چاپ

ایران پرسمان - سیاست روز / « دولت رفاه و حقوق‌بشر سیری چند؟ » عنوان سرمقاله روزنامه سیاست روز به قلم قاسم غفوری است که می‌توانید آن را در ادامه بخوانید:
با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی سابق در دهه 1990، غرب به عنوان کانون حفظ نظام سرمایه داری با دو ادعای دولت رفاه یا همان خدمات گسترده اجتماعی و رفاهی برای مردم کشورهایشان و حقوق بشر برای جهان مدعی بود که تنها مولفه ای است که کشورها و ملت ها برای رسیدن به اهدافشان باید به آن تن در دهند. این روند در حالی همچنان ادامه دارد که طی هفته های اخیر با شیوع کرونا ویروس در سراسر جهان، حقایقی قابل تامل از نظام سرمایه داری بر همگان آشکار شده است.
1-نظام سرمایه داری در حالی خود را محور رفاه عمومی معرفی می‌کند که، آمار بالای تلفات کرونا در آمریکا و بسیاری از کشورهای اروپایی از جمله انگلیس، فرانسه، ایتالیا و اسپانیا و... نشان داد که اصل نظام سرمایه داری نه بر جمع محوری بلکه بر ثروت اندوزی و منافع اقتصادی فرد و اقلیت محوری بوده است. هر چند که کرونا به عنوان بیماری شناخته می‌شود که فقیر و غنی ندارد اما ضعف شدید ساختار بهداشتی و پزشکی این کشورها نشان می‌دهد که ساختار نظام سرمایه داری اهمیتی برای جان عموم قائل نبوده که نتیجه آن نیز وضعیت بحرانی در تامین نیازهای درمانی و بیمارستای در این کشورهاست که می‌رود تا به فاجعه انسانی مبدل شود.
2-نکته مهم دیگر بی اهمیت بودن جان مردم برای حاکمان و ساختارهای نظام سرمایه داری است. به عنوان مثال ترامپ رئیس جمهور آمریکا به صراحت می‌گوید ما انتظار مرگ 200 هزار نفر را داریم و یا جانسون نخست وزیر انگلیس از مرگ دهها هزار نفری می‌گوید. اینگونه سخن گفتن از لزوم تلفات بالای انسانی، بیانگر این واقعیت است که سران نظام سرمایه داری نگاهی نه مردم محور بلکه نگاهی صرفا کاسب کارانه دارند که در آن نقش مردم در حد رای دادن و تامین کارگر برای منافع سرمایه داری است.
3-حامیان و حافظان نظام سرمایه داری همواره ادعای اتحاد درونی و تلاش واحد برای ساختن غربی مدرن و پیشرفته و به تبعه آن جهانی با الگوی واحد نظامی سرمایه‌داری را سر می‌دادند حال آنکه در روند بحران کرونا لایه‌های واقعی این ادعا آشکار شد. نخست آنکه با شروع کرونا نشانه‌ای از آن اتحاد ادعایی وجود نداشته چنانکه هر کدام از کشورهای اروپایی و آمریکا صرفا به دنبال مقابله فردی با کرونا بوده و نشانه‌ای از همدلی در آنها مشاهده نشده است که عدم کمک آمریکا و کشورهای اروپایی به کشور بحران‌زده ایتالیا نمودی از آن است؛ چنانکه آنها به جای کمک به این کشور سیاست متهم سازی و مسئول دانستن ایتالیا در بحران کرونا در غرب را در پیش گرفتند. دوم آنکه کشورهای اروپایی و آمریکا رقابتی همچون دزدان دریایی و غرب وحشی برای کسب اقلام بهداشتی و پزشکی را در پیش گرفتند چنانکه آمریکا رسما به سرقت ماسک‌های فرانسوی، آلمانی و کانادایی متهم شد و کشورهای اروپایی نیز یکدیگر را به سرقت اقلام پزشکی و سفارش های دارویی و بهداشتی متهم و به صف بندی در برابر یکدیگر پرداختند. هر چند که بزرگان اروپا با واژگانی همچون لزوم اجرای طرح مارشال ( طرحی که بعد از جنگ دوم جهانی برای احیای اروپای فروپاشیده از جنگ اجرا شد) برای مقابله با کرونا و تبعات آن را سر دادند اما واقعیت آن است که این ادعا صرفا یک ژست ظاهری برای پنهان سازی زوال اخلاقی و عدم انجسام و همدلی در میان مدعیان نظام سرمایه‌داری است.
4-نظام سرمایه داری در حالی خود را ناجی بشریت و حقوق بشر معرفی و حتی با این عنوان نسخه کودتاهای رنگی و ایجاد بحران‌های اجتماعی در سایر کشورها با ادعای رهایی بخشی نظام سرمایه داری برای سایر ملت ها را سر می‌دادند که در بحران کرونا بیش از گذشته واهی بودن این ادعاها آشکار شد. اولا آنکه کشورهای غربی یا همان مدعیان نظام سرمایه‌داری به رغم
درخواست‌های مکرر جهانی حاضر به لغو تحریم‌ها علیه سایر کشورها در شرایط کرونایی نشدند و عملا جان میلیون‌ها انسان را به خطر انداخته اند. ثانیا آنها هیچ اقدامی برای پایان دادن به بحران‌های جهانی همچون وضعیت بحرانی فلسطینی‌ها بویژه ساکنان غزه در شرایط سخت کرونایی، فاجعه انسانی که هر لحظه در یمن به دلیل ابعاد گسترده پیامدهای تجاوز ائتلاف سعودی- آمریکا علیه این کشور می‌تواند روی دهد و یا حمایت از سوریه در برابر تروریست‌ها که مناطق تحت سلطه‌اشان در وضعیت کرونایی می‌تواند به کشتار گسترده مردم به دلیل کرونا منجر شود، صورت نداده اند که هر کدام از آنها می‌تواند به یک نسل کشی سراسری منجر شود. نظام سرمایه‌داری با این نوع رفتارها بار دیگر اثبات کرد که هیچ ارزش و جایگاهی برای بشریت و حقوق بشر دوستانه قائل نیست چنانکه پزشکان فرانسوی که دست پرورده نظام سرمایه‌داری هستند آشکارا اعلام می‌کنند که برای آزمایش واکسن‌ها و داروهای احتمالی کرونا باید روی آفریقایی ها به عنوان قربانیان آزمایشگاهی آزمایش کرد.
در جمع بندی نهایی از آنچه ذکر شد می‌توان گفت که دولت رفاه و حقوق‌بشر، سیری چند؟ چرا که عملکرد کشورهای غربی در عرصه داخلی و جهانی و حتی در روابط میان خودشان یک اصل مهم را آشکار ساخت و آن اینکه خطر نظام سرمایه‌داری برای آینده بشریت کمتر کرونا نیست و مقابله با ویروس نظام سرمایه‌داری و ئولیبرالیسم اصلی است که به موازات مقابله با کرونا و حتی پس از نابودی کرونا باید به مولفه و مطالبه‌ای جهانی مبدل شود که اراده ملت‌ها و دولت‌های غرب آسیا برای اخراج آمریکا و سایر حامیان و مروجان نظام سرمایه‌داری گامی مهم در این عرصه خواهد بود.