بزرگنمايي:
ایران پرسمان -
باشگاه خبرنگاران / مسعود عتیقی، مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران درباره بارش شهابی پرساوشی اظهار کرد: بارش پرساوشی یکی از بارش‌های مشهور سالانه است که به خاطر وقوع آن در فصل تابستان و به دلیل عبور آذرگوی‌های ویژه این بارش، بسیار مورد توجه علاقمندان به رویداد‌های نجومی است. شهاب‌های درخشان از ویژگی‌های این بارش شهابی معروف است.
پرساوشی امسال به نوعی آخرین بارش شهابی قرن
او در ادامه بیان کرد: این بارش آخرین بارش پرساوشی است که عدد سال آن با 13 شروع می‌شود و برای برخی شاید تداعی گر آخرین بارش شهابی تابستانی در قرن خورشیدی حاضر باشد، هر چند که باتوجه به نداشتن سال صفر در ابتدای گاه شمار، سال 1400 را می‌توان پایان بخش قرن حاضر خورشیدی دانست.
مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران اضافه کرد: این بارش به غلط توسط برخی "بَرساوشی" نامیده می‌شود در حالیکه نام آن با توجه به وجود حرف "پ" در زبان ما، "پِرساوشی" است که متاسفانه به یک غلط مصطلح تبدیل شده است.
عتیقی درباره زمان اوج این بارش‌ها تصریح کرد: ساعت 17 و 30 دقیقه روز چهارشنبه، 22 مرداد 1399 (وضعیت نور روز در ایران) یکی از زمان‌های اوج بارش پرساوشی امسال است.
مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران اضافه کرد: با این وجود 3 زمان دیگر نیز برای مشاهده اوج این بارش پیش بینی شده است. این تاریخ‌ها سه شنبه، 21 مرداد، چهارشنبه، 22 مرداد و پنج شنبه، 23 مرداد است. ماه در وضعیت هلال کاهنده صبحگاهی تا حدودی مزاحم مشاهده برخی از شهاب‌های کم نور این بارش است. شهاب‌های بسیار درخشان از ویژگی‌های این بارش زیبای تابستانی است.
بارش 50 شهاب در هر ساعت
او در ادامه اضافه کرد: بهترین زمان مشاهده شهاب‌های پرساوشی پس از نیمه شب تا صبح است، که تا قبل از طلوع ماه به طور قطع شرایط برای مشاهده شهاب‌ها مهیا‌تر خواهد بود. هر چند که طی این شب‌ها (بامداد سه شنبه، چهارشنبه و پنج شنبه پیش رو) شرایط برای مشاهده شهاب‌ها بسیار مهیا‌تر خواهد بود. در طی این شب‌ها تا 50 شهاب در ساعت به عنوان ZHR «میزان بارش ساعتی سرسویی» برای بارش پرساوشی امسال است.
عتیقی گفت: در سال‌های اخیر، بدون حضور نور ماه در آسمان حتی تا 100 شهاب در آسمان نیز دیده شده است. در بین شهاب‌های این بارش هنوز هم شهاب‌هایی از بارش قبلی یعنی شهاب‌های دلتا دلوی مشاهده خواهد شد و تفاوت آن‌ها با یکدیگر تنها در کانون بارش است. کانون بارش پرساوشی در صور فلکی به همین نام در آسمان است و با امتداد شهاب‌های این بارش به سمت صور فلکی پرساوش و یا «بُرنده سر غول» به این صور فلکی می‌رسیم که از این نظر با بارش دلتا دلوی متفاوت خواهد بود.
مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران با اشاره به اینکه شهاب با شهاب سنگ تفاوت دارند، یادآوری کرد: بر عکس شهاب سنگ که دارای حجم و جرم نسبتا قابل توجه است، شهاب‌ها ذرات میلیمتری هستند که در حدود فاصله صد کیلومتری از سطح زمین با برخورد و اصطکاک با اتم‌های جو زمین برانگیخته شده و نور زیادی متصاعد می‌کنند که به صورت رد شهاب‌ها در سراسر پهنه آسمان قابل مشاهده خواهد بود.
منشا بارش پرساوشی دنباله دار سوئیفت – تاتل است
او درباره منشا این بارش‌ها گفت: منشا بارش پرساوشی دنباله دار سوئیفت – تاتل است که در جو زمین برخورد ذرات به جا مانده از این دنباله دار درخشان می‌شوند و با سرعت سرسام آور 210 هزار کیلومتر در ساعت ذرات این دنباله دار با جو برخورد می‌کند.
عتیقی تاکید کرد: دوره گردش دنباله دار سوئیفت تاتل به دور خورشید 133 سال است. برای مشاهده و ثبت شهاب‌های یک بارش نیاز به تلسکوب و ابزار رصدی نیست و فقط کافی است از نور و آلودگی شهر‌ها دور شده و در یک منطقه باز و به دور از موانع دید برای مشاهده بی خطر شهاب ها، سراسر آسمان را جستجو کنید.
مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران ادامه داد: عکاسی نجومی از بارش شهاب ها، ترسیم اسکیس از آسمان و رد شهاب‌ها، تعیین میزان درخشش، میزان جا به جایی هر شهاب و یادداشت نام صورت‌های فلکی محل عبور شهاب‌ها از جمله فعالیتهایی است که آماتور‌ها در کنار لذت بردن از یک بارش شهابی می‌توانند انجام دهند.
مردم چگونه این شهاب‌ها را در آسمان ببینند؟
او در پاسخ به این سوال که مردم چگونه این شهاب‌ها را در آسمان ببینند، توضیح داد: همه می‌توانند در روز‌ها و ساعات ذکر شده در منطقه‌ای به دور از دود و آلودگی و فضای باز قرار بگیرند و به آسمان نگاه کنند و هر از چند گاهی شهاب‌ها و یا حتی آذرگوی‌ها را می‌بینند که در بخشی از آسمان نور شدید آن‌ها مسیری را طی می‌کند و در حدود چند ده ثانیه و یا چند ثانیه رد آن قابل مشاهده است و سپس محو می‌شود. با مشاهده آذرگوی و یا فایربال از ویژگی‌های این بارش‌ها و زیباترین بخش این بارش ها هستند. فایربال‌ها ذرات درشت تری هستند که جو را ملتهب می‌کنند و نور خیلی زیادی ساطع می‌کنند.
او ادامه داد: بنابراین از غروب تا طلوع خورشید، زمانی که آسمان تاریک است، می‌توان شهاب‌ها را مشاهده کرد. معمولاً برای دیدن این شهاب سنگ‌ها باید حدود یک تا دو ساعت به آسمان نگاه کرد؛ هرچند ممکن است در چند دقیقه اول یک تا دو شهاب دیده شود، اما طی یک ساعت از رصد بارش‌های شهابی، می‌توان تعداد زیادی شهاب را دید و لذت برد.
عتیقی یادآوری کرد: گروه آموزش کاربردی انجمن نجوم آماتوری ایران پذیرای عکس‌ها و گزارش‌های مصور رصدی علاقهمندان از سراسر کشور در مورد این واقعه است تا در فضا‌های مجازی اختصاصی انجمن با نام ارسال کنندگان منعکس شود. مشاهده شهاب‌ها برای چشم انسان هیچگونه خطری ندارد.