بزرگنمايي:

ایران پرسمان - فرهیختگان / « آنچه آقای وزیر نگفت » عنوان یادداشت روزنامه فرهیختگان به قلم ابوالقاسم رحمانی است که می‌توانید آن را در ادامه بخوانید:
عصر چهارشنبه نمکی وزیر بهداشت در انتقاد از وضعیت هشدار کرونایی سخنان مهمی گفت اما...
با صحبت‌های وزیر بهداشت شروع می‌کنم، صحبت‌هایی که شاید کمتر کسی قادر به پیش‌بینی آنها بود، کمتر کسی فکرش را می‌کرد بعد از جان‌باختن حدود 12هزار ایرانی، کلیدواژه‌های سخنان وزیر بهداشت در سخت‌ترین روزهای موجود قهر، خسران، عصبانیت و تحریم باشد! سعید نمکی، وزیر بهداشت کشور روز گذشته و در نشست اضطراری ستاد مبارزه با کرونا در کلانشهر تهران گفت: «گلایه‌مان از این است که به مقامات ارشد نظام آدرس غلط می‌دهیم و تصمیمات غلط از آب درمی‌آید. بنده مدت‌ها جلوی دوربین نیامده بودم، قهر، دل‌شکسته و عصبانی بودم. اگر بگویم اولین مقصر این صحنه کیست، می‌گوییم آمریکای جنایتکار که ناجوانمردانه‌ترین تحریم‌ها را علیه ما اعمال می‌کند. اینکه مردم از فقر و تهیدستی رو به طغیان می‌روند، باید رئیس‌جمهور این مملکت به عدم شکل‌گیری این طغیان فکر کند. بنده نمی‌توانم به مغازه‌داری که چک برگشتی دارد کمک نکنم و باید اقتصاددانان به کمک ما می‌آمدند و راهکار به بنده ارائه می‌کردند که چطور مملکت را در این شرایط اداره کنیم تا طغیان ناشی از گرسنگی و فقر نداشته باشیم. اگر ما دچار خسران در موضوع کرونا شدیم نه اینکه نفهمیم که بازگشایی‌ها آمار مبتلایان را بالا خواهد برد و نه اینکه مترو و اتوبوس تنها یک‌سوم توان جابه‌جایی این جمعیت را دارند. این جهل ما نبود بلکه این ضعف ما درمقابل اقتصادی بود که کشش نداشت. اگر روزی قرار باشد که خدای‌ناکرده این زحمات مورد هجمه قرار گیرد، شاید حرف‌هایی بزنم که فراتر از کشش و ظرفیت برخی افراد است.»
اولین نکته بعد از مرور چندباره سخنان وزیر بهداشت، ماجرای قهر، عصبانیت و دلخوری اوست، ماجرایی که به روشنی پرده از اختلافات درونی دولت، وزرا و رئیس‌جمهور برمی‌دارد، اختلافاتی که حالا دود آن بیش از گذشته، بیش از آنچه تاکنون در موضوعاتی نظیر اقتصاد و معیشت به چشم مردم رفته بود گریبان آنها را گرفته و جان‌شان را به خطر انداخته است. دو روز پیش بعد از ماه‌ها جانفشانی و ازخودگذشتگی کادر درمان و تقدیم چندین شهید راه سلامت، درحالی که نمودار ابتلا و مرگ بسیاری از کشورهایی که شرایطی به‌مراتب بدتر از ما را هم تجربه کرده بودند نزولی‌ بود، رکورد تعداد جان‌باختگان در ایران زده شد و روز گذشته هم رکورد مراجعات در کشور به نسبت گذشته به سمت بیشتر شدن شکسته شد. 200 کشته در روز و چندین‌هزار مراجعه و بستری مساله‌ کوچکی نیست که با درددل کردن و تهدید به افشاگری و قهر و خسران بتوان از آن سخن گفت!
مساله دیگر در سخنان نمکی سرسپردگی نظام سلامت و سیاستگذاران ستاد ملی مبارزه با کرونا به تصمیمات غیرکارشناسی بر مدار نجات اقتصادی و اولویت قراردادن این مساله بر سلامت مردم است. هیچ‌کس این را نهی نمی‌کند که به‌هرحال برای چرخیدن اقتصاد مملکت نیاز به ازسرگیری فعالیت‌های اقتصادی بود، هیچ‌کس منکر وضعیت بد معیشتی موجود نیست، اما به چه قیمتی و با چه سازوکاری؟ بازگشایی‌های بی‌برنامه و بسنده‌کردن به شعارهایی مثل فاصله‌گذاری هوشمند بدون اندک نظارتی، سلامت مردم و کسبه را تامین می‌کند؟ وزیر بهداشت مدعی‌ است چنین وضعیتی را پیش‌بینی می‌کردند اما وضعیت اقتصادی کشش ادامه روند محدودیت‌ها را نداشت! وقتی از چنین وضعیتی مطلع بودند و چنین آینده‌ای را پیش‌بینی می‌کردند چرا حداقل نظر کارشناسی‌شان را پیش از این اعلام نکردند و صادقانه با مردم سخن نگفتند؟ چرا هر روز رئیس‌جمهور آدرس غلط به مردم و مسئولان می‌داد و هر روز خبر ازسرگیری فعالیت‌های پرخطر مخابره می‌شد و چرا هرازچندگاهی وزیر بهداشت نوید اعلام خبر خوش و یک شگفتانه به مردم می‌داد؟ شگفتانه همین ماجرای قهر، دل‌شکستگی و خسران بود؟
در جای دیگری از سخنان، سعید نمکی تحریم‌ها و سیاست‌های آمریکا را علت اصلی ایجاد وضع موجود معرفی می‌کند، اما با درک و تایید نسبی این مساله بد نیست افعال و اقداماتی را مرور کنیم تا ببینیم سهم آمریکا و تحریم‌ها در اینها چقدر است. از همان اوایل شیوع کرونا و ایجاد محدودیت‌ها، همه اعم از مسئولان و متخصصان تا حتی مردم عادی متفق‌القول بودند که تعطیلات پایان سال 98 و عید نوروز فرصت خوبی برای اجرای محدودیت‌های سنگین خصوصا در بحث سفرهای نوروزی‌ است، اما در واقعیت چه اتفاقی افتاد؟ چرا هیچ‌کس هیچ محدودیت جدی‌ای را اتخاذ نکرد و تعداد زیادی از مردم به سفر رفتند. به اعتقاد خیلی‌ها، وضعیت امروز ماحصل همان سفرهایی‌ است که جلوی انجام‌شان گرفته نشد، ماحصل عدم ورود قوه قهریه (ر.ک به مصاحبه رئیس ستادکل نیروهای مسلح که گفته بود به مساله اعمال محدودیت‌ها ورود می‌کنند و معلوم نشد چه شد) به نظارت بر اعمال و اجرای محدودیت‌هاست. آمریکا با تحریم‌ها باعث شد مردم محدودیت‌ها را جدی نگیرند؟
سوای این شما که می‌دانید و می‌دانستید، اگر همه کارمندان و کارکنان، حتی فقط در همین بخش دولتی که بیش از دومیلیون نفر در آن شاغلند سر کار حاضر نمی‌شدند و به‌صورت غیرحضوری کارشان را انجام می‌دادند چه حجمی از شیوع بیماری کرونا کاسته می‌شد و بر آن اثر می‌گذاشت، نمی‌شد جز کارکنان وزارت بهداشت و درمان برای مقابله با کرونا، کارکنان وزارت نفت برای اقتصاد و...، باقی دستگاه‌های اجرایی با حضور یک‌سوم کارکنان خود ادامه فعالیت می‌دادند و الباقی دورکاری می‌کردند؟ آمریکا مانع در خانه ماندن کارمندان می‌شد؟
اصلا اینها به کنار، آقای نمکی، شما در سخنان‌تان اذعان کردید می‌دانستید سیستم حمل‌ونقل عمومی کشش جابه‌جایی یک‌سوم جمعیت پایتخت را دارد، چرا تا وقتی آمار تعداد مبتلایان کمی فروکش کرد طرح ترافیک در پایتخت دوباره اجرا شد؟ شهرداری که طی سه‌سال اخیر یک سانتی‌متر به طول مترو و توسعه شبکه حمل‌ونقل عمومی اضافه نکرده ‌است، نمی‌توانست از عایدی طرح ترافیک چشم‌پوشی کند و با همان بودجه چندده‌هزارمیلیاردی ادامه حیات بدهد؟ آمریکا باعث و بانی سودجویی شهرداری تهران است؟
مسئولان نظام سلامت مدعی هستند ازسرگیری برگزاری مراسم عروسی و عزا یکی از اصلی‌ترین علل شیوع افسارگسیخته ویروس کرونا در کشور است، درست هم به‌نظر می‌رسد اما سوال اینجاست که آیا ممانعت از برگزاری این مراسم آنقدر کار سخت و دشواری ا‌ست که جز خطاب و هشدار کوچک‌ترین اقدامی درجهت ایجاد محدودیت برای برگزاری این مراسم در کشور صورت نگرفت؟ تحریم‌ها باعث برگزاری مراسم این‌چنینی شده است یا سهل‌انگاری‌های مدیریتی دولت و مسئولان؟
ادعای خودکفایی در تولید کیت تشخیص هم قصه‌ پرغصه‌ای است، ربطش با تحریم‌های آمریکا را نمی‌فهمم، اما می‌دانم و متخصصان می‌گویند گل‌به‌خودی بزرگی بود، گفتیم در تولید کیت خودکفا شدیم اما نشدیم، فقط خودمان را از دریافت کیت‌های اهدایی و مواد اولیه ارزان برای ساخت کیت محروم کردیم و به‌جایی رسیدیم که حالا کمتر بیمارستانی ظرفیت انجام تست کرونا را دارد.
وزیر بهداشت معتقد است نمی‌شود مردم را در خانه نگه داشت و باید این واقعیت را بپذیریم. نمی‌شود مردم را با شعار در خانه ماندن نگه داشت و گفت کسب‌وکارها را تعطیل کنید. درست هم هست، نمی‌شود مردم را با دلار 21 هزار تومانی، سکه 10 میلیونی و پراید 90 میلیون تومانی در خانه نگه داشت، اما حالا که از خانه بیرون آمدند چه گلی بر سر مردم زده شد؟ جز اینکه هر روز رکورد مصیبت‌بار دیگری را جابه‌جا می‌کنیم؟ مردم با در خانه ماندن مشکلی ندارند، اگر به‌جای قهر و بیان کاستی‌ها، شاهد اقدامات گره‌گشا و صادقانه باشند. مردم از اینکه سهل‌انگاری‌های داخلی و دولتی را هم به‌پای تحریم آمریکایی‌ها بنویسید و فاکتور کنید، عبرت نمی‌گیرند و در خانه نمی‌مانند.