چاپ

ایران پرسمان - اعتماد / متن پیش رو در اعتماد منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست
شهاب شهسواری / چهل روز بعد از امضای توافق میان دولت ایالات متحده امریکا و گروه شبه‌نظامی طالبان، موانع تازه‌ای در برابر اجرای این توافق جنجالی شکل می‌گیرد. سخنگوی طالبان در قطر، سهیل شاهین دوشنبه شب اعلام کرد که این گروه مشارکت در مذاکرات فنی با دولت افغانستان برای آزادی زندانیان این گروه شبه نظامی را معلق کرده است. این بیانیه یک روز بعد از آن منتشر شد که گروه طالبان وضعیت توافقش با امریکا را شکننده توصیف کرد و از نقض مکرر توافق آتش‌بس توسط ایالات متحده امریکا شکایت کرد. سهیل شاهین، سخنگوی طالبان دوشنبه شب با انتشار پیامی به زبان پشتون در حساب کاربری توییتر خود، تاکید کرد که طالبان «دیگر در مذاکرات بی‌ثمر» مشارکت نخواهد کرد، چرا که دولت افغانستان یا به گفته طالبان «اداره کابل» «به بهانه‌های مختلف» آزادی اسرای طالبان را به تاخیر می‌اندازد.
مبادله زندانیان دولت افغانستان و گروه شبه‌نظامی طالبان یکی از مناقشه‌برانگیزترین مواد موافقتنامه‌ای بود که زلمی خلیل‌زاد، فرستاده ویژه وزارت امور خارجه امریکا در امور افغانستان با ملا عبدالغنی برادر آخوند، رهبر ارشد طالبان امضا کرد. یک روز بعد از امضای این توافقنامه بود که اشرف غنی، رییس‌جمهور افغانستان در سخنانی اعلام کرد که حاضر به اجرای چنین خواسته‌ای نیست. هر چند کمتر از یک هفته بعد رییس‌جمهور افغانستان این گفته خود را پس گرفت و گفت که حاضر است آن را عملی کند، اما بعد از چهل روز هنوز گامی جدی در این جهت برداشته‌ نشده است. طالبان مدعی است که بر اساس توافقش با امریکا، زندانیان این گروه باید بر اساس فهرستی که طالبان ارایه می‌دهد با تعدادی از نیروهای امنیتی که در زندان‌های تحت کنترل طالبان اسیر هستند، مبادله شوند. طالبان چنین مبادله‌ای را پیش‌شرط مذاکرات بین ‌افغانی می‌داند.
به گفته سهیل شاهین، سخنگوی دفتر سیاسی «امارت اسلامی افغانستان (دولت خودخوانده طالبان)» در دوحه قطر، از روز سه‌شنبه، هیات فنی طالبان مشارکت خود را در هر گفت‌وگویی با طرف مقابل لغو می‌کند. طالبان از هفته پیش یک گروه سه‌نفره برای مذاکره در مورد جزییات فنی تبادل زندانی به کابل فرستاده ‌بود. طالبان با ایالات متحده امریکا توافق کرده است که 5000 زندانی این گروه به ازای آزادی 1000 اسیر دولت افغانستان از زندان آزاد شوند و پس از آن با آغاز گفت‌وگو میان طرف‌های درگیر در افغانستان، دولت امریکا تمامی نیروهایش را ظرف مدت یک سال آینده از خاک افغانستان خارج کند.
به گفته متین بک، یکی از اعضای تیم مذاکره‌کننده دولت افغانستان، دلیل اصلی تاخیر در مبادله اسرا این است که طالبان خواستار آزادی 15 تن از رهبران ارشد این گروه مسلح شده است. به گزارش الجزیره، متین‌بک روز دوشنبه در جمع خبرنگاران گفت: «ما نمی‌توانیم قاتلان مردم‌مان را آزاد کنیم. ما نمی‌خواهیم این افراد به جبهه‌های درگیری بازگردند و ولایات افغانستان را اشغال کنند.» به گفته این مذاکره‌کننده دولت افغانستان، کابل تاکنون به آزاد کردن 400 زندانی کم‌خطر عضو طالبان به ازای کاهش عمده خشونت از سوی این گروه تعهد داده است. به گفته این مذاکره‌کننده افغان، طالبان پیشنهاد دولت را رد کرده است.
توقف مذاکرات تبادل اسرا در افغانستان در حالی رخ می‌دهد که دولت ایالات متحده امریکا به‌شدت از دولت افغانستان به دلیل تاخیر در اجرای خواسته‌های مشترک واشنگتن و گروه شبه‌نظامی طالبان اعتراض کرده است. مایک پمپئو، وزیر خارجه ایالات متحده امریکا در طول تعطیلات نوروز سفری به کابل انجام داد و بعد از آنکه به‌شدت از طرف‌های سیاسی در افغانستان به دلیل عدم توافق برای تشکیل یک دولت فراگیر انتقاد کرد، خبر داد که کمک‌های توسعه‌ای یک میلیارد دلاری امریکا به افغانستان، تعلیق شده است. وزیر خارجه امریکا بعد از سفر به کابل به دوحه، پایتخت قطر رفت تا در آنجا با رهبران گروه شبه‌نظامی طالبان دیدار و گفت‌وگو کند.
شبکه ان‌بی‌سی‌نیوز به نقل از دو دیپلمات ارشد امریکا در گزارشی نوشت: پمپئو در سفر به کابل به رهبران افغانستان اعلام کرده است که در صورت عدم توافق با طالبان امریکا تمام نیروهای خود را از افغانستان خارج می‌کند. به گزارش خبرگزاری فارس این رسانه امریکایی خبر داده است پمپئو دو هفته پیش و در یک سفر غیرمنتظره به کابل سفر کرده تا پیام ترامپ را بر حفظ تنها دستاورد سیاست خارجی امریکا یعنی صلح با طالبان به گوش رهبران افغانستان برساند. وزیر خارجه امریکا به رهبران افغانستان این پیام ترامپ را منتقل کرده که اختلافات را کنار گذاشته و به یک توافق با طالبان برسند در غیر این‌صورت علاوه بر کاهش یک میلیارد از کمک‌های امریکا، باید منتظر خروج کامل نظامیان این کشور از افغانستان باشند.
به نوشته ان‌بی‌سی، ترامپ نگران این موضوع است که رهبران افغانستان قادر به کنار گذاشتن اختلافات خود نبوده و این موضوعی تهدیدی برای توافق صلح امریکا با طالبان برای پایان طولانی‌ترین جنگ امریکا در این کشور باشد. به گزارش این شبکه امریکایی، ترامپ که امیدوار بود توافق صلح با طالبان را برجسته کند با اختلاف به وجود آمده میان رهبران و در حاشیه قرار گرفتن توافق صلح به‌شدت عصبانی است. به گفته مقامات ارشد امریکا، ترامپ شخصا و پیش از سفر پمپئو به کابل این پیام را امضا کرده است و سپس وزیر خارجه امریکا در یک نشست خصوصی با اشرف غنی پیام ترامپ را به وی مخابره کرده است. براساس این گزارش، پمپئو همچنین به عبدالله گفته است که از غنی حمایت کرده و ترامپ انتظار یک تیم و دولت واحد را در افغانستان دارد.
در کابل، اشرف غنی رییس‌جمهور و عبدالله عبدالله، رییس پیشین اجرایی دولت که پیشتاز انتخابات مهر ماه سال گذشته ‌بودند، هنوز نتوانسته‌اند در خصوص تشکیل دولت با یکدیگر به توافق برسند. هر دو نامزد ریاست‌جمهوری بعد از آنکه کمیسیون مستقل انتخابات، اشرف غنی را با اکثریتی بسیار ناچیز برنده انتخابات اعلام کرد، مراسم تحلیف برگزار کرده‌اند و اعلام کرده‌اند که به‌زودی کار دولت‌های خود را با تعیین وزرا و والی برای ولایات افغانستان آغاز می‌کنند. حتی اقدام امریکا در تعلیق کمک‌های یک میلیارد دلاری برای بازسازی افغانستان هم نتوانسته است که عبدالله و غنی را به مصالحه تشویق کند. اشرف غنی، رییس‌جمهور گفته است که پیشنهاد ریاست شورای صلح را به عبدالله‌عبدالله پیشنهاد داده است، این در حالی است که اطرافیان عبدالله، تاکید می‌کنند او به کمتر از مقام نخست‌وزیری و ریاست کابینه راضی نخواهد شد.