چاپ

ایران پرسمان - خراسان / « 3 سناریوی پیش رو پس از استعفای دیاب » عنوان یادداشت روز در روزنامه خراسان به قلم امیر مسروری است که می‌توانید آن را در ادامه بخوانید:
حسن دیاب نخست وزیر تکنوکرات لبنان دیشب استعفای خود را رسما اعلام کرد. وی ابتدای سال 2020 به این سمت منصوب شد و تا امروز تلاش بسیاری داشت که مسیر جدیدی روی بیروت بگشاید. حادثه انفجار بندر بیروت که از آن به عنوان ناکازاکی غیر هسته ای یاد می‌کنند، تمام اقدامات و کارهای اخیر دولت دیاب را کنار زد.
ماجرای استعفا از آن جا شروع شد که ماکرون پس از حضور در بیروت رسما اعلام کرد، ظرف مدت کوتاهی باید به طرح او از سوی دولت لبنان پاسخ داده شود و گرنه خودش مسئولیت تغییرات را برعهده می گیرد. پس از این اعلام، چهار وزیر ظرف دو روز استعفا کردند و سه وزیر دیگر کافی بود تا کابینه منحل شود. از سوی دیگر در چند روز اخیر بیروت صحنه اعتراضات بسیار سختی بود. معترضان چند وزارتخانه را اشغال کردند و بخشی از ساختمان های دولتی را به آتش کشیدند. صحنه اعتراضات توسط رسانه های جهان به طور زنده پوشش داده می شد و عملا بیروت شبیه شهرهای جنگ زده بود. ناآرامی های اخیر و بازگشت موج آنارشیستی و ضد دولتی در لبنان حاکی از توفان های پیش روی این کشور در ماه های آینده است. با استعفای دیاب می توان چند سناریو را بررسی کرد:
یک: تشکیل دولت نجات ملی با حضور حداکثر اعضا کم احتمال ترین سناریوی ممکن در لبنان است. هرچند وضعیت لبنان به شدت نگران کننده است اما پارلمان در اختیار حداکثری جریان 8 مارس است و دولت های بازیگر به ویژه فرانسه، آمریکا و عربستان خواهان حضور جریان 14 مارس است. از طرفی هر نوع همکاری دولت با جریان 8 مارس برای بازیگران اروپایی و غربی پذیرفتنی نیست و بعید است دولت نجات ملی با حضور حداکثری اعضا از احزاب مختلف تشکیل شود. این در حالی است که نگاه ها به جریان 8 مارس است که آیا آن ها برگ برنده ای برای این ماجرا رو می کنند که توافق حداکثری شود یا خیر؟ اما گزینه های مطرح شده از جمله سعد حریری بعید است با جریان 8 مارس همکاری داشته باشند. در حقیقت استعفای اجباری و تحمیلی به دیاب برای زیر میز زدن در نتایج انتخابات 2018 است. همچنان که مشابه آن در عراق رخ داد و جریان های فرامنطقه ای نگذاشتند نتیجه انتخابات 2018 به ثمر بنشیند.
دو: دولت پیشبرد و انتقالی سناریوی دیگری است که احتمالا در طرح ماکرون مطرح است. در این سناریو انحلال پارلمان، برگزاری انتخابات زود هنگام و محدود سازی کاندیداهای جریان 8 مارس از مهم ترین سیاست های اعمالی است و بعید نیست به سبب مشکلات موجود در بیروت این سناریو در دستور کار تصمیم گیران لبنانی قرار گیرد. این طرح اما با چند مشکل از جمله غیر قابل حذف بودن مقاومت در لبنان و جریان سازی 8 مارس مواجه است.
هرچند گروه های 14 مارس تلاش زیادی در این مدت نشان دادند تا حادثه انبار بندر لبنان را به 8 مارسی ها گره بزنند اما درگیری دولت ها از جمله تصدی کرسی نخست وزیری توسط سعد حریری از 2016 تا 2020 مسیر اقناع سازی افکار عمومی لبنان را تغییر می دهد. باید پذیرفت تمام لبنان بیروت نیست و تمام بیروت میدان شهدای آن، هر حادثه ای در این میدان رخ می دهد به معنای اراده و عزم کل ملت لبنان نخواهد بود. مشکل دیگر این طرح نگرانی لبنانی ها از تکرار سناریوی جنگ داخلی و حوادث مشابه دهه 80 است. لبنانی ها شاید در روزهای اخیر دست به تخریب زدند و شعار اسقاط نظام سردادند اما می دانند کوچک ترین ناآرامی داخلی می تواند لبنان را از حیض انتفاع ساقط کند و عملا لبنان وضعیتی به مراتب بدتر از سوریه داشته باشد. این سناریو نیز با مشکلاتی مواجه است که اجرایی شدنش را سخت می سازد.
سه: اما سناریوی قابل ملاحظه، بازیگری و استحاله طرح ماکرون در درون پارلمان لبنان است. در این سناریو محور مقاومت و جریان 8 مارس نه به درگیری و افزایش تنش که مورد انتظار رژیم صهیونیستی است متمایل می شوند و نه از مسیر خود عقب نشینی می کنند.
همچنان که سخنرانی سید حسن نصر ا... دبیرکل حزب ا... نشان داد، حزب ا... آمادگی لازم برای سناریوهای مختلف را دارد و قرار نیست با هیچ گروهی درگیر شود. در این طرح احتمالا 8 مارس با همکاری گروه های 14 مارس در پارلمان به سراغ گزینه تکنوکرات، مقبول و فساد ستیزی خواهند رفت که بتواند دولت را ظرف مدتی تشکیل و بیروت را از این وضعیت نجات دهد. به احتمال زیاد این سناریو با شخصیتی همانند دیاب تکرار می شود و گزینه هایی همانند دیاب روی کار خواهند آمد.