بزرگنمايي:

ایران پرسمان - صبح نو / متن پیش رو در صبح نو منتشر شده و انتشار آن در آخرین خبر به معنای تایید تمام یا بخشی از آن نیست
عارف چراغی / طبق اعلام سازمان بهداشت جهانی و مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها، در حال حاضر هیچ دارو یا واکسنی برای درمان ویروس کرونا وجود ندارد. با این حال بسیاری از مردم همچنان فریب ادعاهایی که تضمین می‌کنند می‌تواند در درمان بیماری کووید19 موثر باشند را می‌خورند. تاکنون داروهای بسیاری در این زمینه معرفی و پس از مدتی رد شده است. با این وجود تعداد زیادی از داروها هنوز به نتیجه نهایی نرسیده‌اند. در این گزارش نگاهی به پروتکل‌های درمانی کشورمان ایران و روش‌هایی که توسط پزشکان مختلف برای درمان بیماران کرونایی به‌کار گرفته‌اند می‌پردازیم.
روز گذشته رییس سازمان غذا و دارو در نشست خبری خود نسبت به وجود نمونه‌های تقلبی داروی «رمدسیویر» با قیمت‌های نجومی در بازار قاچاق کشور هشدار داد. شانه‌ساز در این نشست گفت: «تعداد زیادی از نمونه‌هایی به دست ما رسیده که با قیمت‌های بسیار بالای نجومی توسط خانواده‌ها تهیه شده، اما آن دارو اصلاً رمدسیویر نیست، بلکه یک داروی دیگر بوده که جلد آن را تغییر دادند و به جای رمدسیویر ارائه داده‌اند.» مردم درحالی برای خرید این دارو راهی بازارهای سیاه شده بودند که اثربخشی این دارو در درمان کرونا هنوز مورد تأیید نهایی قرار نگرفته و وزارت بهداشت نیز بارها اعلام کرده است که هر دارویی که برای درمان کرونا اعلام شود، آن را ظرف کوتاه‌ترین مدت در داخل کشور تولید می‌کنیم.» به همین دلیل اخیراً داروی رمدسیویر که توسط برخی از مراجع دارویی برای درمان برخی بیماران مبتلا به کرونا مورد توجه قرار گرفته است، با پیگیری سازمان غذا و دارو وارد کشور شده و برای انجام کارآزمایی بالینی همچون سایر داروهای قبلی در اختیار معاونت تحقیقات وزارت بهداشت قرار گرفته است. با این حال خیلی زود نمونه تقلبی آن وارد بازار شد.
این دارو از کجا پیدا شد؟
اگرچه هنوز دارویی مؤثر برای پیشگیری و درمان بیماری کووید19 پیدا نشده است، اما اخیراً آزمایش‌ها نشان داده‌اند که داروی رمدسیویر می‌تواند از عوارض ناشی از ابتلا به ویروس جدید کرونا بکاهد و دوره بیماری را از 15‌روز به 11‌روز کاهش دهد. رمدسیویر اولین داروی تأیید شده برای کروناست که تولید آن در انحصار شرکت گلیلئاد است، اما در روزهای گذشته خبری درباره اینکه دولت دونالد ترامپ تمام این داروها را برای سه ماه آینده پیش‌خرید کرده است منتشر شد.
ایران از چه داروهایی برای بیماران مبتلا به کرونا استفاده می‌کند؟
داروهای مختلفی این روزها در حال آزمایش و بررسی است، اما داروهای مشخصی هم در پروتکل درمان این بیماری ذکر شده است. ولی این روزها تحقیق و بررسی روی چند دسته دارو در حال انجام است. دسته اول بررسی روی داروهایی انجام می‌شود که توانسته طول مدت بستری را کم کند اما نیاز است که روی تعداد بیشتری از بیماران تست شود. دسته دوم داروهایی هستند که جلوی تکثیر ویروس را می‌گیرند؛ این داروها مانند فاویپیراویر وارد کشور شدند اما پس از مدتی مشخص شد که مزیتی نسبت به «کلترا» که الآن در کشور تجویز می‌شود ندارد و از پروتکل درمان کرونا حذف شد. داروی «اوسلتامی‌ویر» نیز از پروتکل خارج شد و داروهایی مانند «رمدسیویر» نیز در حال بررسی هستند. بخش دیگر این تحقیقات روی داروهای ضدالتهاب است که التهاب ریه را کاهش می‌دهند و داروهایی در این زمینه نیز اگر موفقیت‌آمیز باشند در پروتکل کشوری وارد می‌شوند. دکتر مهرناز رسولی‌نژاد، فوق‌تخصص بیماری‌های عفونی و استاد دانشگاه تهران در گفت‌و‌گو با خبرنگار روزنامه «صبح‌نو» در خصوص داروهایی که برای بیماران مبتلا به کرونا در کشور استفاده می‌شود، می‌گوید: «همانطور که در کل پروتکل‌های درمانی جهان نیز مشاهده می‌کنید؛ تا این لحظه هیچ دارویی به‌عنوان داروی مؤثر برای کووید19 ثبت نشده است، فقط تاکنون در آمریکا و اتحادیه اروپا رمدسیویر را به‌عنوان دارویی که می‌تواند مدت و شدت بیماری را کم کند مرود تأیید قرار گرفته است.» وی ادامه می‌دهد: «ما در ایران با توجه به شرایط بیماران مبتلا به کووید‌19 از داروهای مختلفی استفاده می‌کنیم. اما اگر بیمار خیلی زود متوجه علائم خود شده باشد و به پزشک مراجعه کند با داروی کلروکین تجویز می‌شود و برای کسانی که ویروس در آن‌ها پیشرفت می‌کند و بستری می‌شود داروی اینترفرون بتا- یک آ (رسیژن) می‌تواند کمک‌کننده باشد.»
این متخصص بیماری‌های عفونی می‌گوید: «اگر بیمار بتواند به موقع از داروهای استروئیدی استفاده کند به بهبود مریض کمک می‌کند. افرادی که در مراحل پیشرفته بیماری هستند و ممکن است مشکلات عروقی نیز برای آن‌ها به‌وجود آمده باشد، داروهای ضدانعقادی نیز برایشان تجویز می‌شود. به‌طور کلی اگر به بیمارانی که در مراحل حاد بیماری هستند، به موقع اکسیژن برسد و فشار خون و دیابت آن‌ها با دارو کنترل شود، می‌توانند از این مرحله نیز عبور کنند.»
داروی رسیژن نیز در کاهش مرگ‌و‌میر بیماران مبتلا به کرونا، مؤثر بوده و در هفته‌های گذشته توسط ستاد کرونای استان تهران در بیمارستان مسیح دانشوری رونمایی شد. دکتر زالی، رییس ستاد مبارزه با کرونا استان تهران درباره رسیژن گفته است: «ایران سومین کشور در جهان است که تکنیک ساخت این دارو را در اختیار دارد؛ چراکه این دارو نوترکیب است و فرایند ساخت پیچیده‌ای دارد.» همچنین گفته شده استفاده از این دارو مرگ‌و‌میر مبتلایان به ویروس کرونا را به یک پنجم کاهش داده است.
اثربخشی داروهای طب سنتی
به‌طور کلی درباره دارویی مرتبط با درمان ویروس کرونا بحث است. اول سلامت دارو و سپس اثربخشی آن معمولاً مورد بحث قرار می‌گیرد. داروهای گیاهی که تا الان تست شده فقط سالم هستند و اثر سویی بر بیماران کرونایی نداشتند. البته برخی محققان داروهای گیاهی اعلام کرده‌اند که این داروها باعث کاهش میزان ویروس می‌شود و برخی دیگر اعلام کرده‌اند که داروهایشان باعث کاهش التهاب ریه می‌شود؛ رژیم غذایی نیز از جمله دستورالعمل‌هایی است که از سوی پزشکان طب سنتی مورد تاکید قرار گرفته است. تعدادی از این پزشکان رژیم غذایی مشخصی را برای بیماران مبتلا به کرونا در نظر گرفته و آن را در برنامه غذایی بیمارستان محل بستری آن‌ها گنجاندند. در این رژیم غذایی آمده بود که ماست را از برنامه غذایی این بیماران حذف کنند و اگر بیماری به دیابت مبتلا نیست به او حلوا ارده داده شود و در سوپ آن‌ها چوب دارچین ریخته شود. طی انجام این رژیم غذایی بیمارستان مذکور در دو هفته فقط دو مورد مرگ ناشی از این بیماری را به ثبت رساند. با این حال حمایت‌ها از این داروها به‌عمل می‌آید ولی هنوز در فاز مطالعاتی است و وارد پروتکل درمان کرونا نشده است.