چاپ

ایران پرسمان - خراسان / صدای گرم و گیرایش را همه می‌شناسیم؛ صدایی که راوی «روایت فتح» بود؛ مجموعه مستندهایی که میراث گران بهای یک شهید است. کسی که 20 فروردین با نامش گره خورده و به روز هنر انقلاب اسلامی مزین شده است. شهید سید مرتضی آوینی، مستندساز و نویسنده نام آشنا، در چنین روزی به فیض شهادت رسید؛ هنرمندی که به انقلاب اسلامی و ارزش‌های دفاع مقدس پایبند بود و نقش مهمی در جریان ادبیات پایداری و دفاع مقدس ایفا کرد؛ تا جایی که نویسندگان ادبیات دفاع مقدس بعد از او تحت تأثیر افکار و نوشته‌هایش بوده و هستند. شهید آوینی را باید مستندسازی اهل ادبیات دانست؛ به این دلیل که ذوق و طبع ادبی در جای جای مستندهایش به چشم می‌خورد و به راستی لقب «سید شهیدان اهل قلم» برازنده اوست. در ادامه از علاقه شهید آوینی به ادبیات و نوشته‌های ادیبانه‌اش بیشتر می‌خوانید.
از شب شعر تا آشنایی با موسیقی کلاسیک
شاید عده‌ای این‌طور تصور کنند که شهید آوینی اهل خواندن ادبیات و دنبال کردن هنر روز جهان نبوده است. در حالی که او در خاطرات دوران جوانی‌اش می‌نویسد: «تصور نکنید که من با زندگی به سبک و سیاق متظاهران به روشنفکری ناآشنا هستم. خیر. من از یک «راه طی شده» با شما حرف می‌زنم. من هم سال‌های سال در یکی از دانشکده‌های هنری درس خوانده‌ام. به شب‌های شعر و گالری‌های نقاشی رفته‌ام و موسیقی کلاسیک گوش داده‌ام». مرتضی آوینی پیگیر ادبیات معاصر فارسی هم بود و به اشعار فروغ فرخزاد، احمد شاملو و مهدی اخوان ثالث توجه نشان می‌داد. او از سال 1356 به بعد به عرفان و ادبیات عرفانی علاقه‌مند شد.
سبک ویژه آوینی در نویسندگی
نام شهید آوینی که می‌آید، بیشترمان به یاد مجموعه مستندهای «روایت فتح» می‌افتیم و روایت جذاب و تأثیرگذار این شهید اهل قلم. آوینی در نویسندگی سبک خودش را داشت و این را می‌توان در متن‌های مستند «روایت فتح» و نیز خاطرات، یادداشت‌ها و قطعات ادبی که از او به یادگار مانده است، دید. در همه این نوشته‌ها ذوق شعری حضوری پررنگ دارد و این نشانه دلبستگی و آشنایی آوینی با ادبیات است. او در کاربرد واژه‌ها و تعبیرها دقت و ظرافت خاص خودش را دارد و خیلی خوب حواسش هست که کلامش از معنای حقیقی خالی نباشد.مجموعه نوشته‌های مستندهای «روایت فتح» را می‌توان یک جریان‌سازی در ادبیات پایداری دانست؛ به طوری که بعدها بسیاری از نویسندگان از سبک و نوع نوشتن آوینی در این مجموعه تأثیر گرفتند. اغراق نکرده‌ایم اگر بگوییم ادبیات پایداری با تلاش شهید آوینی بیش از پیش شناخته شد.
غروب نزدیک می‌شود...
یکی از خوشبختی‌های جماعت کتاب‌خوان در کشورمان انتشار متن گفتارهای مجموعه مستندهای «روایت فتح» از اولین برنامه تا شهادت راوی فتح به نام «گنجینه آسمانی» است. این کتاب 456 صفحه‌ای شما را به دنیای شهید مرتضی آوینی و تجربه او در سال‌های دفاع مقدس می‌برد. با هم بخش آغازین این کتاب را می‌خوانیم: «غروب نزدیک می‌شود و تو گویی تقدیر زمین از همین حاشیه اروندرود است که تعیین می‌گردد. و مگر به‌راستی جز این است؟ بچه‌ها آماده و مسلح، با کوله‌پشتی و پتو و جلیقه‌های نجات، در میان نخلستان‌های حاشیه اروند، آخرین ساعات روز را به‌ سوی پایان خوش انتظار طی می‌کنند. این‌ها بچه‌های قرن پانزدهم هجری قمری هستند؛ هم آنان که کره زمین قرن‌هاست انتظار آنان را می‌کشد تا بر خاک بلادیده این سیاره قدم گذارند و عصر ظلمت و بی‌خبری را به پایان برسانند... و اینک آنان آمده‌اند، با سادگی و تواضع، بی‌تکلف و صمیمی، در پیوند با آب و درخت و آسمان و خاک و بــاران... و پرندگان».
نویسنده: ستاره منوچهری