بزرگنمايي:

ایران پرسمان - اعتماد / « بازی جانشینی در ریاض » عنوان سرمقاله روزنامه اعتماد نوشته صباح زنگنه است که می‌توانید آن را در ادامه بخوانید:
اوضاع در ریاض این را نشان می‌دهد که کودتایی در حال شکل‌گیری است. کعبه و حرم نبوی، بر روی زایران بسته می‌شود، رفت و آمد در بسیاری از نقاط مذهبی مکه و مدینه بسته می‌شود. این رویدادها در حالی رخ می‌دهد که ما شاهد سه ماه اصلی گردشگری زیارتی در عربستان هستیم. ماه‌های رجب، شعبان و رمضان گران‌ترین ماه‌های سفر به عربستان محسوب می‌شوند. در این سه ماه همه هتل‌ها، رستوران‌ها و سامانه‌های حمل‌ونقل عربستان، بیشترین درآمد را کسب می‌کنند.
با این تعطیلی عملا این درآمد حاصل نخواهد شد و رفت و آمد مردم کشورهای مختلف هم ممنوع و متوقف شده است. همزمان با تعطیلی گردشگری مذهبی و سفر زوار به عربستان سعودی، شاهد کاهش قیمت نفت هستیم که حتما بر اقتصاد عربستان آثار منفی متعددی بر جای خواهد گذاشت. ادامه جنگ و درگیری در یمن خسارت‌های انسانی، تجهیزاتی و مادی عظیمی به عربستان سعودی وارد کرده است. این مسائل باعث شده است که نارضایتی شدیدی در میان مسوولان، مقام‌ها و خاندان سلطنتی شکل بگیرد. زمانی که بخش عمده درآمد ارزی عربستان برای خرید تسلیحات نظامی به امریکا و بریتانیا و دیگر کشورها سرازیر می‌شود، نارضایتی‌ها گسترده‌تر می‌شود و با شایعاتی در مورد وضعیت سلامت پادشاه، سلمان بن عبدالعزیز و عجز او از اداره امور کشور، محمد بن سلمان به دنبال این است تا جایگاه آینده خودش را تثبیت کند. اگر محمد بن سلمان بخواهد پادشاه آینده عربستان باشد، باید جایگاه خود را تا پیش از فوت پدرش قطعی کند. اگر سلمان بن عبدالعزیز فوت کند، دیگر هیچ‌یک از اعضای خاندان سلطنتی حرمتی برای محمد بن سلمان قائل نخواهند بود و به سمت تغییرات جدی در حاکمیت حرکت می‌کنند. اکنون هم اگر سخن علنی از اعضای خانواده سلطنتی شنیده نمی‌شود صرفا به احترام بزرگ خانواده، یعنی سلمان بن عبدالعزیز است. اما در صورت فوت او، شرایط به شکل بنیادین تغییر خواهد کرد. با این تعابیر محمد بن سلمان درصدد است افرادی که می‌توانند رقیب او برای سلطنت باشند یا در اندیشه ایجاد تغییرات در حاکمیت فرزندان سلمان بن عبدالعزیز هستند را حذف کند. او افرادی را که می‌توانست تاکنون از عرصه قدرت حذف کرده است، اما بسیاری از رقیب‌های او، به این دلیل که سوابق امنیتی و سیاسی دارند، تاکنون احتیاط‌های لازم را انجام داده‌اند تا از خطر حذف در امان باشند. محمد بن سلمان، تلاش می‌کند دست‌کم اگر نمی‌تواند به لحاظ فیزیکی رقبایش را حذف کند، شرایطی ایجاد کند که این افراد در زندان یا دادگاه‌های طولانی‌مدت، به اتهام‌هایی همچون خیانت و توطئه مقید و گرفتار شوند. احتمال زیادی وجود دارد که بعد از محمد بن نایف و احمد بن عبدالعزیز، تعداد بیشتری از اعضای برجسته خاندان سلطنتی، به تدریج به اتهام‌های مختلف گرفتار و محاکمه شوند. واشنگتن به عنوان اصلی‌ترین حامی پادشاهی سعودی، دچار وضعیت مبهم و نامشخصی است. نهادهای حاکمیتی در واشنگتن، هر یک از بخشی از مدعیان قدرت در عربستان سعودی حمایت می‌کند. گروهی از سیاستگذاران امریکایی چشم امید به محمد بن سلمان دارند، در حالی که برخی نهادهای بانفوذ هوادار قدرت گرفتن چهره‌های سنتی‌تری همچون محمد بن نایف یا حتی احمد بن عبدالعزیز هستند. نهایتا سیاست امریکا این است که از بیرون شرایط عربستان را رصد کند تا دریابد چه کسی پیروز نبرد سیاسی در داخل دربار سعودی است. خواست نهایی دستگاه سیاسی و امنیتی امریکا چه پنتاگون، چه آژانس مرکزی اطلاعات (CIA)، چه وزارت خارجه و چه کاخ سفید این است که منافع مادی امریکا از حاکمیت عربستان تامین شود. کسی که ابزار قدرت کافی داشته ‌باشد تا بتواند اسلحه بخرد، نفت بفروشد و پول نفت را در اختیار امریکا قرار دهد، برای واشنگتن مطلوب است. آنچه مسلم است، نه امریکا نه رژیم صهیونیستی که در انتقال اطلاعات به محمد بن سلمان نقش دارند، به دنبال ایجاد حاکمیت منتخب و دموکراتیک در عربستان نیستند. حامیان خارجی پادشاهی سعودی، هر قدر هم که اختلاف‌نظر داشته ‌باشند، اجازه نخواهند داد که در این کشور اوضاع از کنترل خارج شود و نیروهای مردمی، لیبرال، مذهبی یا نخبگان، بتوانند اساس حاکمیت خانوادگی را بر هم بزنند. به هر تقدیر، انتقال قدرت در عربستان از نسل قبل به بعد ظاهر آرامی خواهد داشت. اگر قرار باشد نحوه شکل‌گیری قدرت باز شود، شاهد تغییرات دراماتیکی در عربستان خواهیم بود. اگر قرار باشد که بحث انتقال قدرت و دخالت‌ها در شکل‌گیری آینده حاکمیت عربستان در مقابل چشم مردم قرار گیرد، عموم جامعه تمایل دارد که به سمت نوعی دموکراسی و انتخابات حرکت کند. فعلا امریکا و رژیم صهیونیستی به چنین تحولاتی تمایل ندارند و به نفع خودشان نمی‌دانند. حکومت فردی در عربستان مرغی است که تخم طلا می‌گذارد. آنها تلاش می‌کنند که این مرغ را در هر حالتی با پای شکسته و بال شکسته حفظ کنند تا تخم طلا برای‌شان بگذارد. آنچه احتمال دارد تنش‌های کوچک درون خانوادگی است، حمله یا محاصره کاخ‌های برخی شاهزادگان، چه از میان رقبای محمد بن سلمان و چه بر عکس از سوی رقبا، برای محدود کردن او یا روی دادن تصادف‌هایی که باعث حذف پنهانی رقبای قدرت شود، امکان‌پذیر است در روزهای آینده پیش بیاید. نهایتا هر طرفی بتواند نیروهای سیاسی موثر را برای قدرت خود متحد کند، به شکل کنترل شده و پشت‌پرده، قدرت را قبضه خواهد کرد.