چاپ

ایران پرسمان - عبور از زلزله اقتصادی
k ٢.١
١
اعتماد / متن پیش رو در اعتماد منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست
مجیدرضا حریری/ وقتی اقتصاد یک کشور با تحریم مواجه می‌شود، شرایط جدید شباهتی با گذشته ندارد و باید خود را برای اوضاع جدید آماده کند. آنچه در سال 97 در اقتصاد ما رخ داد نیز تجربه‌ای شبیه به همین شرایط بود و شوک‌ها و تلاطم‌ها را می‌توان به یک زلزله اقتصادی تشبیه کرد. همان‌طور که پس از وقوع یک زلزله در شهر، نمی‌توان انتظار داشت بلافاصله تمام خرابی‌ها جبران شده و همه‌چیز به حالت عادی بازگردد، در اقتصاد ایران نیز نمی‌توان تصور کرد در مدتی کوتاه تمام مشکلات حل شده و همه‌چیز به حالت عادی برگردد. امروز اقتصاد ایران توانسته در برابر فشارهای سنگین تحریم‌ها مقاومت کند. امریکا در شرایطی تحریم‌های جدید را کلید زد که توقع داشت در کمتر از شش ماه اقتصاد ایران از هم بپاشد یا فاجعه اقتصادی رخ دهد، امروز می‌بینیم که با گذشت یک سال و نیم از آغاز این تحریم‌ها، اقتصاد ما توانسته با شوک‌ها و فشارهای ابتدایی مقابله کند. امروز هدف ابتدایی ما باید بازگشت به شرایط گذشته باشد. اقتصاد ما در سال 96 نیز اوضاع ایده‌آلی نداشت اما شرایط بهتری را تجربه می‌کرد و از این رو در کوتاه‌مدت برنامه‌ریزی برای بازگشت به شرایط دو سال قبل می‌تواند در دستور کار قرار بگیرد و در گام‌های بعدی به هدف‌گذاری‌های کلان فکر کنیم. در ارزیابی از شرایط فعلی نباید یک موضوع مهم را فراموش کرد. با وجود تمام تذکرات و شعارهای مطرح شده، اقتصاد ما هنوز وابستگی قابل توجهی به نفت دارد. هنوز یک سوم از بودجه دولت با پول نفت تامین می‌شود و بسیاری از صنایع ما نیز وابستگی مستقیم یا غیرمستقیم به نفت دارند. از این‌رو وقتی نفت ما تحریم می‌شود، می‌بینیم که از یک‌سو دولت با مشکلات مالی شدید مواجه شده و از سوی دیگر صنایع ما نیز با رکود روبه‌رو می‌شوند و ...
در کنار هم قرار دادن این شرایط رکودساز است. اگر از فرصت تحریم به گونه‌ای استفاده شود که فضا به بخش واقعی اقتصاد داده شود و صادرات غیرنفتی با محدودیت‌های کمتری به پیش روند، می‌توان از کاهش وابستگی به نفت و حرکت به سمت هدف‌گذاری‌های کلانی مانند رشدهای اقتصادی بالا گفت اما آنچه امروز قطعی است، مقاومت اقتصاد ایران در برابر زلزله تحریم‌ها و تلاش برای حفظ خود و فعالیت در این موقعیت دشوار است.