ایران پرسمان -
باشگاه خبرنگاران / قرآن کریم مشتمل بر معانی دقیق، تعالیم و حکمت‌هایی والا درباره حقیقت خلقت و اسرار هستی است که عمده مردم در عصر رسالت از درک آن ناتوان بودند.
از این رو پیامبر اکرم (ص) و پس از ایشان مفسران به تبیین و شرح جزئیات آیات قرآن کریم می‌پرداختند. ما نیز با هدف آشنایی بیشتر با آیات الهی، هر روز به چند آیه از کلام الله با استناد به تفاسیر معتبر از مفسران قرآن کریم می‌پردازیم.
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
به نام خداوند رحمتگر مهربان
أَنْ تَقُولَ نَفْسٌ یَا حَسْرَتَا عَلَىٰ مَا فَرَّطْتُ فِی جَنْبِ اللَّهِ وَإِنْ کُنْتُ لَمِنَ السَّاخِرِینَ
(این دستور‌ها برای آن است که) مبادا کسی روز قیامت بگوید: «افسوس بر من از کوتاهی‌هایی که در اطاعت فرمان خدا کردم و از مسخره‌کنندگان (آیات او) بودم!»
تفسیر آیه 56 سوره زمر
محمد بن یعقوب با اسنادی از علی بن سوید نقل می‌کند که حضرت امام موسی بن جعفر (ع) از قول خدای عزّ و جلّ فرمودند: «ای دریغا بر آنچه دربارۀ جنب خداوند تفریط و کوتاهی کردم.» فرمودند: «جنب الله امیرالمومنین (ع) و همچنین برای اوصیای بعد از ایشان در منزلت والا باشد تا امر الهی به آخر برسد.»
«حسرت» به معنای پشیمانی شدید و «تفریط» به معنای کوتاهی کردن و «جَنْبِ» به معنای جهت و ناحیه است.
رسول خدا (ص) در خطبه غدیر می‌فرمایند: مَعاشِرَ النَّاسِ، إِنَّهُ جَنْبُ الله الَّذی ذَکَرَ فی کِتابِهِ العَزیزِ فَقالَ تعالی مُخْبِراً عَمَّنْ یُخالِفُهُ «أَنْ تَقُولَ نَفْسٌ یا حَسْرَتی عَلی ما فَرَّطْتُ فی جَنْبِ الله» ؛ای مردم، همانا علی همجوار و همسایه خداوند است که در کتاب عزیزش ذکر کرده و دربارۀ ستیزندگان با او فرموده است: «ای دریغا بر آنچه دربارۀ جنب خداوند تفریط و کوتاهی کردم.»
در روایات می‌خوانیم که:امامان معصوم علیهم السلام «جَنْبِ اللّهِ» هستند و در بیش از ده حدیث آمده که کوتاهی در جنب اللّه، حمایت نکردن از امیرالمؤمنین (ع) است.
امام باقر (ع) می‌فرماید:شدیدترین حسرت در قیامت برای علمایی است که به علم خود عمل نکردند.
پیام‌های آیه 56 سوره زمر
1- قیامت، روز حسرت است. «یا حَسْرَتی»
2- ترک انابه و تسلیم و پیروی از وحی، کوتاهی کردن است. «فَرَّطْتُ»
3- از آن چه در کنار خداست باید پیروی کرد. «جَنْبِ اللّهِ» (کتاب خدا، اولیای خدا، پیامبر خدا)
4- نتیجه‌ی تمسخر حقّ در دنیا، تحقیر خویش در قیامت است. «یا حَسْرَتی - اَلسّاخِرِینَ»
5-قیامت، روز اقرار و اعتراف است. «فَرَّطْتُ - کُنْتُ لَمِنَ السّاخِرِینَ»
6- ریشه‌ی کوتاهی ها، سبک شمردن دستورات الهی و بدتر از آن مسخره کردن آنهاست. «لَمِنَ السّاخِرِینَ»