بزرگنمايي:

ایران پرسمان -
روسیاهی وارونه‌نما‌ها در پروژه سوخته «سحر»
٣٩٣
٠
روزنامه جوان / متن پیش رو در روزنامه جوان منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست.
تلخی این ماجرا که در ایام عزاداری حضرت اباعبدالله‌الحسین (ع) مردم ایران را متأثر کرد، زمانی دو چندان می‌شود که پایان تلخ سناریوی دختر علاقه‌مند به فوتبال، آغازی برای سناریوسازی‌های اپوزیسیون خارج‌نشین می‌شود؛ سناریویی با همراهی برخی رسانه‌ها و چهره‌های داخلی در انتشار خبر دروغین شش ماه حبس برای سحر خدایاری که در نهایت با بیانیه قوه قضائیه در تکذیب آن با یک ادیت سعی کردند همه چیز را عادی جلوه دهند و بدین‌ترتیب باز پروژه‌ای بر پروژه‌های سوخته ضدانقلاب افزوده شد.
ماجرای «سحر» از انتشار یک خبر کذب در یکی از سایت‌های خبری آغاز شد؛ خبری که حالا با روشن شدن ماجرا از روی سایت برداشته شده است، اما تبعاتش برای کشور ادامه دارد. دنباله‌رو این خبر کذب توئیت‌های برخی نمایندگان و چهره‌ها درباره شش ماه حبس برای سحر خدایاری بود، آن هم در شرایطی که اصلاً دادگاهی برای وی تشکیل نشده بود تا به حبس محکوم شود! مهم‌ترین نکته در این ماجرا سناریوی خودسوزی سحر در مقابل دادسراست؛ موضوعی که محمدمهدی توکلی حقوقدان درباره آن تأکید می‌کند: «با توجه به شواهد قطعاً این خودسوزی نمی‌توانسته بدون همراه و شخصی که آن حجم از بنزین و فندک را فراهم کند، باشد.»
سوابق تاریخی یک سناریو
تا همین چند سال پیش رفتن به ورزشگاه‌ها حتی در انتهای فهرست مطالبات فمینیستی‌ترین فعالان حوزه زنان هم جایی نداشت تا اینکه بازی رسانه‌ای طرح مطالبه‌ای دسته چندم برای به حاشیه‌بردن مطالبات حقیقی حوزه زنان و خانواده در دولت یازدهم آغاز شد و شهیندخت مولاوردی معاون وقت زنان و خانواده رئیس‌جمهور نقش اصلی این سناریو را بر عهده گرفت تا یکی از کاربردی‌ترین شگرد‌های رسانه‌ای یعنی برجسته‌سازی و در پی آن قاب‌بندی ذهن مخاطبان Framing با محور قراردادن موضوعی همچون ورود زنان به ورزشگاه‌ها شکل بگیرد و به کمک رسانه‌های همسو جریانی رسانه‌ای حول این محور آغاز شود. این جریان حالا بعد از پنج سال نخستین قربانی خود را گرفت تا با همراهی اپوزیسیون خارج‌نشین و چهره‌های منفوری همچون مریم رجوی یا مسیح علینژاد در کنار جریان سلبریتی‌ها و برخی سیاسیون سحر خدایاری آبی به دستاویزی برای تسویه حساب‌های سیاسی و بازی‌های رسانه‌ای تبدیل شود. همه این اتفاقات در حالی رخ می‌دهد که بنا به تأکید پدر سحر، هیچ‌کدام از سلبریتی‌هایی که برای او پست‌های آتشین می‌گذارند و هیچ‌یک از مسئولانی که در رثای مرگش مرثیه‌خوانی می‌کنند، در طول چند ماهی که این دختر بر اثر عوارض خودسوزی در بیمارستان بستری بود حتی به عیادتش نیامدند.
احضاریه‌ای صادر نشده بود
خانواده خدایاری این روز‌ها در کنار داغ فرزندشان باید فشار حواشی تلخ و سناریو‌های دروغینی که از سوی برخی چهره‌ها و مقامات رسمی در کنار جریان سلبریتی در فضای مجازی وجود دارد را نیز تحمل کنند. آنطور که حیدرعلی خدایاری ماجرای دخترش سحر را روایت می‌کند، مراجعه دختر مرحومش به استادیوم با لباس مبدل و ممانعت نیروی انتظامی از حضور وی مربوط به اسفند ماه سال گذشته است. وی می‌گوید: «در ماجرای اخیر اصلاً احضاریه‌ای برای دخترم صادر نشده بود و وی روز حادثه، خود برای پیگیری پرونده اسفندماه به دادگاه مراجعه کرده بود.»
پیش از این نیز یک مقام آگاه در دادگستری استان تهران با اشاره به خودسوزی یک زن مراجعه‌کننده مقابل یکی از واحد‌های قضایی تهران در مورد سابقه پرونده فرد مذکور گفته بود: «این فرد در اسفند سال 97 و در حالی که پوشش نامناسبی داشته است، با مأمورین نیروی انتظامی درگیر می‌شود و به آن‌ها توهین می‌کند که مستندات لازم در همین رابطه از ناحیه مأمورین تهیه و به دادسرای تهران تحویل می‌شود. بر همین اساس برای متهم مورد اشاره با عنوان جریحه‌دارکردن عفت عمومی و توهین به مأمورین پرونده قضایی تشکیل شده است که نامبرده از همان زمان تاکنون با صدور قرار تأمین آزاد بوده و به دادگاه مراجعه می‌کند.» ظاهراً در هنگام مراجعه سحر به دادسرا، رئیس دادگاه مرخصی بوده و برای این فرد هیچ اقدام قضایی به عمل نیامده است و مقرر می‌شود در وقت دیگری به مرجع قضایی مراجعه کند که نامبرده پس از خروج از واحد قضایی با بنزینی که از قبل تهیه کرده است، مبادرت به خودسوزی می‌کند.
230هزار توئیت طی سه روز
از نگاه امامی جامعه‌شناس در ماجرای سحر ما با یک عملیات پیچیده رسانه‌ای مواجه شدیم. به گفته وی از 18تا 21شهریور بالغ بر 230هزار توئیت در توئیتر منتشر شد. در حالی که ما زیر 5درصد فارسی زبان عضو توئیتر داریم. وی با اشاره به جنجال‌های توئیتری گفت: «توئیتر خاستگاه جریانسازی رسانه‌ای در ایران است و بالغ بر 80درصد پیام‌ها در فاصله 19 تا 20 تولید شده، پس ما با یک مسئله اجتماعی روبه رو نیستیم اگر مسئله اجتماعی بود در تلگرام و اینستاگرام بیشتر بود.
بنا به تأکید این کارشناس موج‌سازی این ماجرا از بیرون مرزهاست؛ «اصل محور‌های توئیتر اول دعوت مردان و زنان ایرانی به یک جنبش بوده که از صفحه وزارت خارجه امریکا شروع شد و فرح پهلوی. بحث دوم تحریم استادیوم‌هاست و در مرحله سوم فشار به فیفا برای تحریم ایران و البته رویکرد دروغین این است که بگویند نظام جمهوری اسلامی نظام ضدزن است.» مسائلی که در نهایت نه فقط به مطالبه اجتماعی ورود به ورزشگاه نمی‌رسد بلکه تصویری از ایران و ایرانی در فضای رسانه‌ای جهانی نشان می‌دهد که ایران درگیر یک مشکل بزرگ و یک جنبش قریب الوقوع است.
اما ماجرای دختر آبی چرا شکل می‌گیرد؟
مهدیان با اشاره به نقش آفرینی کلیدی رسانه‌های ضدانقلاب تأکید می‌کند: «جای سؤال است که یک خانمی که نماینده مجلس است این مسئله را به بحران اجتماعی تبدیل می‌کند و با یک کشور که در آن شورش است، مقایسه می‌کند. خودش با وجود سه سال حضور در مجلس یک قدم برای درست کردن این جامعه مردسالار هم برنداشته است. یا آقای نماینده مجلس که می‌گوید شش ماه حکم دادند به آن خانم. چرا یک نفر از ایشان سؤال نمی‌کند منبع این حرف کجاست؟» مهدیان معتقد است بخشی از مدیران ناکارآمدی خودشان را در این چالش‌ها دنبال می‌کنند. محمدمهدی توکلی حقوقدان درخصوص پرونده سحر خدایاری تأکید می‌کند: «درباره وی اصلاً هنوز حکمی صادر نشده بود، اما در فضای مجازی اینطور وانمود شد که شش ماه حبس صادر شده و ایشان خودسوزی کرده است. حتی نماینده‌های مجلس این مسئله را دامن زدند که نشر اکاذیب است.» بنا به تأکید وی، نمایندگان در مقام ایفای وظایف نمایندگی در اظهارنظر و رأی خود آزادند. نه در توئیت زدن و اظهارنظرکردن و فضای جامعه را به هم ریختن.
توکلی در پایان تأکید می‌کند: «از لحاظ حقوقی این پرونده نکات بسیاری دارد، اما این نکته را بگویم که با توجه به شواهد قطعاً این خودسوزی نمی‌توانسته بدون همراه و شخصی که آن حجم از بنزین و فندک را فراهم کند، باشد.»