامه فرهیختگان به قلم محمد رضایتی است که می‌توانید آن را در ادامه بخوانید:
روز گذشته با اعلام رسمی نتایج انتخابات مجلس، پرونده این دوره رقابت‌ها نیز بسته شد. نتایج این دوره پیام‌های روشنی برای همه بازیگران درگیر این انتخابات داشت اما محور اصلی این یادداشت، تحلیلی بر کارنامه به‌دست‌آمده جریان اصلاح‌طلب در این دوره از انتخابات است؛ جریانی که با مشخص‌شدن آرای مردم حالا تلاش می‌کند تفسیری غیرواقعی از این نحوه رای دادن مردم ارائه دهد! از برخی چهره‌های نزدیک به دولت همچون حسام‌الدین آشنا، مشاور روحانی تا برخی چهره‌های رادیکال اصلاح‌طلبی همچون جریان اتحاد ملت و شورای عالی اصلاح‌طلبان در روزهای اخیر سعی کرده‌اند بازی را در میدان بی‌رقیب تعریف کنند و عدم مشارکت‌ها را ناشی از حذف رقیبان بخوانند! فارغ از این نوع تحلیل‌ها اما این انتخابات پیامدهای روشنی برای اصلاحات داشت و معنای آرای مردم برای جریان اصلاح‌طلب، تحقیرآمیز و شکستی سنگین محسوب می‌شود؛ اما چرا؟
1- برخلاف ادعاهای مطرح‌شده، اصلاح‌طلبان توانستند در این دوره از رقابت‌ها لیست بدهند. اگر تکثر لیست‌های اصلاح‌طلبان را در نظر نگیریم که آنها درنهایت با چهار لیست و حمایت‌های آشکار و نهان رئیس دولت اصلاحات وارد میدان رقابت شدند، نگاهی به این فهرست‌های انتخاباتی نشان می‌دهد ترکیبی از چهره‌های باسابقه و سرشناس این جریان در لیست‌های ارائه‌شده حضور داشتند. مجید انصاری در حالی به‌عنوان سرلیست اصلاح‌طلبان بود که وی چهره سرشناس و باسابقه‌ای است. عضویت در مجمع روحانیون مبارز و مجمع تشخیص مصلحت نظام، ریاست فراکسیون خط امام در مجلس پنجم، معاونت پارلمانی دولت اصلاحات، عضویت در مجلس خبرگان دوره سوم و معاونت پارلمانی روحانی ازجمله سوابق اوست.
از سوی دیگر لیست این دوره اصلاح‌طلبان نسبت به دوره قبل در سال 94 لیستی ارتقایافته از چهره‌های اصلاح‌طلبی بود. لیست ارائه‌شده با عنوان لیست امید در سال 94 لیستی تقریبا گمنام و ناشناخته بود که اکثریت آنها، تقریبا هیچ کنش سیاسی در طول عمرشان نداشته و فقط 10 نفر سابقه قابل طرحی داشتند. علی مطهری، کاظم جلالی، بهروز نعمتی، الیاس حضرتی، مصطفی کواکبیان، علیرضا محجوب‌، سهیلا جلودارزاده و محمدعلی وکیلی معروف‌ترین چهره‌های آن لیست بودند و این در حالی بود که کاظم جلالی و بهروز نعمتی در این اردوگاه تعریف نمی‌شدند؛ حتی این گمانه از محمد خاتمی، رئیس دولت اصلاحات منتشر شد که 17 نفر از اعضای لیست امید تهران را نمی‌شناخته است!
اما یک مقایسه آماری از لیست‌های اصلاح‌طلبان در اسفند 98 نشان می‌داد این جریان حداقل دوبرابر نسبت به دوره قبل چهره‌های اصلاح‌طلب مشهور، شناخته‌شده برای مردم و البته تایید صلاحیت‌شده داشته است. (رجوع کنید به گزارش روزنامه «فرهیختگان» در تاریخ شنبه 19 بهمن 1398) علاوه‌بر مجید انصاری، محمدحسین مقیمی معاون سابق وزیر کشور و استاندار سابق تهران، محمدرضا راه‌چمنی دبیرکل حزب وحدت و همکاری ملی، مصطفی کواکبیان نماینده چند دوره مجلس و دبیرکل حزب مردم‌سالاری، علیرضا محجوب و سهیلا جلودارزاده از خانه کارگر و نماینده چند دوره مجلس، محمدعلی وکیلی نماینده مجلس و مدیرمسئول روزنامه ابتکار، زهرا ساعی، فریده اولادقباد و پروانه مافی از اعضای فراکسیون امید ازجمله چهره‌های شناخته‌شده‌ای بودند که در لیست‌های اصلاح‌طلبان -نهایتا با تغییراتی کوچک- حضور داشتند. اما با وجود ارائه این لیست‌های کامل به افکارعمومی اصلاح‌طلبان متحمل یک شکست تحقیرآمیز شدند و حالا مساله را در فیلتر شورای نگهبان خلاصه می‌کنند؛ البته باید پذیرفت اگر چهره‌های شاخص‌تری از اصلاح‌طلبان در میدان رقابت حضور داشتند نتیجه ممکن بود اندکی تفاوت داشته باشد اما نشانه‌های زیادی حتی از پیش از آغاز پروسه رد و تایید صلاحیت‌ها وجود داشت که نشان می‌داد شکست اصلاح‌طلبان قطعی است و از همین جهت بود که چهره‌های شاخص‌تر به گفته مجید انصاری حاضر نشدند در انتخابات ثبت‌نام کنند. انصاری این موضوع را این‌طور توضیح می‌دهد که رئیس دولت اصلاحات و مشاورانش در جمع‌بندی آنها تصریح کرده بودند به‌طور مشخص 110 نفر از فعالان اصلاح‌طلب در انتخابات ثبت‌نام کنند، ولی به‌رغم تاکید خاتمی از جمع 110 نفری مورد اشاره، تنها پنج نفر ثبت‌نام کردند!
برخی دیگر از اعضای این جریان به شکل صریح‌تری شکست در این دوره را بی‌ربط با مساله شورای نگهبان دانسته بودند. صادق زیباکلام، فعال سیاسی اصلاح‌طلب در دی‌ماه گفته بود: «اصلاح‌طلبان به‌دلیل انتقادهای جدی بدنه حامی‌شان، حتی اگر از سوی شورای نگهبان هم ردصلاحیت نشوند، بازهم شانسی برای حتی به دست آوردن یک پیروزی خفیف را در انتخابات اسفندماه نخواهند داشت.»
2- برخلاف این ادعا که گفته می‌شود میدان رقابت، میدانی بی‌رقیب بود اما بررسی آماری نشان می‌دهد چهره‌های شاخص اصلاح‌طلب، با حداقل دارای سابقه نمایندگی مجلس در حوزه‌های انتخابیه غیرتهران و حتی در برخی شهرهای کوچک حضور داشته و نتوانستند رای مردم را کسب کنند. بگذریم از اینکه برخی دیگر از چهره‌های شاخص همچون محمدعلی افشانی از اعضای حزب اعتماد ملی و شهردار سابق تهران بعد از تایید صلاحیت‌شان انصراف دادند. در این دوره از انتخابات محمدرضا خباز فعال اصلاح‌طلب، نماینده چهار دوره مجلس و استاندار استان‌های خراسان‌شمالی و سمنان در دولت حسن روحانی، احمد مازنی و فاطمه ذوالقدر از فعالان اصلاح‌طلب و نمایندگان عضو فراکسیون امید مجلس دهم به‌علاوه ‌برخی دیگر از اعضای فراکسیون امید تایید صلاحیت شدند و درحالی‌که گمان می‌رفت از حوزه تهران وارد رقابت‌ها شوند اما ترجیح دادند حوزه انتخابیه خود را تغییر داده و از دیگر شهرها رقابت کنند، با این حال نتوانستند حداقل رای لازم را کسب کنند و متحمل شکست سنگینی شدند. محمدرضا خباز، چهره شاخص اصلاح‌طلب که حوزه خود را به زادگاهش کاشمر انتقال داده بود، در این رقابت سوم شد و نتوانست وارد مجلس شود.
احمد مازنی دیگر چهره شاخص اصلاح‌طلبی که حوزه خود را به گرگان منتقل کرده بود در شکستی سنگین نفر هفتم شد و این در حالی بود که تعداد رای نفر اول بیش از چهاربرابر میزان رای مازنی بود.
مصطفی خانزادی، فعال اصلاح‌طلب با سابقه نمایندگی در مجلس ششم هم نتوانست از حوزه انتخابیه دماوند رای مردم را کسب کند. فاصله رای او با نفر اول بیش از هفت‌هزار رای بود.
سیده‌فاطمه ذوالقدر، فعال اصلاح‌طلب و عضو فراکسیون امید در مجلس دهم از حوزه انتخابیه میناب وارد رقابت‌ها شده بود اما درنهایت با فاصله رای بیش از 53 هزارتایی سوم شد. در حوزه انتخابیه اهواز همایون یوسفی، نماینده اصلاح‌طلب مجلس دهم وارد رقابت‌ها شده بود که درنهایت با فاصله رای حدود 70 هزارتایی از نفر اول از رقابت در دور دوم بازماند. ناهید تاج‌الدین، نماینده اصلاح‌طلب مجلس دهم از حوزه انتخابیه اصفهان درحالی‌که در دوره قبلی با حدود 200 هزار رای انتخاب شده بود در این دوره نتوانست رای لازم را کسب کند و این در حالی بود که منتخب پنجم این حوزه حدود 164 هزار رای کسب کرده است. سیدمحسن علوی، فرزند سیدمحمود علوی وزیر اطلاعات دولت روحانی که نماینده لامرد در مجلس دهم بود، در این دوره نتوانست حداقل آرای لازم را به دست آورد. او به‌عنوان نامزد اصلاح‌طلبان در انتخابات شرکت کرده بود. علی بختیار، عضو فهرست امید در مجلس دهم از حوزه گلپایگان در این دوره با فاصله رای 13 هزارتایی با نفر اول نتوانست وارد مجلس شود. جلال میرزایی، نماینده اصلاح‌طلب مجلس دهم از حوزه ایلام نتوانست حداقل آرای لازم را کسب کند. سکینه الماسی، نماینده نزدیک به دولت و عضو حزب اعتدال و توسعه در حوزه انتخابیه جنوب استان بوشهر کاندیدا شده بود و درنهایت با فاصله رای 17 هزارتایی نتوانست وارد مجلس یازدهم شود. علی قربانی، نماینده اصلاح‌طلب و عضو فراکسیون امید از حوزه بجنورد دوم شد.
مهرداد لاهوتی، نماینده نزدیک به دولت در مجلس دهم از حوزه انتخابیه لنگرود نیز نتوانست وارد مجلس شود. حمدالله کریمی، نماینده نزدیک به دولت در مجلس دهم از حوزه انتخابیه بیجار و رضا انصاری، عضو شورای مرکزی حزب اعتماد ملی در استان فارس و نماینده داراب در مجلس دهم درنهایت توانستند وارد دور دوم رقابت‌ها شوند.
چنین آرایشی نشان می‌دهد مساله اصلاح‌طلبان و چهره‌های نزدیک به دولت در این دوره رقابت‌های مجلس برخلاف آنچه ادعا می‌شود، چسبندگی به دولت، بی‌عملی و ناکارآمدی بوده که درنهایت منجر به کاهش پایگاه اجتماعی این جریان شده است.