بزرگنمايي:

ایران پرسمان - مهر / متن پیش رو در مهر منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست
پروفسور «شیرین هانتر» معتقد است دولت بحرین همیشه خواسته از هر بهانه ای برای فشار به ایران استفاده کند و موافقت نکردن با بازگشت اتباع خود از ایران هم با همین منطق است.
در حال حاضر جهانیان با مسئله گسترش ویروس کرونا دست و پنجه نرم می‌کنند؛ ویروس قاتلی که بی‌رحمانه قربانیان زیادی در کشورهای جهان بر جای گذاشته است. در این میان دولتها تلاش می‌کنند تا با اتخاذ تدابیری روند گسترش این ویروس را در کشورهای خود کند کرده و مانع آن شوند که جان شهروندانشان به خطر بیفتد.
اما به نظر می‌رسد این مسئله در میان سیاستمداران بحرینی و رژیم آل خلیفه به صورت دیگری تفسیر شده است. آل خلیفه حتی در خصوص گسترش این بیماری به دنبال بهره برداری سیاسی است، به طوری که مانع بازگشت نزدیک به دو هزار شهروند بحرینی از ایران به کشورشان می‌شود.
رژیم آل خلیفه که در سیاست‌های ضد ایرانی خود شهره است این بار می کوشد مانع بازگشت این زوار بحرینی به کشور خود به بهانه گسترش ویروس کرونا شود.
این در حالی است که تمام کشورهای جهان می‌کوشند اتباع خود را در سایه اوضاع کنونی به سرزمین‌هایشان بازگردانند.
خبرنگار مهر در گفتگو با پروفسور «شیرین هانتر» عضو شورای روابط خارجی آمریکا به این موضوعات پرداخته است که در ادامه می‌آید.
شیرین طهماسب هانتر (1945 در تبریز) استاد ایرانی-آمریکایی در دانشگاه جورج تاون است که در زمینه مقالات سیاسی به فعالیت مشغول است. او متخصص مسائل سیاسی ایران، خاورمیانه و اسلام سیاسی است تا پیش از انقلاب 57 ایران، هانتر عضو وزارت امور خارجه ایران بوده‌است و پس از آن به ایالات متحده نقل مکان نمود. وی به زبان‌های فارسی، انگلیسی، فرانسه و ترکی صحبت می‌کند. وی همچنین عضو شورای روابط خارجی امریکاست.
کتاب «روابط ایرانی-عربی، فرایندهای تنش و سازگاری» از جمله کتابهای متأخر هانتر است. این کتاب تلاشی برای فهم و درک بهتر تأثیرات رقابت‌های فرهنگی، مدرنیزاسیون (نوگرایی)، اختلافات قومی و مذهبی، دولت‌سازی، نقش قدرت‌های بزرگ و سیستم سیاسی بین‌المللی بر روابط ایرانیان و اعراب طی هفت دهۀ گذشته است. از جمله آثار دیگر وی می‌توان به کتابهای «خدا در کنار ماست: دین و امور بین الملل»، «سیاست خارجی ایران در دوران بعد از شوروی»، «ایران متفرق: ریشه‌های تاریخی مناظرات ایرانیان درباره هویت»، «فرهنگ و حکومت در قرن بیست و یکم»، «اسلام در روسیه؛ سیاست هویت و امنیت»، «آینده اسلام و غرب؛ برخورد تمدنها یا همزیستی مسالمت آمیز»، «صدای اسلام از جناح اصلاح طلب»، «اسلام و حقوق بشر»، «مدرنیزاسیون، دموکراسی و اسلام» و «اسلام: دین دوم اروپا» اشاره کرد.
*حدود دو هزار نفر از شهروند بحرینی که برای زیارت یا سیاحت به ایران آمده‌اند با شیوع کرونا نتوانسته‌اند از ایران خارج شوند. به رغم اعلام ایران، دولت بحرین برای بازگشت آنها همکاری نمی‌کند و فقط حاضر شده تعداد محدودی از آنها به بحرین بازگردند و اکثریت آنها که سن بالایی هم دارند و در معرض خطر قرار دارند و در ایران هستند. دلیل این موضوع چیست؟
دولت بحرین همیشه خواسته است که از هر بهانه‌ای برای فشار به ایران استفاده کند. موافقت نکردن با بازگشت اتباع خود از ایران هم با همین منطق است. اما ترس از شیوع کرونا نیز ممکن است دلیل دیگر این موضوع باشد.
*به نظر می‌رسد مورد مذکور در راستای سیاستهای جمعیتی دولت منامه برای تحت فشار گذاشتن شیعیان بحرین باشد. ارزیابی شما چیست؟
بعد از آنکه بحرین زیر تسلط بریتانیا رفت در مرحله اول سیاست از بین بردن جنبه‌های ایرانی هویت در پیش گرفته شد. مدارس ایرانی و فارسی زبان بسته شدند و از مصر و عراق معلم وارد کردند.
از دهه 80 میلادی نیز سیاست شیعه زدایی شروع شد. من در سال 1985 از بحرین دیدن کردم. در آن زمان روستاهای تمام شیعه که طرز لباس و زندگیشان با اعراب متفاوت بود وجود داشت. در آن زمان سیاست دولت از هم پاشیدن روستاهای خودکفای شیعی بود. از دهه 1990 به بعد سیاست تبدیل به تغییر بافت مذهبی بحرین شد.
بعد از تبدیل بحرین به آنچه در واقع مستعمره عربستان سعودی است، سیاست شیعه زدایی شدیدتر شد.
*دولت بحرین سالهای متمادی در راستای حذف هویت شیعی از این کشور به سلب تابعیت شیعیان و دادن تابعیت به غیر شیعیان پرداخته است. ارزیابی شما از این رویکرد چیست؟
نظر شما کاملاً درست است. هدف از بین بردن هویت شیعه و بازمانده‌های فرهنگ ایرانی در بحرین است.
*چراکشورهای غربی در مقابل سیاستهای ظالمانه دولت منامه علیه شیعیان بی تفاوت هستند و حتی دولت آل خلیفه را نیز تشویق می‌کنند؟
متأسفانه بیشتر دولتهای عربی نیز احساسات ضد شیعی و ایرانی دارند. در ضمن آنها اختلافاتی نیز با حکومت ایران دارند. چون شیعیان بحرین به ایران احساس نزدیکی دارند این کشورها حاضر نیستند از حقوق آنها حمایت کنند.
از طرف دیگر پرونده حقوق بشری این کشورها در قبال مردم خود نیز زیاد خوب نیست. به طور کلی مسأله حقوق بشر برای آنها اهمیت زیادی ندارد.
*بحرین هر سال میزبان کنفرانس امنیتی موسوم به ( Manama dialogue) است که توسط اتاق فکر معروف IISS برگزار می‌شود. از جمله در این کنفرانس بر «امنیت انسانی» توجه می‌شود. یکی از محورهای امنیت انسانی نیز توسعه سیاسی است که بحرین نه تنها دارای آن نیست بلکه سیاست سرکوبگرانه نیز دارد. چرا سرکوبگری‌های کشورهایی مثل بحرین از سوی کشورهای غربی حامی حقوق بشر دیده نمی‌شود؟
«دیالوگ منامه» هدفش محکم نگهداشتن روابط اعراب خلیج فارس با کشورهای غربی و هدایت آنها به سوی حمایت از سیاستهای غرب در منطقه است. بقیه مسائل جنبه ظاهری دارند.
همان طور که بحران کرونا نشان داده متأسفانه کشورها تعریف بسیار محدودی از مفهوم امنیت جمعی دارند.