صدای پای لیبرالیسم نقابدار
تحلیل روز
بزرگنمايي:
ایران پرسمان - صبح نو / متن پیش رو در صبح نو منتشر شده و انتشار آن در آخرین خبر به معنای تایید تمام یا بخشی از آن نیست
اصلاحطلبان برای فرار از اختلافات عمیق درونجبههای خود، مجلس را آماج حملات خود قرار داده و با برچسب رادیکالیسم روی پیشانی نمایندگان، به نقطه کانونی همآوایی رسیدهاند. این همآوایی البته ظاهر قضیه است. چپ و راست جبهه اصلاحات، این روزها بیش از هر زمان دیگری، طلب هماوردی با یکدیگر را دارند. به نظر میرسد هیچ مستمسک بیرونی، نتواند عارضهِ تکثرِ متزایدِ اصلاحات را درمان کند.
در راستای پروژه مکتومگذاشتن اختلافات درونجبههای، روزنامه سازندگی، ارگان حزب کارگزاران چندی پیش در گزارشی با عنوان «رادیکالیسم راست» تلاش کرد کارنامه خود در کوبیدن رادیکالیسم چپ به خصوص پس از نامه موسویخوئینیها به رهبر انقلاب را جبران کند. تلاش این جریده برای ساختن دوقطبی رادیکالیسم-میانهروی موجب شده تا پس از نقد نامه موسویخوئینیها در این روزنامه که به تعبیری عبور از اصلاحطلبی عملگرا محسوب میشد، از مجلس یازدهم تفسیری افراطی بسازد. به تعبیری دیگر، زدن برچسب افراطگرایی به پیشانی جناح راست، نوعی فضاسازی برای احیای گفتمان اعتدال در زمانه ناکارآمدی دولت روحانی است؛ امری که میتواند کمکرسان استمرار حضور «راستهای مدرن» در پاستور باشد.
فرار سازندگی از حملات چپهای تندرو
روزنامه سازندگی که زیر حملات سنگین اصلاحطلبان رادیکال قرار دارد، ترجیح داده برای گریز از اختلاف جدی و عمیق اصلاحطلبان از فرصت حضور ظریف در مجلس استفاده کند و به جای بیان نقدهای نمایندگان به سیاست خارجی دولت و محمدجواد ظریف، بر رفتار چند نماینده تمرکز کند و این رفتار را به کل مجلس تعمیم دهد. این درحالی است که تعداد قابل توجهی از نمایندگان مجلس یازدهم، در اظهارات خود، از برخی حواشی رخداده در جلسه سخنرانی وزیر خارجه اعلام برائت کردند. برای نمونه مجتبی رضاخواه، نماینده مردم تهران در توییتی تصریح کرد: «بنده به عملکرد جناب ظریف در طول تصدی وزارت امور خارجه اشکالاتی را وارد میدانم؛ نوع مواجهه ایشان با نمایندگان در جلسه روز گذشته مجلس را هم نپسندیدم اما عملکرد برخی نمایندگان به ایشان هم قابلقبول نبود. انتقاد را باید با منطق و استدلال بیان کرد و نه با توهین و فریاد.»
سیبل قراردادن کارگزاران سازندگی و ارگان مطبوعاتی آن، پس از شکست اصلاحات خاصه لیست موسوم به «یاران هاشمی» در انتخابات مجلس یازدهم، به حدی جدی بود که تقریبا اکثر اصلاحطلبان تقصیر این شکست را به گردن کارگزاران انداخته و از کف رای سه هزار نفری این حزب سخن گفتند. کارگزاران برای فرار از این شکست اما به خاتمی و عارف و اتحاد ملت، حمله کرد. در گام دوم اما سازندگی به عنوان ارگان حزب کارگزاران که از قضا از حامیان جدی دولت حسن روحانی نیز محسوب میشود، برای خارجشدن از موضع فعلی، استراتژی خود را بر گوشزدکردن «احیای رادیکالیسم» قرار داده و از نامه خوئینیها و حضور ظریف در مجلس برای تثبیت سیاست خود استفاده کرده است.
واقعیت در خلاف جهت تحلیلهای کارگزاران
موضع «سازندگی» اما درباره قالیباف مانند گذشته مبتنی بر جداکردن او از سایر اصولگرایان و ایجاد این تصور است که اصولگرایان در مجلس، با او همراهی ندارند. این روزنامه نخبگانی تلاش دارد با مفهومپردازیهای غریب و نامتجانس نظیر «تکنوکرات حزباللهی» قالیباف را در مقابل دیگر طیفهای اصولگرا قرار بدهد؛ تصوری که در روزهای قبل از انتخابات هیاترییسه در صورت بزرگکردن فراکسیون احمدینژادیها و پایداری توسط اصلاحطلبان پیگیری شد. رای بالای قالیباف درون فراکسیون و بعد در صحن علنی نشان داد که تا چه میزان تحلیلهای سازندگی دور از واقعیت و مصنوعی و بر اساس نیات درونی آنهاست. شهردار پیشین تهران با قاطعترین رای در مقایسه با تمامی ادوار مجلس، بر کرسی ریاست بهارستان جلوس کرد. این میتواند تجربهای برای سازندگی تلقی شود که میان واقعیتها و تصورات خود پیوند دقیقی برقرار کند. تلاش برای ایجاد تفرقه میان اصولگرایان، همانقدر پروپاگاندا و جنگ روانی به نظر میرسد که برساختن تصویر نقد نمایندگان مجلس به دولت به عنوان رادیکالیسم و فرار از پاسخگویی به عملکرد دولت مورد حمایت این حزب نخبگانی.
فرار از پاسخگویی
آنچه موجب ناراحتی و حتی واکنش برخی نمایندگان شده، حاصل پاسخگونبودن دولت به مشکلات اقتصادی و اتخاذ سیاستهای نادرست در سطح کلان و در عین حال، نپذیرفتن واقعیتها بوده است. در این میان حتما واکنش تند برخی نمایندگان پذیرفتنی نیست اما تعمیمدادن این رفتارها به کل مجلس، سیاسیکاری ناشایست است و هم غلبه حاشیه بر متن. با این تعریف، متن، مشکلات کشور است و نقش دولت در ایجاد وضعیت موجود و حاشیه، تمرکز اصلاحطلبان به عنوان جدیترین حامیان دولت بر برخی مسائل فرعی برای فرار از پاسخگویی است.
قالیباف حتما منتقد سیاستها و عملکرد دولت روحانی است و عملیات روانی رسانههای اصلاحطلب از جمله «سازندگی» نمیتواند موجب بیان این نظرات شود. در این میان قالیباف، هم بهعنوان رییس مجلس و هم به عنوان مرجع و فرد مورد توافق و اجماع اصولگرایان، در عرصه سیاست که مدیریت مجلس را بر عهده دارد، با ادبیات محترمانه و خیرخواهی و البته نظارت جدی سعی میکند تا مشکلات اقتصادی و آثار معیشتی آن را رفع و اصلاح و از مضاعفشدن مشکلات اقتصادی جدا کرده و در مرحله بعد به همراه نمایندگان راهحل ارائه کند. به بیانی، دو رویکرد سلبی[در قالب سوال از رییسجمهوری و وزرا] و ایجابی[ارائه راهحل به دولت] به طور همزمان، مطمحنظر نمایندگان مجلس است. قالیباف عزم جدی برای مقابله و اصلاح روند نادرست دولت در اداره کشور دارد. او حتما با وجود حد و مرز با غربگرایان، حسب روحیات ذاتی خود، چارچوب و آداب مراوده با دولت و نقد آن را مدنظر دارد و برخلاف تحلیلهای تکبعدی و غیرواقعی رسانههای حامی دولت، منافع کلان ملی را بر هر عامل دیگری، مقدم میشمارد. با وجود اینکه انتقادات و گلایههای قالیباف نسبت به دولت سویههایی کاملا جدی و بنیادین دارند، لیکن این رویه مصلحانه، عمدتا، واجد وجهی ایجابی است.
راستهای مدرن با رادیکال خواندن رقیب، تلاش دارند برای مدتی هم که شده، از شر هوکهای سنگین چپهای تندرو رها شده و با این اقدام، از گوشه رینگ خلاصی یابند؛ غافل از آنکه تب ستیز میان چپ و راست اصلاحات، خیال فروکش ندارد.
جناح راست مدرن با وجود شعارهای اعتدالی که سر میدهد، در بطن و متن خود، وامدار خوی لیبرالی است. فایده گرایی مستتر در لیبرالیسم کارگزاران، ایجاب میکند که یک روز علیه جناح چپ تندرو بنویسند و روزی دیگر اگر منافعشان ایجاب کرد، علیه رقیب. هر چه هست، اساسا نباید روی اظهارات کارگزارانی ها حسابی ویژه باز کرد؛ آنها به واقع کاسبان دونبش عرصه سیاست ایران هستند. آنها برای ماندن در قدرت، حاضرند دم هر کسی را ببینند.
لینک کوتاه:
https://www.iranporseman.ir/Fa/News/159765/