بزرگنمايي:

ایران پرسمان -
جدال شیخین
k ٢
٠
اعتماد / متن پیش رو در اعتماد منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست
«10 سال قوه قضاییه بودم و در این ایام یک جمله روی میز خود نوشته بودم که «اگر این سمت همیشگی بود، نوبت تو نمی‌شد» و این موضوع را همیشه باید مورد توجه قرار داد که در زمانی مسوولیت به فردی سپرده می‌شود، به بهترین نحو آن را انجام دهد و در زمان مناسب مسوولیت را تحویل دهد.» این جملات بخشی از سخنرانی آیت‌الله محمد یزدی در جلسه تودیع و معارفه رییس کل دادگستری قم است که یک روز پس از انتشار سخنرانی او علیه حسن روحانی، صادق آملی‌لاریجانی و محمدجواد علوی بروجردی منتشر شد. او از ریاست 10 ساله‌ای بر دستگاه قضایی سخن گفت که قریب به 20سال پیش، درست زمانی که آیت‌الله سید‌محمود هاشمی‌شاهرودی به ریاست دستگاه قضا رسید در مقام نقد ریاست او برآمد و آن را «ویرانه»‌ای توصیف کرد. حالا پس از 2 دهه یزدی پا جای پای هاشمی‌شاهرودی گذاشته و شاید حتی فراتر نیز رفته؛ آنقدر که از صدر تا ذیل مدیریت قضایی را نقد، فرمان عدم کفایت رییس‌جمهوری صادر و درمورد مرجعیت، تصمیم‌سازی کند. اگرچه روز شنبه در خلال صحبت‌های تندی که از آیت‌الله یزدی منتشر شد، نام حسن روحانی، صادق آملی‌لاریجانی و سیدمحمدجواد علوی‌بروجردی به چشم می‌خورد اما تنها کسی که در مقام پاسخگویی برآمد، نامه‌ای بلندبالا به فقیه شورای نگهبان نوشت و آیت‌الله یزدی را «جناب یزدی» خطاب قرار داد، قاضی‌القضات سابق بود. نامه‌ای که تاریخ آن نشان می‌دهد، همان روز انتشار سخنان یزدی به نگارش درآمده و ظهر روز یکشنبه روی پایگاه اطلاع‌رسانی مجمع تشخیص مصلحت نظام قرار داده‌شد تا شاید بار دیگر یادآور شود کسی که این روزها از «قم تا جام‌جم» با انتقاداتی مواجه است هنوز و همچنان ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام را برعهده دارد؛ نشانه‌ای که برخی اختلافات میان جریان‌های قدرت را به سطح عمومی کشانده ‌است.
نامه‌ای‌ بدون سلام
آملی‌لاریجانی نامه را بدون «سلام و علیک» مرسوم آغاز و یک نامه سرگشاده نوشته که معمولا در این نوع نامه‌نگاری‌ها نشان از دلخوری دارد. رییس سابق قوه قضاییه معتقد است در کشور «نمایشی» بر اساس «سناریوهای از پیش طراحی شده» علیه او به جریان افتاده اما آنچه آملی‌لاریجانی «بازی‌های صداوسیما و برخی نهادهای دیگر» می‌خواند او را به نقطه‌ای رسانده که سکوت را جایز نداد. این اولین واکنش رسمی او به حواشی مدت اخیر است چرا که تکذیب «تهدید به مهاجرت به نجف و نگارش نامه‌ گلایه‌آمیز به رهبر انقلاب در مورد بازداشت اکبر طبری» ازسوی روابط عمومی مجمع تشخیص و دفتر او صورت گرفته بود.
رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام ادعاهایی را که آیت‌الله یزدی به او نسبت داده، «خلاف‌واقع و موهن» دانسته که پیش از این نیز در جلساتی چون جلسات شورای نگهبان بیان شده و او سکوت کرده‌؛ سکوتی که آملی‌لاریجانی معتقد است «نه‌تنها موجب تنبه» یزدی نشده بلکه باعث پیش‌تر رفتن نیز شده است.
همچنان که سخنانی که به نقل از آیت‌الله یزدی دیروز منتشر شد، ابتدا با تکذیب روابط عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم همراه بود اما همان دیروز آیت‌الله ناصر مقتدایی از اعضای این تشکیلات مذهبی تلویحا محتوای منتشر شده را تایید کرد و گفته‌بود این سخنان را از یزدی پیش از این شنیده است. همچنین فرید مدرسی، روزنامه‌نگاری که برای نخستین‌بار این سخنان را به نقل از آیت‌الله یزدی و البته با جرح و تعدیل‌هایی منتشر کرد، دیروز تاکید کرد از انتساب این سخنان مطمئن است. این موضوع در نامه آملی‌لاریجانی به یزدی هم مطرح شده و او تاکید دارد از طرق مختلف «صحت انتساب مطالب» برایش محرز شده است.
با این حال آیت‌الله یزدی تاکنون هیچ واکنشی نداشته و تنها در مراسم تودیع و معارفه رییس کل دادگستری قم بار دیگر تلویحا روحانی و آملی‌لاریجانی را نشانه رفته و متذکر شده «در انتخاب و انتصاب مسوولیت‌های مهم کشور از جمله رییس مجلس شورای اسلامی، رییس‌جمهور و رییس قوه قضاییه، باید اهلیت فرد مورد توجه قرار بگیرد تا مسوولیت بطور مناسب انجام شود.»
نگفته‌ام اگر فلانی را دستگیر کنید، به نجف می‌روم
آملی‌لاریجانی بعد از شرح مختصری به خبر نگارش و ارسال نامه به رهبری و تهدید به مهاجرت به نجف اشاره کرده و تاکید دارد که «هیچگاه نگفته‌ام اگر فلانی را دستگیر کنید به نجف می‌روم.» البته فرید مدرسی نیز در یادداشتی که روز یکشنبه در کانال تلگرامی خود منتشر کرد، صحت این ادعا را تایید کرده و شرح داد که در جریان سخنرانی آیت‌الله یزدی هم یکی از حاضران توضیح داده که چنین خبری صحت ندارد و آیت‌الله یزدی هم به بیان این جمله اکتفا کرده که «اگر صحت ندارد که هیچ» با این حال آیت‌الله یزدی دیروز نیز با وجود تریبونی که در اختیار داشته هیچ اشاره‌ای به تکذیب این خبر نکرد.
آملی‌لاریجانی همچنین در بخش دیگری از نامه خود گفته «هیچگاه از هیچ فرد متخلف و فاسدی حمایت نکرده‌ و نخواهم کرد، اگر معاون اجرایی حوزه ریاست مرتکب جرم یا فسادی شده، تعقیب و رسیدگی عادلانه به جرم او طبق قاعده و وظیفه دستگاه قضایی است و مسلم است که بنده هم قائل به استثنا در این جهت نیستم.»
همزمان با طرح این ادعا از سوی آملی‌لاریجانی، علیرضا زاکانی که اولین کسی بود که نام اکبر طبری را در رسانه‌ها مطرح کرد و بعد از تکذیب اتهامات طبری از سوی دفتر آملی‌لاریجانی به او هشدار داد «از طبری، تبری بجویید»؛ با نگارش نامه‌ای به سید ابراهیم رییسی به بیان جزییاتی از «تبانی طبری و برخی از چهره‌های امنیتی» پرداخت. او در بخشی از این نامه مدعی شد «دادستانی سابق تهران متاسفانه تحت تاثیر آقای طبری به وظایف قانونی خویش عمل نکرده و پرونده مهم اخلال اقتصادی را با وجود درخواست آیت‌الله لاریجانی از مقام معظم رهبری و مجوز ایشان برای رسیدگی خاص به پرونده فساد اقتصادی در تاریخ 20/5/1397می‌بایست به طور ویژه رسیدگی نماید را در آبان ماه سال 1397 و سه ماه بعد از حکم ویژه رهبری معظم و برخلاف این حکم برای رسیدگی با امضای معاون دادستان وقت تهران به شعبه یک کیفری استان فرستاده است که با اعتراض دستگاه‌های نظارتی، در دی‌ماه همان سال به دادگاه ویژه مبارزه با مفاسد اقتصادی- در زمان ریاست قبلی قوه‌قضاییه- ارسال شده است.» گویی تبری جستنی رخ داده که زاکانی این‌بار همان اتهامات را متوجه دادستان سابق تهران دانسته نه رییس دستگاه قضا!
شما در عرصه علم چه کرده‌اید؟
آملی‌لاریجانی در بخش دیگری از این نامه به این جمله یزدی که «قم بودن‌تان هم خیلی موثر نبود چه رسد که نجف بروید» اشاره کرده و با یادآوری گذرایی از آثارش پاسخ داده «میزان تاثیر آن [آثارم] هم در حد خود، یک امر واقعی است، نه با خواست بنده بیشتر می‌شود و نه با توهین و تحقیر شما کمتر. اما شما در عرصه تحقیق و پژوهش‌های علمی چه کرده‌اید؟»
رییس مجمع تشخیص از یزدی پرسیده که جز با «صدای بلند و داد و قال»، «توهین و افترا و تحقیر» چه کاری انجام داده و البته حمله یزدی به آیت‌الله شبیری زنجانی را یادآور شده است. زمانی که آیت‌الله شبیری زنجانی در عکسی با برخی چهره‌های اصلاح‌طلب در فضای رسانه‌ای و مجازی رویت شد، یزدی او را تهدید کرد که «دیدار با افراد مساله‌دار» را تکرار نکند و شؤون مرجعیت را حفظ کند. البته این رویه معمول آیت‌الله یزدی است چرا که بعد از حوادث سال 88 نیز اظهاراتی توهین‌آمیز خطاب به آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی داشت که با تهدید به افشاگری در مورد جلسه انتخاب رهبری بعد از رحلت امام از سوی هاشمی به سکوت انجامید. یزدی همچنین از مخالفان جدی مرجعیت آیت‌الله یوسف صانعی پس از موضع‌گیری‌های سیاسی او در سال 88 بود و بارها از ایشان با لحنی غیرمعمول سخن گفت.آملی‌لاریجانی در بعد از اشاره به نامه‌توهین آمیز آیت الله یزدی به آیت الله شبیری نوشته است «هیچ بررسی کرده‌اید که علماء و فضلاء در قم، به آثار شما و به گفته‌های شما چگونه نگاه می‌کنند؟! چقدر آنها را جدی می‌گیرند؟ کافی است کسی نیم‌نگاهی به مکتوبات شما ذیل «کتاب القضاء» مرحوم سید‌صاحب عروه، بیندازد تا میزان اثر شما در حوزه معلوم شود و معلوم شود حد تحصیلات جنابعالی و استفراغ وسع‌تان درباب استنباط احکام. متاسفانه ظاهرا حتی توجه نکرده‌اید که «کتاب القضاء» سید (برخلاف جلد اول عروه) کتاب استدلالی است، چقدر آن را تخریب کرده‌اید. ای‌کاش شما صرفا آن را ترجمه می‌کردید که اقلا خواننده بداند با سخنان چه کسی روبروست.»
سکوتم، به‌حرمت پیرمردی شماست
آملی‌لاریجانی همچنین در بخشی دیگر به جلسات شورای نگهبان اشاره کرد. او گرچه نوشته‌ بنا نداشته راجع‌به وضعیت یزدی در این شورا علنی صحبت کند با این حال تاکید کرده «در شورای نگهبان، سخنان غیر دقیق، غیر مستدل و حتی نامربوط شما برای اعضا روشن است . اگر سکوت می‌کنند و چیزی نمی‌گویند، حرمت پیرمردی شما را پاس می‌دارند» او در ادامه به «جلسه کذایی شورا» اشاره کرده و توضیح داده وقتی بحث عوض شده، آیت‌الله یزدی با «قال‌کردن و توهین کردن» همه را هاج و واج کرده که با پادرمیانی و تذکر آیت‌الله مدرسی و عباسعلی کدخدایی متوجه شده بحث بر سر موضوعی دیگر است. آملی در سراسر این نامه برخلاف آغاز آن‌ که خطاب به آیت‌الله یزدی نوشته‌شده از ترکیب «جناب یزدی» استفاده کرده و پرسیده «بنده که طبق نوبت و درمساله جدید بحث می‌کردم . شما در چه عوالمی بودید؟!» و در بخشی دیگر مطالعات فقهی یزدی را زیر سوال برده و نوشته «البته اینگونه مشکلات از ناحیه جنابعالی در شورای نگهبان کم نیست . ما از شما فهم کلمات محقق نایینی و محقق عراقی و محقق اصفهانی را نمی‌خواهیم که انتظارش بی‌مورد است! اما دقت در همین عبارت‌های فارسی قوانین مصوب مجلس و دقت در بررسی خلاف قانون یا خلاف شرع بودن آنها انتظار به حقی است که متاسفانه گاه این هم مفقود است.»
سینه‌ام خزانه‌الاسرار اتهامات مسوولان و آقازاده‌هاست
رییس سابق دستگاه قضا در جای جای نامه تلاش دارد خود را از فساد رخ داده از سوی طبری، مبرا کند. در همین راستا نیز اقدامات تخریبی صورت گرفته علیه خود را «پروژه بزرگ‌تری» می‌بیند؛ «سینه ام خزانه الاسرار اتهامات مجموعه ای از معاونان ، قائم مقامان و آقازاده‌های مسئولان و شخصیت هاست و ظاهراً امروز هم هزینه ایستادگی در رسیدگی به آنها را می پردازم . اما نکته این است که آیا کسانی که امروز برای شفافیت و مبارزه با فساد سینه چاک می کنند و ماه ها برای دستگیری فردی که نه معاون بنده بوده و نه رئیس دفتر بنده ، بلکه مدیر یکی از اجزاء حوزه ریاست تحت اشراف شخصیتی سالم ، فاضل و شریف چون آقای خلفی بوده ، فضا سازی
کرده اند، آیا همین کار را برای آقای شریفی قائم مقام شهردار اسبق تهران و آقای سیف معاون اقتصادی اطلاعات سپاه و ... کرده اند و فساد آنها را به آقای قالیباف و آقای طائب و دیگران سرایت داده اند؟! وا اسفا از این ظلم و بی عدالتی و بی مروتی .»
دفتر آملی‌لاریجانی پیش از دستگیری اکبر طبری، اتهامات او را تکذیب کرد اما آملی‌لاریجانی در این نامه رییس حوزه اجرایی قوه قضاییه که بیش از 10 سال در این سمت قرار داشته‌ را مقام مسوول قضایی نمی‌داند و معتقد است از «آقایان محسنی، خلفی، منتظری، کریمی، ذوالقدر، امینی، تویسرکانی و...» پرسیده شود که «اصلا این مقامات دستگاه قضایی به او اعتنایی می‌کردند؟»
مگر ساختمان‌های شما، ارث پدرتان است؟
بخش دیگری از نامه پاسخی به اعتراض آیت‌الله یزدی نسبت به ساخت مدارس مذهبی در قم است که از آملی‌لاریجانی پرسیده‌بود «آیا ارث پدرت بود، از کجا آوردی ساختی؟» رییس مجمع نیز به توضیحات پیشین در مورد مدرسه علمیه ولی عصر و البته توضیحاتی که در منزل آیت‌الله یزدی مطرح کرده، ارجاع داده است. آملی‌لاریجانی البته متذکر شده که مدرسه علمیه ولی عصر وقف است و واقف آن پدرش بوده اما متولی این وقف او نیست و فقط به «جهت اینکه امور مدرسه زمین نماند وکالتی به او داده‌اند.» در ادامه هم تاکید کرده مخارج ساخت و بازسازی مدرسه را بانیان پرداخت کرده‌اند و او «هیچ دخالتی» نکرده است. البته در پایان توضیحات خود خطاب به آیت‌الله یزدی گفته «آقای عزیز اول استناد ساخت مدرسه به بنده را ثابت کن، بعد بپرس از کجا آوردی.» او همچنین این سوال را مطرح کرده «مگر این همه مدارس دیگر در قم و سطح کشور ساخته می‌شود ارث پدرشان است؟ مگر همین ساختمان‌هایی که حضرتعالی از آنها استفاده می‌کنید، از ارث پدرتان ساخته شده است؟» او همچنین این سخن یزدی را یادآوری کرده که «چرا کاخ ساخته‌اید» و در همین راستا متذکر شده «اگر مقصودتان ظاهر آن است، همین ساختمان‌هایی که شما از آن استفاده می‌کردید هم همین‌طور بود: ساختمان مرکز تحقیقات دبیرخانه خبرگان که با لطایف‌الحیل از دست مسوولان آن وقت درآوردید و به عنوان نائب رییس مجلس خبرگان محل کار خود قرار دادید، در همین قد و قواره و وزن بود، نفرمودید کاخ ساخته‌اند، بلکه با اشتیاق تمام به آن ساختمان نقل مکان فرمودید.»
در ادامه نیز آملی مقصر غائله به پا شده در مورد مدرسه علمیه ولی عصر را آیت‌الله یزدی می‌داند و تاکید دارد: «کمترین توصیه‌ای برای نحوه ساخت آن نداشتم و بعد از تحقیق کاملی که شرحش را در همان جلسه پیش ارایه کرده‌ام، روشن شد ساختمان مدرسه بر اساس قوانین و ضوابط جاری ساخته شده و هیچ تخلفی صورت نگرفته، شهردار سابق هم به تفصیل این نکته را تبیین کرده است و اینکه پروانه ساختمان و مجوزهای صادره بر اساس مصوبات شورای عالی شهرسازی و معماری بوده است.»
فکر می‌کنید قیم حوزه‌های علمیه‌اید؟
آملی‌لاریجانی در پایان این نامه بی‌سابقه خطاب به یکی از فقهای شورای نگهبان که خود مدتی طولانی عالی‌ترین مسوول دستگاه قضا بوده، ابراز گلایه کرده که چرا عملکرد این دستگاه را زیر سوال برده است. او در عین حال که شرحی از عملکرد خود بر مسند رییس قوه قضاییه ارایه کرده‌ در پایان نامه از گفته‌های یزدی در مورد مرجعیت آیت‌الله علوی بروجردی تلویحا گلایه کرده و خطاب به او نوشته «پس برگردید از آن قضاوت‌های ناصواب و ناعادلانه‌تان. جناب آقای یزدی مشکل اصلی جنابعالی این است که فکر می‌کنید قیم حوزه‌های علمیه هستید و می‌خواهید به همه امر و نهی کنید.»
واکنش‌ها به سخنان یزدی از همان زمان انتشار همچنان ادامه دارد. به جز واکنش‌ بلند بالایی که آملی‌لاریجانی در قالب نامه‌ای سرگشاده منتشر کرد اغلب کسانی که به سخنان یزدی واکنش نشان داده‌اند به بحث «مرجعیت» پرداخته و از آیت‌الله علوی بروجردی حمایت کرده‌اند که بخش‌هایی از آن را در زیر می‌خوانید. همچنین «اعتماد» در گفت‌وگو با مجید انصاری، حسین انصاری‌راد و محمدتقی رهبر نیز نظرشان در مورد مباحث مطرح شده از سوی آیت‌الله یزدی را جویا شده است.
آیت‌الله علی‌اکبر مسعودی‌خمینی، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم: «اگر حرفی هم با فردی داریم باید شخصا او را صدا کنیم و بگوییم این کار شما نباید این طوری باشد. اگر این موضوعات را بر ملا کنیم، خارجی‌ها علیه ما چه می‌گویند؟تمام این امور به ضرر انقلاب و اسلام است. یعنی چه من، چه آقای یزدی و چه طلبه‌های دیگری که هستند، باید حساب کنند که هرچه در مورد افراد دیگر انجام می‌دهیم و هر حرفی که می‌زنیم به خودمان بر می‌گردد. در زمان امام اگر کسی مرجع بود هم مرجعیتش را اعلام نمی‌کردند. اما بعد از ارتحال امام این مساله در جامعه مدرسین مطرح شد و اعلام کردند که هفت نفر صلاحیت مرجعیت دارند. ولی ما چنین قانونی در اسلام نداریم.» جماران
فیض‌الله عرب‌سرخی، فعال سیاسی: «تاکنون انتخاب مرجع تقلید با مقلدین بود و معمولا مراجع نظرشان در مورد چگونگی انتخاب مرجع را هم در رساله علمیه خودشان درج می‌کردند. بهتر بود آیت‌الله یزدی هم نظرشان را برای مقلدین‌شان در رساله علمیه خود درج می‌کردند.» توییتر
آیت‌الله سیدجعفر کریمی، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم: «آقای یزدی حرف خودش را می‌زند؛ هر روز با یک نفر در می‌افتد. تا دیروز با هاشمی‌رفسنجانی و امروز صادق لاریجانی است؛ و فردا با چه کسی در می‌افتد را نمی‌دانم؟! اگر رهبری یک نفر فدایی داشته باشد آقای روحانی است. «برو کنار» گفتن به رییس‌جمهوری را در درجه اول مجلس باید تشخیص دهد. اگر مجلس تشخیص عدم قابلیت دهد، همانطوری که بنی‌صدر را کنار گذاشت، او را کنار می‌گذارد. این کار آقای یزدی نیست و ربطی به او ندارد. من ارزشی برای این حرف‌ها قائل نیستم ؛ مگر کسی که می‌خواهد مرجع شود باید از جامعه مدرسین اجازه بگیرد؟!»