چاپ

ایران پرسمان - شرق /متن پیش رو در شرق منتشر شده و انتشار آن در آخرین خبر به معنای تایید تمام یا بخشی از آن نیست
احمد وخشیته. دانشیار دانشگاه ملی اوراسیا/ نزدیک به شش ماه پیش بود که ویروسی ناشناخته آن‌قدر سروصدا کرد که آرام‌آرام به تیتر یک همه‌ کشورهای جهان تبدیل شد؛ حتی آن کشورهایی که ورود کرونا را ممنوع اعلام کرده بودند و حتی آنها که وجودش را تکذیب می‌کردند نیز ناگهان میزبان این میهمان ناخوانده شدند؛ اگرچه برخی امید داشتند تا در آخر هفته‌ای این ویروس نیز بار سفر ببندد و با آغاز هفته‌ای جدید دیگر خبری از کرونا نباشد. از سوی دیگر از همان ابتدا رقابت میان بیش از 60 مرکز تحقیقاتی برای ساخت پادزهر آن آغاز شد که تاکنون روی 20 مورد از آنها آزمایش‌های بالینی آغاز شده است. در میان هیاهوی کشف واکسن کرونا، ساخت آن از سوی روسیه البته با حاشیه‌ها و اما‌واگرهایی از سوی بریتانیا و ایالات‌متحده روبه‌رو شد. از یک‌سو مرکز امنیت ملی سایبری بریتانیا (N.C.S.C) مدعی شد که هکرهای روسی از مراکز تحقیقاتی این کشور جاسوسی کرده‌اند تا به اطلاعات تولید واکسن کرونا دست یابند و از سوی دیگر، آنتونی فااوچی، از مشاوران دولت دونالد ترامپ در حوزه‌ مقابله با ویروس کرونا،‌ ایمنی و میزان تأثیرگذاری واکسن ساخت روسیه را زیر سؤال برد؛ اگرچه در این میان این پرسش وجود دارد که اگر ادعای بریتانیا مبنی ‌بر جاسوسی هکرهای روسی از مؤسسات بریتانیایی،‌ کانادایی و آمریکایی صحت داشته باشد، چگونه این امکان وجود دارد که محصول تولیدشده در روسیه اثرگذار نباشد، ولی نمونه‌ انگلیسی یا آمریکایی آن قالبلیت بالایی داشته باشد؟
به هر حال باید بپذیریم که قدرت‌های فرامنطقه‌ای از یک‌سو تلویحا و حتی به‌طور مشخص اقدامات بیولوژیکی یکدیگر را علت ظهور این ویروس ناشناخته معرفی می‌کنند و از سوی دیگر البته به رقابت برای کشف و تولید پادزهر آن با یکدیگر پرداخته‌اند؛ موضوعی که نه‌تنها می‌تواند به افزایش قدرت نرم یک کشور کمک کند، بلکه از طرفی دیگر حجم وسیعی از سرمایه‌‌گذاری‌های خارجی را برای مراحل تولید و صادرات آن فراهم می‌کند.
در همین رابطه معاون مرکز پژوهشی روس‌پوتربنادژور که ساخت و آزمایش یکی از واکسن‌های کرونا در آن انجام می‌شود، در گفت‌وگو با روزنامه راسیسکایا گازتا معتقد است که با توجه به همکاری شکل‌گرفته برای تبادل اطلاعات و داده‌های پزشکی میان کشورها در رابطه با انتقال داده‌ها، ساخت نمونه اولیه واکسن کرونا در این زمان کار دشواری نیست؛ اما موضوع مورد مناقشه و زمان‌بر آن در حوزه‌ ایمنی و اثربخشی این دارو و انجام آزمایش‌های بالینی است.
هفته‌ دوم جولای بود که میخائیل موراشکو، وزیر بهداشت روسیه، از موفقیت‌آمیزبودن یک واکسن از چهار واکسن تولیدی آنتی‌کرونا در کشورش خبر داد؛ واکسنی که روی داوطلبانی نیز آزمایش شده و گفته می‌شود که عوارضی به‌دنبال نداشته است. وزیر بهداشت اعلام کرد آزمایش‌های بالینی در مرکز میکروبیولوژی گامالی به پایان رسیده است و انتظار می‌رود که در یک‌ماه‌ونیم آینده آزمایش‌های بالینی برای دو واکسن دیگر نیز آغاز شود.
چهارشنبه‌ هفته گذشته بود که ولادیمیر پوتین تأکید کرد تصمیم برای واکسیناسیون گسترده‌ شهروندان تنها در صورت اطمینان مطلق به دارو رخ خواهد داد و سه روز پس از این اظهارنظر،‌ وزیر بهداشت از مراحل اداری ثبت واکسن کرونا، ساخت روسیه، خبر داد. میخائیل موراشکو از آغاز واکسیناسیون در ماه اکتبر برای معلمان و کادر درمان خبر داد و تأکید کرد: من اولین کسی خواهم بود که گروهی از شهروندان را تزریق خواهم کرد. در همین رابطه رئیس مرکز سرمایه‌گذاری‌های مستقیم در روسیه تأکید کرد که تاکنون 20 کشور جهان برای خرید آن ابراز علاقه‌مندی کرده‌اند و پنج کشور ازجمله عربستان سعودی نیز قصد مشارکت در مراحل ساخت آن را دارند. در این میان سرگئی سوبیانین، شهردار مسکو نیز بر واکسیناسیون رایگان تأکید کرد.
از سوی دیگر، وزارت بهداشت روسیه از دهم ماه آگوست واکسیناسیون علیه آنفلوانزا را آغاز می‌کند تا بتواند ویروس کرونا را هر‌چه بیشتر مهار کند. آمارهای رسمی نشان می‌دهد که در این کشور تعداد قربانیان روزانه به کمترین میزان از اواسط ماه می‌‌ رسیده است و بیش از 72 درصد مبتلایان بهبود می‌یابند؛ اگرچه همچنان 1.62 درصد افراد مبتلا به این ویروس، جان خود را از دست می‌دهند. همچنین باید توجه داشت که به موازات مراحل ساخت واکسن، اقدامات مهمی برای شناسایی و پیشگیری نیز انجام می‌شود که تأثیر مستقیمی در کاهش مرگ‌ومیر بر اثر این ویروس ناشناخته دارد؛ ازجمله آنکه به گفته‌ ستاد عملیاتی پیشگیری و کنترل ویروس کرونا، تاکنون بیش از 26 میلیون تست از شهروندان گرفته شده و همین موضوع سبب شده است تا رشد روزانه‌ آلودگی از 0.74 بیشتر نشود.
به‌هر‌حال واکسن کرونا همان‌قدر برای مردم ناشناخته است که خود این ویروس نوظهور غیر قابل فهم بود و مردمی که زیر سایه‌ ترس در ماه‌های اخیر زیست می‌کنند، با نگاه تردید به انواع واکسن‌ها نیز می‌نگرند.