چاپ

ایران پرسمان - اعتماد /متن پیش رو در اعتماد منتشر شده و انتشار آن در اخرین خبر به معنای تایید تمام یا بخشی از آن نیست
سهامداران خرد بازار سرمایه بار دیگر تجمع اعتراضی برگزار کردند
شاخص بورس برای چهارمین روز متوالی کاری با ریزش مواجه شد و این‌بار هم نزدیک به 37 هزار واحد ریخت. هزار و 416 میلیارد تومان پول «حقیقی» روز گذشته از بورس خارج شد که البته نسبت به روز شنبه، 53 درصد کاهش داشت. اما سهام شرکت‌های فولاد مبارکه، شستا، بیمه پاسارگاد و سرمایه‌گذاری مالی سپهر صادرات بیشترین خروج پول حقیقی را ثبت کردند. فعالان بازار، کاهش نرخ دلار در بازار آزاد و پیش‌بینی کاهشی شدن نرخ ارز در ماه‌های آینده را عمده عامل خروج سهامداران حقیقی از بورس می‌دانند. به گفته آنها، کاهش نرخ ارز به افت پیش‌بینی درآمدی شرکت‌های بزرگ و تاثیرگذار حاضر در بورس که عمدتا بازار صادراتی دارند، منجر شده و از این‌رو سهامداران پیش‌بینی می‌کنند که درآمد آنها در روزها و ماه‌های آینده با افت مواجه شود. البته برخی دیدگاه‌ها نیز وجود دارد که معتقد است بازار سرمایه پس از دخالت دولت و وزارت صمت و قیمت‌گذاری دستوری شمش فولاد، وارد فاز اصلاح شده و طی دو هفته گذشته حدود 18 درصد از شاخص کل بورس افت داشته است. روز گذشته، بیش از 80درصد نماد‌های بازار سرمایه سه درصد از ارزش سهام خود را از دست دادند. 90درصد نمادهای بورس نیز قرمز رنگ بود و 390 نماد در صف فروش قرار داشتند. این اعداد در نوع خود یک «رکورد» به حساب می‌آیند و موجب اعتراض سهامداران حقیقی نیز شده است. آنها دیروز هم در مقابل ساختمان سازمان بورس در سعادت‌آباد تهران برای اعلام اعتراض به نحوه مدیریت سازمان بورس و دولت در بازار سرمایه برای چندمین بار تجمع کردند. پس از ریزش بازار از اواخر مردادماه دولت وعده حمایت از بازار را داد اما تا به امروز که شاخص از بیش از دو میلیون واحد به کمتر از یک میلیون و 150هزار واحد رسیده، از سهامداران و بازار حمایت جدی انجام نشده است. حالا سهامداران معترض، خواستار رسیدگی به وضعیت بورس، عدم حمایت و نوسان‌گیری شرکت‌های بورسی، ابطال معاملات صندوق پالایش یکم و محاکمه متخلفان هستند. سهامداران خرد که در طول یک‌سال گذشته تعداد آنها تا 12 میلیون کد افزایش یافته، مدعی هستند که با دعوت فراگیر دولت وارد این بازار شده‌اند و عده‌ای از آنها حتی دارایی خود را فروخته و درآمد حاصل از آن را وارد بازار سرمایه کردند. در این شرایط بازار هم بیشترین ضرر متوجه این سهامداران شده است و وزیر اقتصاد هم بارها اعلام کرده که ریسک موجود در بازار سرمایه را به سهامداران و عموم‌ مردم بارها متذکر شدیم. در تصاویری که از این تجمع در رسانه‌ها منتشر شده، سهامداران خشمگین پرچم سازمان بورس را نیز از مقابل ساختمان این سازمان پایین کشیده‌اند. البته فرهاد دژپسند، وزیر امور اقتصادی و دارایی، در آخرین اظهارنظر خود در مورد وضعیت بازار سرمایه فقط به این نکته بسنده کرد که «همه تلاش مدیران بازار سرمایه این است که به پایداری سریع‌تر برسیم». همزمان با ریزش شاخص بورس و خروج پول‌های حقیقی از بازار سرمایه، حالا نرخ دلار نیز با افزایش خوش‌بینی‌ها در بازار ارز، ‌کاهشی شده است. نرخ فروش دلار به عنوان ارز پیشرو بازار ارز دیروز در حالی به کانال 21هزار تومان وارد شد که مشخص نیست سیاستگذار پولی چه «کف» قیمتی برای ارز در نظر گرفته است. اگر صحبت‌های رییس‌جمهور درباره کاهش نرخ دلار به 15هزار تومان تحقق پیدا کند؛ بانک مرکزی مجبور است نرخ دلار در سامانه نیما را تا حد زیادی کاهش دهد. قیمت دلار از شهریور سال جاری تاکنون بیش از یک‌چهارم ارزش خود را از دست داده است. بیشترین قیمت دلار در هفته آخر مهرماه حدود 32 هزار و 200 تومان بود و دلار در معاملات دیروز تا کف کانال 22 هزار تومان ارزان شده است، آخرین بار دلار پنج ماه پیش و اول شهریورماه در این محدوده قیمت قرار داشت.
سکه در کانال 10 میلیون
البته کاهش قیمت دلار تاثیر خود را روی قیمت طلا و سکه نیز گذاشته است. چنانکه سکه تمام بهار آزادی در آستانه بازگشت به قیمت کمتر از 10 میلیون تومان است که دیروز حدود 10 میلیون و 100 هزار تومان معامله شد. این رقم حدود 6 میلیون و 350 هزار تومان ارزان‌تر از نقطه اوج قیمت سکه در مهرماه است. آن زمان سکه تمام طرح جدید در بازار حدود 16 میلیون و 450 هزار تومان معامله می‌شد. قیمت سکه طرح قدیم هم در هفته آخر مهرماه تا 14 میلیون و 700 هزار تومان افزایش یافته بود. در سه ماه گذشته سکه طرح قدیم مرحله به مرحله حدود چهار میلیون و 900 هزار تومان ارزش خود را از دست داده و تا 9 میلیون و 350 هزار تومان عقب‌نشینی کرده است. قیمت هر گرم طلای 18 عیار هم آخرین بار در 25 مردادماه امسال حدود یک میلیون تومان بود و حالا بعد از افت و خیز قابل توجه به همان نقطه برگشته است. بیشترین قیمت طلا مربوط به 24 مهرماه است که هر گرم آن تا یک میلیون و 494 هزار تومان پیشروی کرده بود و تا اینجای کار بیش از 500 هزار تومان ارزان شده است.
دلار کاغذی و نرخ حواله
در حال حاضر «تقاضای سفته‌بازانه» با ریزش قیمت‌ها در بازار ارز به ‌شدت کاهش پیدا کرده است. بنابراین نرخ خرید و فروش دلار در بازار «اسکناس» به دلیل امکان جابه‌جایی سریع عرضه و تقاضا، شدیدتر و زودتر افت کرده است. معامله‌گران برای ارایه این نرخ از عنوان «دلار کاغذی» استفاده می‌کنند. دلار کاغذی یا همان اسکناس دلار، معمولا به اخبار سیاسی، موضوع «عدم قطعیت» و اظهارنظرها و جنجال‌های بین‌المللی به سرعت واکنش نشان می‌دهد و قیمت‌ها در آن نمی‌تواند و البته «نباید» معیار قیمت‌گذاری بازار ارز باشد. اما در کنار «دلار کاغذی» یک «نرخ حواله» نیز وجود دارد که تاثیر کمتری از هیجانات سیاسی یا اقتصادی گرفته و متغیرهای دیگری برای تعیین این نرخ وجود دارد. در واقع بازار «دلار حواله‌ای» به «گشایش‌های واقعی» نیز نیاز دارد که سمت عرضه دلار را تقویت کند. آنچه در بازار ارز دیده می‌شود‌، «عقب‌نشینی بخش عرضه» است که عمدتا به دلیل پیش‌بینی صادرکنندگان برای «هیجانی» بودن بازار نقدی ارز شکل گرفته. در واقع بخش عرضه معتقد است که «احتمال پایداری» نرخ دلار در ارقام کنونی پایین است و به همین دلیل حاضر به عرضه دلارهای حاصل از صادرات در قیمت‌های پایین نیست. این شرایط نیز تا زمانی ادامه پیدا می‌کند که بانک مرکزی به عنوان بازیگر بزرگ بازار ارز توان پاسخ به تقاضای موجود در «نرخ‌های پایین» را داشته باشد. ارزش حواله هم در بازار روز شنبه با دلار حدودا 23 هزار و 500 تومانی تطبیق داده شده بود. این عددی است که سمت عرضه را بیشتر برای حضور در بازار با تردید مواجه می‌کند. هزینه انتقال در بازار حواله به دلیل فشار تحریم‌ها همچنان بالاست و به نظر می‌رسد ریزش بیشتر قیمت‌ها در بلندمدت بستگی مستقیمی به «ثبات اقتصادی در شرایط رفع تحریم‌ها» دارد.