چاپ

ایران پرسمان -
خودروسازی رو به تعطیلی می‏‌رود؟
k ٢
٠
روزنامه سازندگی / متن پیش رو در سازندگی منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست
خودروسازی در ایران متفاوت از مسیری است که در دنیا سپری می‌‏شود؛ یک سال است مدام درگیر فساد شده، حالا گفته می‏‌شود میزان تولیدش هم کم شده است. صنعتی که جزوصنایع مهم کشور محسوب می‏‌شود، اشتغال زیادی را درگیر کرده و صنایع زیادی به آن وابسته است؛ اما یک عیب اساسی دارد. به قول سخنگوی کمیسیون اصل 90 مجلس: «صنعت خودروسازی به‌‏اندازه یک جنگ خسارت می زند.»
رقابت خودروسازان بین‏‌المللی خیلی تنگاتنگ و البته جالب است. سال گذشته ایلان ماسک، مدیرعامل تسلا در صفحه توییترش نوشت: «7000 خودرو در 7 روز؛ تیم تسلا.» در جواب توئیت او، استیو آرمسترانگ، یکی از مدیران کمپانی فورد نوشت: «7000 خودرو در حدود 4 ساعت؛ تیم فورد». جیم هکت، مدیرعامل فورد هم چند روز بعد گفت ما مدل F-150 را در 53 ثانیه تولید می‏ کنیم. به عبارتی اگر خواندن این گزارش دو دقیقه زمان لازم داشته باشد، در این مدت شرکت فورد بیشتر از دو دستگاه خودرو F-150 تولید خواهد کرد.
اما در ایران خودروسازی متفاوت از مسیری است که در دنیا سپری می‌‏شود. خودروسازی یک سال است مدام درگیر فساد شده، حالا گفته می‏شود میزان تولیدش هم کم شده است. صنعتی که جزو صنایع مهم کشور محسوب می‏شود، اشتغال زیادی را درگیر کرده و صنایع زیادی به آن وابسته است؛ اما یک عیب اساسی دارد. به قول بهرام پارسایی، سخنگوی کمیسیون اصل 90 مجلس: «صنعت خودروسازی به‌‏اندازه یک جنگ به کشور خسارت می‏‌زند». ماجرای صنعت خودرو چند وقتی است که با پرونده ‏های فساد درهم‏آمیخته است، اخبار فساد که از داغی افتاد، حالا نوبت به خبرهایی درباره کاهش چشم‏گیر تولید آن است. هفته دولت که آغاز شد، سازمان برنامه وبودجه سلسله گزارش‏هایی منتشر کرد که بگوید عملکرد دولت یازدهم و دو سال دولت دوازدهم خوب بوده است. طبق این گزارش، خلاصه عملکرد دولت یازدهم و 2 سال دولت دوازدهم نشان می‏دهد که تولید انواع خودرو سبک (سواری و وانت) از رشد 28 درصدی برخوردار بوده است. آن‏گونه که در گزارش وضعیت صنایع در حوزه خودرو مشاهده می‏شود، در‏حالی‏که تولید انواع خودرو در سال 92 حدود 729, 5 هزار دستگاه بود، این تعداد در سال 1397 به 935.5 هزار دستگاه افزایش پیدا کرد.
شاید آمار 97 نسبت به 92 بهتر باشد، اما آمار سال 97 نسبت به 96 از کاهش زیاد تولید خبر می‏دهد. حتی در سال 98 هم اوضاع تولید از بحران در صنعت خبر می‏دهد. آماری که در بهار منتشر شد، نشان از کاهش تولید داشت. بعدازآن دو ماه اعلام تولید به وقفه افتاد حالا هم مشخص است تولید خودرو در تابستان چنگی به دل نمی‏زند. روند کاهش تولید خودرو از خرداد سال گذشته شروع شد و تقریباً آبان ماه به بدترین حالت رسید. آمار ماهانه نشان می‏داد تیراژ سواری‏ها در آبان و نسبت به مهر، 34,5 درصد کاهش داشته و این موضوع ریشه در تیراژ ضعیف 46 هزار و 127 دستگاهی محصولات در دومین ماه پاییز داشت. با دوپینگی که دولت دی‏ماه سال گذشته انجام داد، سرعت کاهش تولید کم شد، اما همچنان خودروهای کمتری نسبت به سال قبل به خط تولید رسیدند. اواسط اسفندماه سال 97، سه شرکت خودروساز داخلی آمار تولید مربوط به بهمن‏ماه سال 97 را روی شبکه کدال (سایت مرتبط با بورس اوراق بهادار تهران) قرار دادند. آماری که نشان داد تولید بهمن خودروسازان در سال 97، در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته (بهمن 96) کاهش 58 درصدی در تولید انواع خودروهای سواری داشته است. طبق گزارش ‏های منتشرشده، شرکت‏ های خودروساز علاوه بر اینکه در بهمن ‏ماه 97 نسبت به مدت مشابه سال 96، رشد منفی 58 درصدی را در بخش تولید به نام خود ثبت کردند، در بخش عرضه هم کارنامه ضعیفی از خود به‏ جا گذاشتند. این شرکت‏ها در یازدهمین ماه سال 97 به نسبت مدت مشابه سال گذشته رشد منفی 63.5 درصدی را در بخش عرضه بجا گذاشتند. سال 97 با همین وضعیت به اتمام رسید، اما مسئولان نوید سالی بهتر را می‏دادند و حتی به اصرار مدعی بودند برنامه‏ ریزی برای تولید یک‏میلیون و 200 هزار دستگاه صورت گرفته و حتماً هم محقق خواهد شد. اوایل خردادماه، فرشاد مقیمی، معاون سابق وزیر صنعت، معدن و تجارت اعلام کرده بود: «به‏ طور متوسط در هر دو خودروساز بزرگ کشور روزانه بالای 1800 دستگاه خودرو تولید می‏شود و برخی روزها به بالای دو هزار دستگاه می‏رسد و البته در روزهایی هم کمتر از این میزان تولید می‏شود.» براساس اطلاعات شرکت‏های خودروساز در سایت کدال سازمان بورس، دو شرکت ایران‏ خودرو و سایپا طی بهار 98 درمجموع 184 هزار و 902 دستگاه خودرو تولید کرده‏ اند. این در حالی است که در سه ماه ابتدایی سال گذشته میزان تولید خودرو در این شرکت‏ها به 288 هزار و 837 دستگاه رسیده بود؛ بنابراین با مقایسه این آمارها، تولید خودرو در بهار سال جاری به نسبت بهار 97، با افت 36 درصدی همراه بوده است. البته این تنها آمارها نسبت به مدت مشابه سال گذشته نیست که با کاهش همراه بوده است، آمار تولید خرداد 98 نسبت به اردیبهشت‏ماه هم کاهش 8.3 درصدی را نشان می‏دهد.
حالا هم وزارت صنعت، معدن و تجارت پس از وقفه ‏ای دوماهه، آمار مربوط به تولید خودرو در کشور را منتشر کرده، آماری که نشان می‏دهد خودروسازان بخش خصوصی وضعیت مطلوبی ندارند. به گزارش تجارت‏ نیوز، تیراژ خودروسازان خصوصی کشور طی چهار ماه ابتدایی امسال حتی به 10 هزار دستگاه نیز نرسیده است. طبق این آمار، خصوصی‏ها که تقریباً تمام تولید آنها را مدل‏های چینی تشکیل می‏دهند، در مقایسه با چهار ماه سال گذشته بیش از 81 درصد افت تولید داشته‏اند.خصوصی‏ها درمجموع تا پایان تیر امسال تنها 9 هزار و 85 دستگاه انواع محصول سواری را در کشور به تولید رسانده ‏اند که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، افت 81.3 درصدی (معادل 38 هزار و 815 دستگاهی) را نشان می‏دهد. با توجه به تیراژ اعلامی و با در نظر گرفتن آمار کل تولید خودروهای سواری در چهار ماه نخست امسال (247 هزار و 45 دستگاه) سهم خصوصی ‏سازان از کل تیراژ به کمتر از 4 درصد رسیده که نشان از کاهش آن در مقایسه با ماه‏های گذشته دارد. در بین خودروسازان بخش ‏خصوصی اما بیشترین تیراژ طی چهار ماه امسال به کرمان موتور تعلق ‏گرفته است. بنابر آمار اعلامی، این شرکت تا پایان تیرماه امسال پنج هزار و 85 دستگاه انواع محصولات سواری را مونتاژ کرده تا در مقایسه با چهار ماه سال گذشته، 68.7 درصد افت تیراژ را تجربه کند. در بین محصولات تولیدی توسط کرمان موتور طی چهار ماه امسال، مدل‏های اکسنت و النترای هیوندایی دیده نمی‏شود و این شرکت در چهار ماه امسال تنها 13 دستگاه هیوندای ‏ای 20 را مونتاژ کرده است. کرمان موتور اما توانسته در چهار ماه ابتدایی امسال بیش از 5 هزار دستگاه از مدل‏های مختلف جک را مونتاژ کند. طبق آمار منتشره، کرمان موتور در تیر امسال دو هزار و 198 دستگاه محصول سواری را تولید کرده است. دیگر خودروساز بخش خصوصی یعنی گروه بهمن نیز طی چهار ماه امسال 804 دستگاه تیراژ داشته که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته افت 78.6 درصدی را نشان می‏دهد. وضعیت مدیران خودرو هم مانند باقی خودروسازان خصوصی است. این شرکت، محصولاتی از برند چینی «چری» را مونتاژ می‏کند. بنابر آمار اعلامی از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت این شرکت دو هزار و 239 دستگاه انواع محصولات سواری را در چهار ماه امسال به تولید رسانده و این رقم نشان می‏دهد مدیران خودرو نسبت به بازه زمانی مشابه سال گذشته، 90.3 درصد افت تیراژ داشته است. این شرکت همچنین در تیرماه امسال تنها 577 دستگاه تولید داشته است. در بین محصولات مدیران خودرو، بیشترین تیراژ نصیب آریزو 5 شده و کمترین تیراژ را نیز MVM مدل 315 طرح قدیم به خود اختصاص داده است.