بزرگنمايي:

ایران پرسمان -
واکاوی خروج امارات از یمن
k ٢.٨
٠
اعتماد / متن پیش رو در اعتماد منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست
خروج امارات از یمن یکی از موضوعاتی است که این روزها در مرکز توجه قرار دارد. مقامات امارات در ماه ژوئن شروع به سخن گفتن درباره خروج از یمن کردند و نهایتا بخش عمده‌ای از نیروهای حدودا 5000 نفره خود را تا اوایل جولای از یمن خارج کردند. در 8 جولای اعلام شد که امارات طی یک سال مشغول برنامه‌ریزی برای کاهش حضور در یمن بوده و توافق استکهلم در دسامبر گذشته در مورد بندر حدیده این روند را تسریع کرده است. خروج نیروهای اماراتی از یمن، به‌ویژه خروج حدود 80درصد از این نیروها از مناطق مجاور بندر حدیده در ماه ژوئن...
مانند پایگاه الخوخا و بندر موخا، عملا به معنی توقف عملیات تهاجمی زمینی علیه نیروهای حوثی در این ناحیه است و می‌تواند اثر عمده‌ای بر سرنوشت جنگ داشته باشد. برخی وجوه این تحول به شرح زیر است:
1- خروج امارات از یمن را باید نقطه اوج واگرایی‌هایی به شمار آورد که از ابتدا در ائتلاف ضدحوثی وجود داشته است. همکاری بین امارات و عربستان در جریان بهار عربی و علیه اخوان‌المسلمین و جنبش‌های مردمی به اوج خود رسید و دستاوردهایی، ازجمله کودتای مصر در 2013، داشت. این دو کشور همچنین برمبنای همسویی در مقابله با اخوان در جهت تقویت نیروهای خلیفه هفتر در لیبی نیز همکاری می‌کنند. اما این دو کشور ورای تلاش برای کنترل نفوذ ایران، از ابتدا با اولویت‌های متفاوتی وارد همکاری با هم در یمن شدند. در حالی که اولویت عربستان از ابتدا اعاده دولت منصور هادی و تامین امنیت مرزهایش که حوثی‌نشین است، بود. امارات از ابتدا به علت دوری نسبی قلمرواش از یمن، چندان نگران تهدیدات مستقیم از مبدا این کشور نبود و بر پیشبرد راهبرد کنترل بر راه‌های دریایی متمرکز بود. این راهبرد امارات را در مسیر حمایت از جدایی‌طلبان جنوب، تمرکز بر کنترل عدن در جوار باب‌المندب و جزایر واقع در این تنگه، مانند جزایر پریم و سکوترا و یافتن جای پایی در ساحل مقابل در جیبوتی و کنترل بندر الحدیده قرار داد. بسیج و تقویت نیروهای بومی این مناطق که تمایلات جدایی‌طلبانه و ضدیت با دولت منصور هادی دارند، یکی از نتایج اولویت اصلی امارات در یمن بود. با توفیق نسبی در این حوزه، امارات ظاهرا انگیزه نیرومند دیگری برای ادامه حضور در یمن ندارد. البته اختلافات دیگری نیز بین امارات و عربستان، مانند اختلاف در نحوه برخورد با حزب اخوانی اصلاح، وجود دارد. به‌علاوه، امارات نگران واکنش تند عربستان نیز نیست، چراکه به هر حال عربستان به امارات در ارتباط با ایران، قطر و اخوان نیاز دارد.
2- خروج امارات حتما اثرات خود را بر جبهه‌های نظامی، از جمله در جبهه الحدیده، خواهد داشت. البته امارات مدعی است که با خروج از یمن خلأیی ایجاد نخواهد شد، چراکه طی مدت حضورش 90 هزار یمنی را سازماندهی و آموزش داده است. اما اختلافات قبیله‌ای و سیاسی و شخصی بین این نیروهای شبه نظامی می‌تواند در غیاب امارات به‌شدت افزایش یابد و به برخوردهای نظامی بین آنها بینجامد.
3- با خروج امارات مساله تجزیه یمن به‌طور جدی‌تری مطرح خواهد بود. شورای انتقالی جنوب به رهبری عیدروس الزبیدی که اکنون عهده‌دار امور عدن و برخی دیگر از مناطق جنوب است، آشکارا تجزیه‌طلب و در پی جدا کردن حساب خود از شمال و صنعاست. اختلاف و منازعه شدید بین نیروهای این شورا و میلیشیای وابسته به امارات از یک‌سو و دولت منصور هادی از سوی دیگر بسیار شدید است و عربستان که هدف اعلام شده‌اش اعاده دولت منصور هادی است، مشکل می‌تواند با این نیروها کار کند و آنها را در جهت اهداف خود سوق دهد.
4- هدف مقابله با نفوذ ایران در منطقه که مدنظر امارات بود نیز طی دو ماه گذشته تحت‌تاثیر تحولات جدید در تنگه هرمز قرار گرفته است. افزایش تنش در این منطقه باتوجه به آسیب‌پذیری‌های امارات، تحولی نبود که امارات بتواند آن را نادیده بگیرد. گفته می‌شود که اظهارات ترامپ مبنی بر اینکه در 20 ژوئن و بعد از سرنگونی یک پهپاد امریکایی، امریکا تنها 10 دقیقه با حمله به مواضعی در ایران فاصله داشته، امارات را به‌شدت از این بابت که امریکا این کشور را از یک حمله قریب‌الوقوع مطلع نکرده بود، رنجانده و نگران کرده است. به‌علاوه، خودداری ترامپ از واکنش نظامی در قبال سرنگونی پهپاد امریکایی، تردیدهایی در ابوظبی در مورد امکان اعتماد به واشنگتن ایجاد کرده است. البته پیش از آن نیز، امارات برخلاف عربستان و امریکا از متهم کردن صریح ایران در قضیه حمله به 6 کشتی در تنگه هرمز خودداری کرده و بعد از آن نیز هیاتی از گارد ساحلی خود را برای مذاکره با مرزبانی ایران به تهران فرستاده بود، لذا می‌توان یکی از دلایل تسریع در کاهش نیرو در یمن را تمرکز بر دفاع از امارات دانست.
5- یکی از اهداف فرعی کاهش حضور در یمن می‌تواند بازسازی چهره امارات نیز باشد که بر اثر فجایع انسانی در یمن به‌شدت لطمه خورده است. دولت و ولیعهد امارات اهمیت زیادی برای وجهه کشورشان در واشنگتن و اروپا قائلند. تلاش کنگره امریکا برای محدود کردن صدور سلاح به امارات تحولی نبود که ولیعهد جاه‌طلب این کشور بتواند به سادگی از کنار آن بگذرد.
*کوروش احمدی