بزرگنمايي:

ایران پرسمان - تابناک / متن پیش رو در تابناک منتشر شده و انتشار آن در آخرین خبر به معنای تایید تمام یا بخشی از آن نیست
هفته گذشته، هنگامی که رئیس اطلاعات و وزرای امور خارجه و دفاع ترکیه به مسکو سفر کردند، موضوع اصلی در دستور کار آن‌ها تصور می‌شد که درگیری در لیبی باشد؛ اما غافلگیری دیگری اتفاق افتاد. روسای اطلاعاتی ترکیه و سوریه با وساطت روسیه نخستین دیدار را در سطح بالا برقرار کردند. آیا دیدار 13 ژانویه آغاز عادی سازی روابط میان سوریه و ترکیه است؟
دیدار مقامات اطلاعاتی سوریه و ترکیه، بازتاب زیادی به همراه داشته و تحلیل‌های مختلفی نیز پیرامون آن به وجود آمده است.
در همین رابطه پایگاه آمریکایی المانیتور، در گزارشی نوشت: هفته گذشته هنگامی که رئیس اطلاعات و وزرای امور خارجه و دفاع ترکیه به مسکو سفر کردند، موضوع اصلی در دستور کار آن‌ها تصور می‌شد که درگیری در لیبی باشد؛ اما غافلگیری دیگری اتفاق افتاد. روسای اطلاعاتی ترکیه و سوریه با وساطت روسیه نخستین دیدار را در سطح بالا برقرار کردند. آیا دیدار سیزدهم ژانویه، آغاز عادی سازی روابط میان سوریه و ترکیه است؟
در این دیدار، علی مملوک، رئیس دستگاه اطلاعاتی سوریه از هاکان فیدان، رئیس دستگاه اطلاعاتی ترکیه خواسته است به تعهدات خود در توافقنامه سوچی از جمله پاکسازی ادلب از تروریست‌ها و سلاح‌های سنگین و افتتاح بزرگ راه‌های حلب لاذقیه و حلب ـ حما عمل کند.
منابع آگاه در آنکارا به المانیتور گفتند که این ملاقات پس از آن صورت گرفته است که رئیس جمهور روسیه، ولادیمیر پوتین در هشتم ژانویه در دیدار با رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه در استانبول پیشنهاد کرد که تماس‌های سطح پایین بین ترکیه و سوریه به سطح بالاتری برسد.
بر اساس اطلاعات به دست آمده توسط المانیتور، طرف سوری از آنکارا خواسته است که جدول زمانبندی خروج نیرو‌های ترکیه از سوریه را ارائه کند.
طرف سوری به ترکیه فشار آورد تا تعهدات خود را در مورد ادلب در قبال توافق سوچی با روسیه انجام دهد، به ویژه در زمینه گروه‌های شورشی در ادلب، نبرد با حیات تحریر الشام وابسته به القاعده و رفع انسداد بزرگراه‌های حلب ـ لاذقیه و حلبـ حما. این نشان می‌دهد که خواست اصلی دمشق از آنکارا، تخلیه پاسگاه‌های نظامی این کشور در در جنوب ادلب است.
در این جلسه، طرف ترکی نکات اصلی زیر را بیان کرد؛
ـ ترکیه به تمامیت ارضی و حاکمیت سوریه احترام می‌گذارد و اذعان می‌کند که حضور نظامی این کشور در سوریه موقتی است.
ـ به نظر می‌رسد ایالات متحده در حال تقویت حضور نظامی خود در شرق فرات است و می‌تواند همکاری‌های نظامی خود را با یگان‌های حفاظت از کرد‌های کرد (YPG) در منطقه تقویت کند.
ـ دمشق و آنکارا باید یک استراتژی مشترک علیه واحد‌های مدافع خلق کرد ترسیم کنند.
ـ باید سریع یک آتش بس در ادلب اجرا شود، چون تلفات غیرنظامیان به دلیل جنگ و شرایط سخت در زمستان افزایش می‌یابد.
ـ همکاری و هماهنگی پیشرفته بین سرویس‌های اطلاعاتی دو کشور برای جلوگیری از سوء تفاهم و حوادث ناخواسته در محل مورد نیاز است.
ـ برای استفاده از فضای هوایی شمال سوریه هماهنگی لازم است.
هرچند شاید مخالفت آنکارا علیه اسد ادامه یابد، این نشست می‌تواند آغاز مرحله جدیدی تلقی شود، که در آن ترکیه پس از تقریباً نه سال می‌تواند روابط جدیدی با دمشق برقرار کند. روابط دو جانبه احتمالاً از طریق تماس بین مقامات اطلاعاتی و امنیتی بهبود خواهد یافت. علاوه بر مساله ادلب و عقب نشینی سربازان ترکیه، مشکلات پیچیده‌ای مانند وضعیت ارتش آزاد سوریه تحت حمایت ترکیه و YPG نیز به راه حل نیاز دارند.
آیا اولین قدم برای عادی سازی روابط می‌تواند منجر به دیدار اردوغان و اسد شود؟
اسد در مصاحبه‌ای در ماه دسامبر گفت: اگر چنین دیدار‌هایی در خدمت منافع سوریه باشد، با اردوغان دیدار خواهد کرد.
در این رابطه، رأی الیوم نیز در مطلبی با اشاره به دیدار مقامات امنیتی سوریه و ترکیه آورده است: برای اولین بار رسانه‌های ترکی و سوری از نشست میان علی مملوک رئیس امنیت ملی سوریه با هاکان فیدان رئیس اطلاعات ترکیه در مسکو خبر دادند. سانا خبر دیدار را اعلام و اظهارات مملوک درباره درخواست دمشق از آنکارا برای عقب نشینی کامل از اراضی سوریه و تصمیم سوریه برای مبارزه با تروریسم و بازگردانیدن همه اراضی سوریه به آغوش دمشق را منتشر کرد.
این رسانه می‌نویسد: این بدون شک تحول جدید و بسیار مهمی است و درجه اهمیت آن به خاطر اعلام آن است، به ویژه که این دو مقام قبلاً هم با یکدیگر دیدار کرده اند؛ اما چرا اکنون رسما اعلام می‌شود؟ این دیدار هم مانند دیدار‌های قبلی می‌توانست در خفا برگزار شود، به ویژه که این قبیل دیدار‌ها میان کشور‌ها با وجود اختلافات سیاسی قطع نمی‌شود. کشور‌های اروپایی خط امنیتی با دمشق را با وجود اینکه سفارتخانه‌های آن‌ها فعال نیستند، همچنان حفظ کرده اند.
رأی الیوم بیان کرد: از مضمون و علل نشست چیزی اعلام نشده است، اما احتمالاً درباره اوضاع ادلب و شمال سوریه و آینده این منطقه و سرنوشت گروه‌های مسلح و نیز پرونده شرق فرات و عدم پایبندی آنکارا به توافق سوچی بوده است.
این رسانه در ادامه نوشت: همه پرونده‌ها را قبلاً دمشق از طریق کانال روسیه منتقل کرده و نیازی به دیدار مستقیم نبوده است، مگر اینکه جبهه شمالی سوریه در آستانه تغییرات بزرگی باشد، به ویژه که تحرکات میدانی در شمال سوریه جریان دارد که گواه رخداد‌های جدید و جنگ و تغییر نقشه به نفع ارتش سوریه در حومه حلب و ادلب تحت کنترل جبهه النصره و هم پیاله‌های آن است.