ایران پرسمان - خراسان / سیاره مریخ غیر از اینکه تنها سیاره منظومه شمسی است که ویژگیهایی نزدیک به زمین دارد، پر است از شگفتیهای گردشگری. شگفتیهایی که شاید روزی از روزها برای زمینیها تبدیل به تفرجگاههای اصلی آخر هفته شوند! در این جا به تعدادی از جاذبههای توریستی سیاره سرخ نگاهی میاندازیم
کوهی که از اورست هم بلندتر است
هرجا حرفی از بلندترین کوه باشد نام «اورست» در ذهن همه ما نقش میبندد در حالی که اگر بخواهیم در کل سیارات منظومه شمسی و نه تنها در زمین بلندترین کوه را معرفی کنیم باید به سراغ قلهای در مریخ به نام «المپوس» برویم که 3 برابر اورست ارتفاع دارد. این کوه بیش از 25 کیلومتر بلندی دارد و مرتفع ترین کوه سامانه خورشیدی است. پهنای پایه مخروط آتشفشان در آن به 624 کیلومتر میرسد. سطح مریخ به دلیل جاذبه اندک و ساختاری که دارد منطقه ای مناسب برای کوههای آتشفشانی غول پیکر است.
رگه هایی عجیب که با فصلها تغییر میکنند
در دهانههای شیبدار و سرازیریهای سیاره سرخ رگههایی دیده میشود که انگار با تغییر فصل شکلشان عوض میشود طوری به نظر میرسد که آنها در فصلهای گرم به سمت سرازیری کشیده میشوند و در فصلهای سرد ناپدید میشوند. این رگهها در عکسهایی که توسط کاوشگرها و مریخنوردهای قبلی ثبت شده پیدا شد و بحث زیادی درباره آن درگرفت که بالاخره اینها عوارضی از مسیر آبهای جاری است یا صرفا تغییر موقعیت شنها.
دهانه مرموز گیل
یکی از شگفتانگیزترین دیدنیهای مریخ دهانه گیل و کوه «شارپ» یا «ائولیس» است این منطقه با فرود مریخنوردی که در سال 2012 بر سطح سیاره سرخ نشست مورد توجه قرار گرفت و همچنان یکی از مناطقی است که مریخنوردها برای کندوکاو و مکاشفه در آن منطقه برنامهریزی میشوند. در سال 2018 مشخص شد که این ترکیبات حیاتی در سنگهایی با قدمت 5/3 میلیارد سال کشف شدهاند همچنین تغییر غلظت متان در فصلهای مختلف نیز مورد توجه دانشمندان قرار گرفته است. متان عنصری است که محصول فعالیتهای میکروبی و زمینشناسانه است. همه اینها باعث شد این منطقه مرموز و جذاب به نظر برسد.
تارسیس منطقه ویژه آتشفشانها
اگر روزی انسانها در مریخ گشتوگذار داشته باشند احتمالا راهنمای سفرشان برای آنها یک برنامه ویژه از منطقه «تارسیس» خواهد چید منطقهای به وسعت 4 هزار کیلومتر که 13 آتشفشان در آن وجود دارد. عمر مریخ حدود 4 میلیارد سال است و این آتشفشانها حدود 2 میلیارد سال فوران کردهاند.
بزرگترین دره منظومه شمسی
نه تنها بزرگترین قله منظومه شمسی در مریخ است بلکه عظیمترین دره هم متعلق به همین سیاره است. دره والس مارینریس 3 هزار کیلومتر طول دارد. دلیل شکلگیری چنین دره بزرگی هنوز کاملا مشخص نیست اما دانشمندان حدس میزنند که وقتی منطقه تارسیس تشکیل شد انباشت گدازهها در این منطقه باعث شد که پوسته این بخش بالاتر برود و همین تغییرات باعث شکستگی در مناطقی شد و این شکستگیها به مرور درهای را به وجود آوردند.
تجربهای متفاوت در قطبهای مریخی
مریخ در دو قطب خود مناطق یخی دارد که ترکیبات متفاوتی دارند. قطب شمال مریخ در سال 2008 مورد مطالعه قرار گرفت. بر اساس تحقیقات ناسا در زمستانِ مریخ این دو قطب آن قدر سرد میشوند که حتی دیاکسید کربن هم یخ می زند و روی سطح متراکم میشود. در تابستان این جریان برعکس میشود و دیاکسید کربن یخ زده بخار میشود و به جو بازمیگردد. وقتی دیاکسید کربن در تابستان کلاً از نیم کرۀ شمالی محو میشود یک کلاه یخی به جا میماند، اما در نیم کره جنوبی مقداری از دیاکسید کربن باقی میماند. حرکت یخها و ترکیبات آنها اثرات وسیعی بر آب و هوای مریخ دارد و موجب توفانهای گستردهای میشود.
فرو رفتگی مدوسا، پدیدهای شگفت انگیز
فرو رفتگی مدوسا از دیگر نقاط جذاب سیاره سرخ است و حدود یک سوم کشور آمریکا وسعت دارد. باد و توفانهای شدید در این نقطه فرورفتگیها و برآمدگیهای جالبی ساخته است. پژوهشگران میگویند فورانهای مکرر آتشفشانی طی 500 میلیون سال باعث ایجاد این فرورفتگیهای عجیب شده است.
نویسنده : مریم ملی/ دانشآموخته رشته اختر فیزیک
http://www.PorsemanNews.ir/fa/News/169936/نگاهی-به-شگفتیهای-گردشگری-مریخ؛-توریستی-ترین-سیاره-منظومهشمسی