چاپ

ایران پرسمان - راسخون / میرزا رضا کرمانی در کرمان به دنیا آمد. در جوانی به تهران رفت و به دست‏فروشی و سمساری مشغول شد تا اینکه رفته رفته مورد اعتماد تجار تهران قرار گرفت. وی در سال 1268 ش پس از آشنایی با سیدجمال‏الدین اسدآبادی، سخت مجذوب اندیشه‏ها و افکار او شد و از همان زمان، به فعالیت‏های سیاسی پرداخت. در پی استبداد و جور زمان ناصرالدین‏شاه قاجار و اخراج سیدجمال‏الدین اسدآبادی از ایران، میرزا رضا کرمانی بارها به گونه کتبی و شفاهی به ناصرالدین شاه و درباریانش اخطار نمود که به جهت بی‏احترامی و ستمی که درباره سیدجمال‏الدین روا داشته‏اند، کشته خواهند شد. رژیم استبدادی قاجار، زبان تیز و حرکات اعتراض‏آمیزِ او را تحمل نکرد و میرزا رضا را به 7/5 ماه زندان محکوم کردند. میرزا پس از آزادی، راهی اسلامبول ترکیه گردید و با سید دیدار نمود. میرزا از اوضاع ایران بسیار نالید و سید او را به کندن ریشه فساد که همان ناصرالدین شاه بود، تشویق کرد. سرانجام شاه قاجار که در تدارک برگزاری جشن‏های پنجاهمین سال سلطنت خود بود، در 17 ذی‏القعده 1313ق برابر با 13 اردیبهشت 1275ش با 3 گلوله میرزا رضا در حرم حضرت عبدالعظیم(ع) در ری کشته شد. میرزا با بیان سخنانی در دادگاه فرمایشی، حقایق را بازگو نمود و شاه را رسوا کرد. سرانجام میرزا رضا کرمانی در روز دوم ربیع‏الاول 1314 ق برابر با 21 مرداد 1276ش توسط دستگاه جبار قاجار به دار آویخته شد و به شهادت رسید. آخرین جمله میرزا این بود: "این چوبه دار را به یادگار نگه دارید، من آخرین نفر نیستم".