بزرگنمايي:

ایران پرسمان - نگرانی جامعه بین‌الملل از فاجعه جدید بشری
k ١.٢
٠
اعتماد / متن پیش رو در اعتماد منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست
شهاب شهسواری | با گذشت سه روز از آغاز تهاجم نظامی ترکیه به شمال شرقی سوریه، بیش از 70 هزار شهروند مناطق کردنشین از شهرها و روستاهای خود آواره شده‌اند و پیش‌بینی می‌شود با پیشروی بیشتر نظامیان ترکیه در خاک سوریه، تعداد آوارگان بیش از پیش افزایش پیدا کند، تا جایی که مقام‌های سیاسی در اتحادیه اروپا و سازمان ملل متحد، نسبت به وقوع یک فاجعه بشری جدید در سوریه هشدار می‌دهند. جنگ جدید ترکیه در خاک سوریه، تاکنون ده‌ها کشته برجا گذاشته است. بر اساس آماری که روز جمعه از سوی هلال‌احمر کردی منتشر شده است، دست کم 11 شهروند غیرنظامی بر اثر حملات ترکیه کشته‌ شده‌اند و 28 نفر دیگر نیز به‌شدت دچار جراحت شده‌اند. در برابر گفته می‌شود بر اثر حملات خمپاره‌ای گروه‌های کرد به مرز ترکیه دست کم 5 نفر از جمله یک کودک سوری جان خود را از دست داده‌اند. بر اساس آمار گروه دیدبان حقوق بشر سوریه در لندن، تا روز جمعه 29 نیروی گروه نیروهای دموکراتیک سوریه و 17 شبه‌نظامی هوادار ترکیه بر اثر جنگ کشته‌شده‌اند. ارتش ترکیه نیز کشته‌شدن یک سرباز خود را بر اثر نبرد در سوریه تاکید کرده است.
نگرانی از بازگشت داعش
بر اساس آمار منتشر شده توسط دولت آمریکا دست کم 30 اردوگاه نگهداری اسرای گروه تروریستی داعش، در منطقه تحت اختیار نیروهای دموکراتیک سوریه وجود دارد که بیش از 10 هزار داعشی در آنها نگهداری می‌شوند. به گفته نظامیان امریکایی 2000 نفر از این بازداشت‌شدگان، تروریست‌های خارجی عضو داعش از چین تا کانادا هستند. دونالد ترامپ، هفته گذشته و پس از گفت‌وگوی تلفنی با رجب طیب اردوغان، رییس‌جمهور ترکیه گفته‌بود که بعد از عقب‌نشینی نیروهای آمریکایی از خاک سوریه، سرنوشت این زندانیان در اختیار ترکیه قرار می‌گیرد، چرا که کشورهای دیگر حاضر به پذیرش آنها نشده‌اند. آغاز عملیات نظامی ترکیه در خاک سوریه، باعث افزایش نگرانی‌ها از وضعیت این افراد داعشی شده است، چرا که با تضعیف جایگاه نیروهای دموکراتیک سوریه (SDF) که اکنون از زندان‌های آنها محافظت می‌کنند، ممکن است تعداد زیادی از این تروریست‌ها فرصت فرار و تشکل پیدا کنند. همزمان ناامنی در منطقه هم می‌تواند به افزایش احتمال بازگشت گروه داعش در شمال شرقی سوریه کمک کند.
شکاف در حکومت ترامپ
واکنش‌ها به دولت ایالات متحده آمریکا در مورد رها کردن متحدان منطقه‌ای این کشور در مقابل تهاجم نظامی یک قدرت دیگر، حتی از درون وزارت خارجه آمریکا هم ادامه دارد. یک دیپلمات ارشد آمریکایی که روز پنجشنبه در مورد واکنش واشنگتن به عملیات ترکیه، خبرنگاران را توجیه می‌کرد تاکید کرده است که این تهاجم نظامی «می‌تواند متحدان ما در جنگ علیه تروریسم را به خطر بیندازد و می‌تواند باعث تضعیف تلاش‌های ما برای شکست داعش شود و با تغییر تمرکز نیروهای دموکراتیک سوریه (SDF) از جنوب به شمال باعث اختلال در جنگ با داعش خواهد شد و همچنین باعث می‌شود که نظامیان امریکایی هم مجبور به تمرکز بر ابعاد نظامی این عملیات شوند.» به گفته این مقام بدون نام آمریکایی «این عملیات باعث ناامنی شدید در کل منطقه می‌شود.» دیپلمات آمریکایی همچنین در واکنش به سوالی در مورد انتقاد پادشاهی سعودی و رژیم اشغالگر سرزمین فلسطین، در مورد این اقدام آمریکا گفت: «آنها به‌شدت مضطرب شده‌اند. من هم به‌شدت مضطرب شده‌ام، در واقع وضع من هم مانند بی‌بی نتانیاهو و سعودی‌هاست. این یک اشتباه بزرگ است و آثار بسیار شدید بر امنیت همه ما باقی خواهد گذاشت. من هیچ کسی را نمی‌شناسم که از این تصمیم عصبانی نشده‌باشد. شرایط بسیار بسیار دراماتیک و خیلی خطرناک شده است.» سناتور امریکایی ایالت کانکتیکات، در گفت‌وگو با روزنامه یو‌اس‌ای‌تودی می‌گوید: «با این اقدام دیگر هیچ یک از متحدان ما به ما اعتماد نخواهند کرد. بزرگ‌ترین زیان این اقدام، به جز اینکه باعث کشتار نیروهایی می‌شود که تاکنون در کنار ما می‌جنگیدند، این است که باعث شکسته شدن اعتماد و اعتبار می‌شود. حرف ما دیگر به معنای تعهد معتبر نخواهد بود. اگر ما متحدان وفاداری را که عملا برای کمک به ما خون دادند، رها کنیم، دیگر هیچ کس به ما اطمینان نخواهد کرد.»
ناتوانی شورای امنیت از صدور بیانیه
شورای امنیت سازمان ملل متحد که به درخواست 5 عضو اروپایی این شورای برای بررسی عملیات تجاوزکارانه ترکیه در شمال سوریه پنجشنبه شب پشت درهای بسته تشکیل جلسه داده‌بود، از صدور بیانیه‌ای در محکومیت این حمله بازماند. دولت‌های ایالات متحده آمریکا و جمهوری فدراتیو روسیه، هر یک به بهانه‌ای، مخالفان اصلی صدور بیانیه‌ای بودند که در آن اقدام یکجانبه نظامی ترکیه محکوم شود. پنج عضو اروپایی شورای امنیت، شامل دو عضو دایم، بریتانیا و فرانسه و سه عضو غیردایم آلمان، بلژیک و لهستان، خواستار صدور بیانیه‌ای بودند که بر اساس آن تجاوز نظامی ترکیه به شمال سوریه محکوم شود. اما مخالفت دو عضو دایم شورا، یعنی امریکا و روسیه باعث شد تا جلسه پنجشنبه شب بدون صدور بیانیه رسمی به کار خود پایان دهد. بهانه روسیه برای مخالفت با صدور بیانیه شورای امنیت این بود که بیانیه پیشنهادی همه ابعاد بحران سوریه را مد نظر قرار نمی‌دهد و خواستار «خروج فوری نظامیان کشورهایی که به شکل غیرقانونی در خاک سوریه هستند» نمی‌شود. پنج کشور اروپایی خواستار «توقف کامل اقدامات نظامی یکجانبه ترکیه» در خاک سوریه شده‌بودند.سفیر امریکا در سازمان ملل متحد، از توضیح دلیل اصلی مخالفت واشنگتن با صدور بیانیه شورای امنیت خودداری کرد و فقط به ترکیه در مورد نتایج عملکردش هشدار داد. کلی کرفت، نماینده امریکا در سازمان ملل گفت: «در صورت ناتوانی ترکیه از اجرای قوانین، ناتوانی در حفاظت از شهروندان آسیب‌پذیر و ناتوانی در جلوگیری از سوءاستفاده داعش از این اقدامات، عواقبی در انتظار این کشور خواهد بود.» نماینده ایالات متحده در سازمان ملل که کشورش با صدور بیانیه علیه اقدامات نظامی ترکیه مخالفت کرده ‌بود، مدعی شد: «رییس‌جمهور ایالات متحده امریکا، دونالد ترامپ، به شکل کاملا واضح به اطلاع ترکیه رسانده است که واشنگتن به هیچ‌وجه از عملیات ترکیه در سوریه حمایت نمی‌کند.»
بازی با کارت پناهجویان
رجب طیب اردوغان، رییس‌جمهور ترکیه روز پنجشنبه بار دیگر اتحادیه اروپا را تهدید کرده است که میلیون‌ها آواره سوریه را برای تنبیه اروپا به سمت اروپا گسیل می‌کند. اردوغان که روز پنجشنبه در جمع نمایندگان حزبش در پارلمان ترکیه در دفاع از عملیات نظامی ترکیه در خاک سوریه سخنرانی تند و احساسی انجام می‌داد، تاکید کرد: «آهای اتحادیه اروپا! خودتان را جمع کنید. اگر بخواهید لقب تجاوز نظامی به این عملیات بدهید، ما هم دروازه‌ها را باز می‌کنیم و 3میلیون و 600 هزار پناهجو را به سمت شما می‌فرستیم.» در برابر این تهدید رییس‌جمهور ترکیه، رییس شورای اروپا، دونالد توسک گفته است که این اظهارات را «کاملا بی‌جا» ارزیابی می‌کند. دونالد توسک تاکید کرد: «ترکیه باید بفهمد که نگرانی اصلی ما این است که اقداماتش به یک فاجعه بشری دیگر منجر شود. ما هرگز استفاده از پناهجویان به عنوان اسلحه و اعمال فشار از این طریق برای باج‌گیری را نمی‌پذیریم.» دولت ترکیه از تلاش برای ایجاد یک نوار حائل به عمق 30 کیلومتر در خاک سوریه برای ساخت اردوگاه‌ها و شهرک‌های جدید بعد از اجرای این عملیات خبرداده است تا آوارگان سوری را که در خاک ترکیه نگهداری می‌شوند در این مناطق مستقر کند.