چاپ

ایران پرسمان -
پاسخ به پرسش‌های مهم علمی، از وجود آب روی ماه تا سفر در زمان
٤٧
٠
باشگاه خبرنگاران / در این گزارش قصد داریم به بررسی جالب‌ترین و جدیدترین مسائل حوزه نجوم بپردازیم.
چرا سیارات به دور خورشید می‌چرخند
علت اینکه سیارات با چنین سرعتی حرکت می‌کنند که آنها را قادر می‌سازد به دور خورشید گردش کنند، این است که منظومه‌شمسی در ابتدا یک ابر ِ مارپیچی از گاز و غبار بود و هر چیزی که به آهستگی حرکت می‌کرد در اثر نیروی گرانش، درون خورشید کشیده می‌شد، هر چیزی که با سرعت خیلی زیادی در حال چرخش بود به فضای خارجی فرار کرد؛ هر چیز دیگری در اطراف خورشید باقی ماند و به تدریج درون سیارات ادغام شد و سرعت چرخش و در نتیجه مدارش را حفظ کرد.
با توجه به آنکه خورشید و سیارات همگی از یک ابر سحابی در حال مارپیچ تشکیل شدند، به همین دلیل همگی در مسیرهای خود به دور خورشید گردش می‌کنند. چرخش 6 سیاره از 8 سیاره شناخته‌‌شده منظومه‌شمسی پادساعتگرد است و سیارات ناهید و اورانوس ساعت‌گرد می‌چرخند.
پیدا شدن ملکول آب بر روی ماه
دانشمندان بر روی سطح ماه مولکول‌های آب را مشاهده کرده‌اند که در اثر حرارت سطح در چرخه روزِ ماه در حال حرکت هستند. محققان قبلاً فرض می‌کردند که منبع اصلی آب با حرکت زمین بین ماه و خورشید قطع خواهد شد. اما یافته‌های جدید هیچ کاهشی را وقتی زمین مانع از عبور باد به سمت ماه می‌شود، نشان نمی‌دهد. این امر حاکی از آن است که ماه نسبتاً به چیزی که قبلاً تصور می‌شد می‌تواند حاوی منبع پایدارتری از آب باشد.
یک مطالعه پیشگامانه‌ سال 2017 توسط دانشگاه براون نشان داد که ممکن است مقادیر زیادی آب درون صخره‌های ماه وجود داشته باشد. در آن زمان، این کشف یک جهش بزرگ از دیدگاه مشارکتی بود که نشان داد بیشتر آب بر روی ماه در نزدیکی قطب‌هایش قرار دارد. نتایج تحقیقات جدید نیز به نظر نشان می‌دهد که چرخه آب در ماه می‌تواند باعث شود در مأموریت‌های آتی به این قمر، آب بیشتر در دسترس ما قرار گیرد.
آیا امکان وجود قمر برای قمرها وجود دارد؟
هر یک از سیارات بزرگ منظومه شمسی دارای قمرهای بزرگی هستند، اما هیچ یک از این قمرها، زیرماه ندارند. یکی از دانشمندان به تازگی بیان کرده است که سیارات به دور ستاره‌ها می‌چرخند و قمرها به دور سیارات؛ پس طبیعی است که بپرسیم آیا قمرهای کوچکتر هم می‌توانند به دور قمرهای بزرگتر بچرخند.
به تازگی دانشمندان ثبات زیرماه‌های فرضی را بررسی کردند. محاسبات آنها نشان می‌دهد که زیرماه‌هایی با اندازه 10 کیلومتر می‌توانند فقط در اطراف قمرهای بزرگ (با اندازه 1000 کیلومتر) در مدارهای وسیع، بقا داشته باشند. محققان همچنین دریافتند که تعداد کمی از قمرهای شناخته‌شده مثل کالیستو، تیتان، یاپتوس و ماه، به لحاظ نظری قادر هستند میزبان زیرماه‌هایی با عمر طولانی، باشند.
اما و اگرهای سفر در زمان
یکی از دلایلی که فیزیک‌دانان را از قبول سفر در زمان بازمی‌دارد، مسئله وجود پارادوکس‌های زمان است. برای مثال شما اگر به گذشته سفر کنید و پدر و مادر خود را قبل از تولد خودتان به قتل برسانید، در این صورت تولد شما غیرممکن خواهد بود. بنابراین هرگز نمی‌توانید به گذشته سفر کنید تا پدر و مادر خود را به قتل برسانید. این مسئله از این جهت اهمیت دارد که علم بر اساس ایده‌هایی که منطقاً با هم سازگار باشند، شکل می‌گیرد. وجود یک پارادوکس زمان موثق، کافی است تا بتوان سفر در زمان را به کلی رد کند. در اینجا پارادوکس‌های زمان را با هم مرور می‌کنیم.
یکی از راه‌حل‌های پارادوکس‌های زمان این است که رودخانه زمان به آرامی دو شاخه شود و به این ترتیب دو دنیای مجزا را شکل دهد. به بیان دیگر، اگر قرار بود به گذشته سفر کنید و قبل از تولد خود پدر و مادرتان را هدف گلوله قرار دهید، احتمالاً در جهان دیگری، افرادی را که از نظر ژنتیکی درست شبیه پدر و مادر شما هستند خواهید کشت. جهانی که در آن شما هرگز متولد نخواهید شد. اما پدر و مادر شما در جهان اصلی آسیبی نخواهند دید. این فرضیه دوم، نظریه جهان‌های بی‌شمار نامیده می‌شود و این پارادوکس شاید به عمیق‌ترین پرسش در نظریه کوانتوم منجر شود: چگونه یک گربه می‌تواند در یک زمان، هم مرده و هم زنده باشد.