بزرگنمايي:

ایران پرسمان - نویسندگان که از قافله اربعین جا مانده اند
١٤
٠
ایرنا / نویسنده کتاب «درنگی در نجف» معتقد است: قافله ادبیات و هنر از روایت درست پیاده‌روی اربعین جا مانده است. هرچند کارهای خوبی تاامروز صورت گرفته، هر کسی در این راهپیمایی شرکت کرده از لحظه نخست تا پایان با قاب های بیکرانی رو به رو می شود و آنقدر موضوع برای گفتن و به تصویر کشیدن و نگارش وجود دارد که حد و مرز ندارد.
قیام امام حسین (ع) و آنچه امروز آنرا نهضت و مکتب حسینی می‌خوانیم، هرچند به واقعه عاشورا منتج شد؛ بسامد آن نه تنها موجی سترگ در مسیر حفظ و ماندگاری دین هدایت‌گر و مبین اسلام برای سعادت بشر شناخته می شود که میان تمام اقوام و ادیان مردمان این جهان یادآور ایستادگی، پایداری، ایثار و از جان‌ گذشتگی در راه هدفی است که ثمره آن بازتاب آیینه‌گون این حقیقت است که همواره حق بر باطل پیروز است.
اتفاقی که در سال 62 هجری قمری افتاد چنان از دو بُعد معنوی و انسانی، عظیم و بزرگ و فراخ بود که نه تنها جامعه مسلمانان که با به مرور نشستن تک‌ تک برگ‌های زرین آن توسط هر انسانی، اثبات کننده هویت و جایگاه والای مفهوم ایستادگی و مقاومت تا نوشیدن شربت شهادت برای ماندگاری و پایداری هدفی است که نتیجه آن اثبات این مهم است که هماره و همیشه نور بر ظلمت پیروز است.
صلابت و شکوه قیام و نهضت حسینی تا آنجا بود که طی نزدیک به 14 قرن از وقوع آن هنوز هم؛ روایت آن حماسه در آثار شاعران و نویسندگانِ مسلمان و غیرمسلمان جهان از جمله ایران ولو به یادگار اما طعمی تازه و دلنشین دارد.
اما مفهومی به عنوان پاسداشت اربعین سید و سالار شهیدان در قامت پیاده‌روی عاشقان و زائران امام سوم شیعیان از آغاز پیدایش آن طی کمتر از یک دهه اخیر، خود نهضتی دیگر از راز ماندگاری قیام حسینی و مکتب ایستادگی و مردانگی را بدل به رویدادی جهانی کرده است.
پیاده‌روی اربعین در قالب حرکتی خودجوش و مردمی، چنان شکل و شمایل و سیمایی متفاوت به رفتار عاشقان و زائران حضرت اباعبدالله امام حسین (ع) بخشیده که در همین مجال اندک؛ سیل خروشان جمعیت چند میلیونی با یک هدف و آن‌هم اثبات بندگی و سرسپردگی بر سلاله و پرچمدار حق طلبی، مقاومت و مردانگی را به منظره‌ای ناب و ماندگار در جهان بدل ساخته است.
در همین راستا و مطابق رسم و سنت کهن ادبیت ایرانیان، نویسندگان و شاعران طی چند سال اخیر علاوه بر تجربه مستقیم این حرکت عظیم، پیشانی‌نوشت لوح و قلم خود را به ثبت و ضبطِ خاطرات و نگارش آثار ادبی بر این روایت و تجربه‌ای که هر مشتاقی را آنی شیفته خود می‌کند استوار کرده‌اند.
هر چند قلمی کردن آثار در حوزه پیاده‌روی اربعین اتفاقی جدید در حوزه ادبیات کشورمان شناخته می شود؛ به زعم قاطبه کارشناسان و منتقدان این عرصه، عظمت این حرکت و سیل خروشان مردمی در مسیر تعزیت و سوگواری اربعین شهادت امام حسین(ع) چنان بوده که باعث شده ادیبانِ شاعر و نویسنده کشورمان از قافله عظیم رهروان پیاده‌روی اربعین حسینی جابمانند. اما همین مُشتِ آثار تولید شده تا به امروز خود نشان دهنده خروار موجی است که هر ساله قوت و قدرت و حجم آن افزوده خواهد شد.
کتاب درنگی در نجف از نخستین نوشته‌ها در حوزه خاطره‌نگاری پیاده‌روی اربعین است. کتابی که برای نخستین بار در سال 1395 به قلم جواد کلاته عربی از نویسندگان شناخته شده ادبیات که پیشتر قدرت قلمش را در حوزه ادبیات شفاهی و خاطره‌نگاری دفاع مقدس به اثبات رسانده بود به زیور طبع آراسته شد. مهمترین ویژگی های درنگی در نجف در قلم کلاته عربی به بازتاب فراز و فرودها، سختی‌ها و شیرینی‌ها و تصاویر بدیع بی نهایت حاضر و ملموس در پیاده‌روی اربعین معطوف شده است.
به بهانه فرا رسیدن اربعین سید و سالار شهیدان حضرت امام حسین(ع) با جواد کلاته عربی که به تازگی از پیاده‌روی اربعین بازگشته بود به عنوان راقم این کتاب و آثاری چون فرمانده لاله ها؛ در هیاهوی سکوت؛ ابوفاطمه؛ لبخند پاریز؛ سرسپرده؛ مگر چشم تو دریاست و خداحافظ سالار که این اثر آخر بیش از 70 چاپ را پشت سر گذاشته و در کنار توجه بسیاری نویسندگان و منتقدان ادبی مورد تفقد رهبر معظم انقلاب قرار گرفته است؛ به گفت وگو نشستیم.
تبدیل تردیدهایم در برابر شوق زائران پیاده‌روی اربعین به طرح نگارش
ایرنا:کتاب شما (درنگی در نجف) نخستین تجربه از خاطره‌نگاری پیاده‌روی اربعین به شمار می‌رود، به نوعی خط‌شکن در این عرصه شناخته می شود و البته توفیقات متعددی را نیز در ساحت روایت و زبان و در قامت ادبیات متفاوتش به دست آورده اما ممکن است برخی خوانندگان این گفتگو آشنایی چندانی با این کتاب نداشته باشند. کمی درباره این کتاب توضیح دهید؟
کلاته عربی : ایده نگارش درنگی در نجف سال 94، پیش از این که به این سفر مشرف بشوم به ذهنم رسید. حقیقت امر آن است که من نیز مثل بسیاری از عزیزانی که در ایران زندگی می کنند از طریق رسانه‌ها؛ اخبار و اطلاعات پیاده‌روی اربعین را دنبال می‌کردم. اما همیشه سفر عزیزانی که در این راهپیمایی شرکت می‌کردند برایم علامت سوال بود. برای نخستین بار و به شکل جدی حدود سال 92 و 93 با دوستانی که از این سفر باز می گشتند شروع به صحبت ‌کردم. با وجود پاسخ‌ها و روایت‌های جذاب و در عین حال متفاوت آنها، هنوز هم شور و شوق تجربه سفر پیاده زائران برای من سوال بود، که در این سفر چه راز و رمزهایی نهفته است.
درباره سختی های آن نیز فراوان شنیده بودم. به هر حال سفر، سفری زیارتی اما با پای پیاده است و ممکن است کمبود امکانات یا هر چیز دیگری باشد. به همین سبب همواره به دیده تردید و سوال به این ماجرا نگاه می‌کردم. سال 93 که دوستان به قصد انجام این مراسم پیاده‌روی و زیارتی رفتند به یکباره دور من خالی شد. احساس کردم چرا به این سفر نرفتم و در نهایت در اربعین سال 94 این تصمیم را گرفتم که با دو دیدگاه در این سفر شرکت کنم. یکی اینکه به عنوان خادم و از آنجا که شغلم و علاقه‌ام به نوشتن است، دوست داشتم این سفر را بنویسم. در آن زمان هنوز نشنیده بودم کسی درباره این مساله چیزی نوشته باشد و احساس می‌کردم نوشتن درباره این حرکت، در بطن خود حرف‌های فراوانی می تواند داشته باشد. اینگونه بود که ایده درنگی در نجف آغاز شد