چاپ

ایران پرسمان - گجت نیوز /در کمال شگفتی بررسی‌ها نشان داده‌اند که، دمای کیهان هنگام انبساط آن روز به روز بیشتر می‌شود. در بررسی این خبر غیرمنتظره و نسبتا نگران کننده با ما همراه باشید.
دمای کیهان هم‌زمان با انبساط آن، رو به افزایش است؛ این خبر جدیدی بوده که با بررسی وضعیت جهان اطراف اعلام شده است. حدودا از صد سال پیش بود که دانشمندان متوجه پدیده انبساط کیهان شدند و گفته شد که اجرام آسمانی جهان اطراف ما در حال دور شدن از یکدیگر هستند. با این حال خبر تازه‌ای که در مورد گرم شدن جهان اعلام شده هم در نوع خود منحصر به فرد است.
حدودا در دهه 90 میلادی بود که کشفی مربوط به انبساط کیهانی خبرساز شد و دانشمندان گفتند که از 4 میلیارد سال پیش، نرخ انبساط مورد نظر در حال افزایش بوده است. در واقع خوشه‌های کهکشانی و مجموعه اجرام آسمانی عظیم دائما در حال دور شدن از هم هستند و با در نظر گرفتن این مسئله، محققان مدت‌ها پیش گفته بودند که دمای میانگین کل کیهان هم هم‌زمان با انبساط آن، کمتر می‌شود.
با این وجود تحقیق جدیدی توسط دانشمندان مرکز CCAPP دانشگاه ایالتی اوهایو آمریکا انجام شده که خلاف این موضوع را ثابت می‌کند و این‌طور که به نظر می‌رسد، دمای کیهان با وجود دور شدن اجزا آن از یکدیگر، روز به روز بیشتر می‌شود. این محققان با بررسی تاریخچه دمایی جهان در 10 میلیارد سال گذشته، متوجه شدند که دمای میانگین گازهای کیهانی حدودا 10 برابر شده و به میزان 2.2 میلیون درجه سلسیوس رسیده است.
تحقیق در مورد دمای کیهان
مقاله این محققان، به سرپرستی یی چیانگ (Yi Chiang) از دانشگاه اوهایو به تازگی در ژورنال “The Astrophysical Journal” منتشر شده و دانشمندانی از دانشگاه جانز هاپکینز و موسسه ماکس پلانک هم در این کار پژوهشی شرکت داشته‌اند.
برای رسیدن به نتایج گزارش شده، چیانگ و همکارانش داده‌های دمایی را در ساختارهای مقیاس بزرگ (LSS) کیهان مورد بررسی قرار دادند؛ منظور از این ساختارها الگوی کهکشان‌ها و اجرامی بوده که در بزرگ‌ترین مقیاس‌های کیهانی قرار گرفته‌اند و به واسطه فروپاشی گرانشی گازها و ماده تاریک به وجود آمده‌اند.
چیانگ در این رابطه می‌گوید که کار پژوهشی تیم او در مورد دمای کیهان مستقیما روی تحقیقات پیشین برنده جایزه نوبل فیزیک سال 2019 که در مورد شکل‌گیری ساختارهای مقیاس بزرگ کیهانی بود، بنا نهاده شده است. در واقع با تکامل جهان، نیروی جاذبه گازها و ماده تاریک موجود در فضا را به هم نزدیک کرده و کهکشان‌ها و خوشه‌های کهکشانی موجود را به وجود می‌آورد؛ اما نکته مهم این بوده که چنین فرآیندی فوق‌العاده سهمگین بوده و به همین دلیل گازهای زیادی در طی آن داغ می‌شوند و در نهایت دمای کلی جهان را بالا می‌برند.
برای دسترسی به داده‌های دمایی ده میلیارد سال گذشته، چیانگ و همکارانش اطلاعات تجهیزات ماهواره نجومی مادون قرمز پلانک (Planck Infrared Astronomical Satellite) و نقشه‌برداری آسمانی دیجیتال اسلون (SDSS) آژانس فضایی اروپا را مورد استفاده قرار دادند. جالب است بدانید که پروژه SDSS تاکنون نقشه‌های سه بعدی از کیهان را تهیه کرده که جزئیات آن‌ها بی‌همتا هستند.
بررسی آسمان جهان

ایران پرسمان

تصویر بالا کیهان در طول موج‌های مختلف را از دید ماهواره پلانک نشان می‌دهد؛ برای بررسی‌های مربوط به دمای کیهان تیم چیانگ هشت مورد از دقیق‌ترین نقشه‌های ماهواره پلانک را با داده‌های SDSS تطابق دادند؛ چنین کاری به دانشمندان اجازه داد تا با توجه به نور دریافتی از اجرام آسمانی مختلف موجود در آسمان، دمای این اجرام را به نسبت فاصله آن‌ها از زمین تخمین بزنند.
به این ترتیب ثابت شد که دمای میانگین کیهان 4 میلیون سال پس از وقوع انفجار بیگ بنگ و شکل‌گیری جهان، کمتر از حال حاضر بوده است. به احتمال قوی دلیل چنین پدیده‌ای فروپاشی گرانشی ساختارهای کیهانی در طول زمان بوده و در حالی که با گذر زمان، نرخ انبساط کیهان بیشتر شده و اجرام آسمانی از هم دورتر می‌شوند، انتظار می‌رود که این افزایش دما ادامه داشته باشد.
چیانگ می‌گوید که به واسطه فرآیندهایی که باعث شکل‌گیری کهکشان‌ها و ساختارهای کیهانی می‌شوند، به صورت کلی دمای کیهان به تدریج بیشتر می‌شود. با این وجود، همان‌طور که اشاره شد نظریه‌های قبلی دانشمندان بحث سرد شدن کیهان با انبساط آن را مطرح می‌کنند. چیانگ در این رابطه می‌گوید که پدیده‌ای به نام سرمایش عظیم در آینده کیهان وجود نخواهد داشت و همان‌طور که می‌بینیم، دور شدن کهکشان‌ها و خوشه‌های کهکشانی از یکدیگر ارتباطی به سرد شدن کل جهان ندارد.

ایران پرسمان

مستطیل خاکستری که در سمت چپ تصویر دیده می‌شود، بخش کوچکی از آسمان را نشان می‌دهد و درون آن 120 هزار کهکشان، همانند کهکشان راه شیری قرار گرفته‌اند.
افزایش دمای کیهان و موجودات فضایی
نکته جالب این بوده که نظریه‌های ستاره شناسی دیگری هم وجود دارند که بحث افزایش دمای کیهان در طول زمان را قبول داشته و این موضوع را به موجودات فرازمینی نسبت می‌دهند. در دنیای آکادمیک، تلاش محققان برای پیدا کردن جانداران فضایی و حیات فرازمینی شامل موضوعی به نام پارادوکس فرمی (Fermi Paradox) می‌شود. این پارادوکس می‌گوید که اگر جهان تا این اندازه که ما می‌بینیم بزرگ است، پس موجودات فضایی کجا هستند و چرا ما تاکنون آن‌ها را ندیده‌ایم؟
در جواب به این پارادوکس، طرفداران بحث گرمایش کیهان می‌گویند که به احتمال قوی جانداران فرازمینی منتظر بهبود وضعیت جهان بوده و پس از گرم‌تر شدن و رسیدن به شرایطی مناسب‌تر، شاهد حضور آن‌ها خواهیم بود.
برخی دیگر از محققان معتقدند که سردتر شدن جهان با گذر زمان باعث می‌شود تا تمدن‌های هوشمند فضایی توانایی بیشتری برای خارج شدن از ساختارهای کیهانی که در آن‌ها قرار گرفته‌اند را داشته باشند. با این حال اگر نتایج تحقیقات چیانگ و تیمش درست باشد، افزایش دمای کیهان به معنی بیشتر شدن تشعشعات فضایی بوده که در خوشه‌های کهکشانی قرار دارند و به همین دلیل، آیا باید نتیجه گرفت که احتمال کشف جانداران فرازمینی روز به روز کمتر خواهد شد؟
سوالات دیگری هم با انتشار خبر گرمایش جهان مطرح می‌شوند و می‌توان گفت که تنها گذر زمان به ما ثابت خواهد کرد که آیا کیهان در نهایت به حالت انجماد کلی خواهد رسید و یا دمای آن به حدی زیاد خواهد شد که دیگر به هیچ وجه امکان زندگی برای موجودات زنده وجود نخواهد داشت.
منبع :sciencealert