چاپ

ایران پرسمان - زومیت / تصور اغلب افراد نسبت به وایکینگ‌ها، مهاجمانی ظالم با موی بلوند و پوست سفید است. اما تحلیل DNA جدید روی تقریبا 400 اسکلت وایکینگ، عکس این مسئله را ثابت می‌کند.
کلمه‌ی وایکینگ چنین تصویری را به ذهن متبادر می‌کند: مهاجمان جسور اسکاندیناوی، غارتگرانی ترسناک با پوست سفید و موی بلوند که در حدود 1000 سال پیش با بی رحمی مسیر خود را به سراسر جهان باز کردند. اما طبق پژوهشی جدید، جزئیات مربوط به افسانه‌ی وایکینگ‌ها اشتباه است. بر اساس تحلیل عظیم ژنتیکی روی 400 اسکلت وایکینگ که در سراسر اروپا پراکنده شدند، اجداد بسیاری از وایکینگ‌ها اهل اسکاندیناوی نبودند و بسیاری از آن‌ها موی تیره داشتند نه بلوند. به گفته‌ی اسک ویرسلو، متخصص ژنتیک تکاملی:
نتایج پژوهش جدید، درک ما نسبت به وایکینگ‌ها را تغییر دادند. کتاب‌های تاریخ باید به‌روزرسانی شوند.
ویلرسلو یکی از چالش‌برانگیزترین دانشمندان برای ناشران کتاب‌های تاریخی است. پژوهش‌های پیشتاز او درباره‌ی جمعیت‌های سراسر جهان از استرالیا تا جنوب شرق آسیا، آمریکای شمالی، اقیانوس آرام جنوبی و بسیاری از مناطق دیگر، ذهنیت بسیاری را نسبت به ظاهر انسان‌های گذشته دگرگون کردند. در پژوهشی جدید به رهبری ویرسلیو که به‌عنوان بزرگ‌ترین تحلیل ژنتیکی وایکینگ‌ها شناخته می‌شود، گروهی از دانشمندان به بررسی بقایای اسکلت 442 وایکینگ پرداختند. این اسکلت‌ها از نقاط باستانی اسکاندیناوی، بریتانیا، ایرلند، ایسلند، گرینلند، روسیه و نقاط دیگر جمع‌آوری شده‌اند. قدمت‌ این اسکلت‌ها به دوران وایکینگ‌ها یعنی از 793 تا 1066 میلادی بازمی‌گردد.
توالی سازی DNA بقایای اسکلت مردان، زنان، کودکان و نوزادان نشان می‌دهند قبل و بعد از عصر وایکینگ، مجموعه‌ی گسترده‌ای از ردپاهای ژنتیکی از آسیا، اروپای جنوبی و جزایر بریتانیا وارد خون اهالی اسکاندیناوی شدند. به گفته‌ی ویلرسلو:
تا امروز نمی‌دانستیم اهالی این مناطق از نظر ژنتیکی چه ظاهری دارند. پژوهش جدید ظاهر وایکینگ‌هایی با موی بلوند را نقض می‌کند، زیرا بسیاری از وایکینگ‌ها موی قهوه‌ای داشتند و از نظر ژنتیکی تحت تأثیر جریانی خارج از اسکاندیناوی بودند.
طبق نتایج، مناطق جنوبی اسکاندیناوی را می‌توان منطقه‌ی تنوع نژادی در نظر گرفت، زیرا از نظر جغرافیایی به جنوب اروپا و آسیا نزدیک‌تر است. در مقابل، جریان ژن داخل اسکاندیناوی محدودتر بود و برخی جمعیت‌های وایکینگی نسبت به بقیه ایزوله بودند. بنابراین وایکینگ‌ها با سفرهای خود نه‌تنها در فتوحات و تجارت پیشرفت کردند بلکه ژن خود را گسترش دادند. به‌طوری‌که طبق تخمین‌ها 6 درصد از مردم بریتانیا و 10 درصد از مردم سوئد دارای ژن وایکینگ‌ها هستند.
به گفته‌ی اشات مارگاریان از دانشگاه کپنهاگ: وایکینگ‌های دانمارکی به انگلستان رفتند درحالی‌که وایکینگ‌های سوئدی به بالتیک و وایکینگ‌های نروژی به ایرلند، ایسلند و گرینلند رفتند. بااین‌حال وایکینگ‌های این مناطق تنوع ژنتیکی کمتری دارند. شاید این گروه‌ها با یکدیگر دشمن بودند یا شاید دلایل قانع‌کننده‌ی دیگری برای این عدم تلفیق نژادی وجود دارد. هنوز نمی‌دانیم
طبق نتایج به دست‌آمده، وایکینگ‌ها علاوه بر وراثت ژنتیکی به دلیل بافت و فرهنگ خود نیز شناخته‌ شده بودند. برای مثال پژوهشگرها دو اسکلت وایکینگ را در جزایر شمالی اسکاتلند کشف کردند که به‌نظر می‌رسید نژاد ایرلندی و اسکاتلندی خالص دارند و هیچ اثر ژنتیکی از نژاد اسکاندیناوی در آن‌ها دیده نشد. به گفته‌ی سورن سیندبک، باستان شناس موزه‌ی موسگارد دانمارک:
پراکندگی اهالی اسکاندیناوی، قاره‌ی آمریکا تا استپ‌های آسیایی را دربر می‌گیرد. آن‌ها از ایده‌ها، فناوری، زبان، باورها و آیین مختلف استفاده کردند و ساختارهای سیاسی اجتماعی جدیدی را توسعه دادند.