چاپ

ایران پرسمان - سرمقاله فرهیختگان/ در باب مظلوم‌نمایی اصلاح‌طلبان
١٩
٠
فرهیختگان / « در باب مظلوم‌نمایی اصلاح‌طلبان » عنوان یادداشت روزنامه فرهیختگان به قلم حسام رضایی است که می‌توانید آن را در ادامه بخوانید:
جریان اصلاحات به‌واسطه دربرگیری چهره‌های امنیتی-اطلاعاتی دهه 60 در رئوس نخبگانی خود، زبردستی بلامعارضی در راه‌اندازی عملیات روانی علیه رقیب دارد. یکی از وجوه پررنگ این کارزار روانی طی سال‌های اخیر، «مظلوم‌نمایی» بوده است. ابزار مظلوم‌نمایی، اتمسفر فکری و کنشگری اصلاح‌طلبان را تا آنجا درگیر خود ساخته که پذیرش مسئولیت وضع موجود را به‌نوعی به امری محال برای ایشان تبدیل کرده است. این رویکرد فربه و فضاگیر، از خرداد سال 92 و همزمان با تسخیر دولت به دست جریان چپ (چپ مصطلح سیاسی نه با لحاظ دقایق فکری آن) روندی تازه‌ به خود دید. در چارچوب این روند جدید که تقریبا سراسر عمر دولت یازدهم را مشغول خود کرد، مقصر اصلی همه گره‌های تدبیر و امید، هشت‌سال سیاست دولت‌های نهم و دهم معرفی و اعلام شد. حواله‌سازی نقصان‌ها در دولت دوازدهم شکل توجیهی متفاوتی به خود گرفت. در فرمت جدید مظلوم‌نمایی اصلاح‌طلبان و متعاقبا موتلفین اعتدالی آنها، دلیل بالقوه و بالفعل صدر تا ذیل ضعف‌ها بر گرده «دولت پنهان» نهاده شد. دولت پنهان (deep state) در اصطلاح سیاسی به مجموعه‌ای قدرتمند با هویتی مجهول گفته می‌شود که به‌طور سازمان‌یافته و با بهره‌گیری از امکانات دولتی، در جهت مقاصدی غیر از منافع ملی مشغول فعالیت است. پس از عدم اقبال حسن روحانی و دولت تحت امرش در جامه عمل پوشاندن به عمده وعده‌ها، اصلاح‌طلبان که از مهم‌ترین و اساسی‌ترین حامیان او محسوب می‌شدند، مستمرا از اصطلاح دولت پنهان، ملعبه‌ای دست‌ساز جهت گریز از حیطه پاسخگویی به سوالات و مطالبات تدارک دیدند. حتی استغاثه شخص رئیس‌جمهوری در تبیین لزوم تغییر در موادی از قانون اساسی و به رای گذاشتن آنها با هدف افزایش اختیارات رئیس قوه مجریه را می‌توان افتادن سهوی یا عمدی وی در تله مظلوم‌نمایی اصلاح‌طلبان (با اسم رمز دولت پنهان) و ایجاد هاله‌ای انحرافی به دور ناکارآمدی‌های پاستور در حل مشکلات ارزیابی کرد.
مظلوم‌نمایی، سویه کارکردی دیگری نیز برای اصلاح‌طلبان دارد؛ سویه‌ای که با محور قراردادن حمله به نهاد قانونی نظارت استصوابی شورای نگهبان، تلاش می‌کند به‌نوعی بر ناکارآمدی نمایندگان منتسب به جریان اصلاحات در مجلس شورای اسلامی سرپوش نهد. لب کلام ادعایی چپ‌ها این است که در خلأ حضور اصل نظارت استصوابی، امکان ابراز افراد خالص‌تر و ناب‌تر -که همسویی تامی با گفتمان اصلاحات دارند- جهت تصدی نمایندگی مجلس، بیشتر و پیش‌تر فراهم خواهد شد؛ بنابراین چنانچه امروز نمایندگان فراکسیون امید، ناتوان از عمل به کارویژه‌های اصلاح‌طلبی خود هستند، تقصیر نه بر گردن انتخاب آنها به‌عنوان تنظیم‌کنندگان لیست امید، بلکه بر گردن پدیده «استصواب» است. حملات تخریبی اصلاح‌طلبان علیه شورای نگهبان البته امر بدیع و تازه‌ای نیست لیکن رصد نوع سیاست‌ورزی ایشان خاصه در انتخابات‌های اخیر، نشان از آن دارد که جریان اصلاحات با علم کامل به قواعد بازی، معمولا بیشترین و همه‌جانبه‌ترین فعالیت‌های سیاسی را از خود بروز می‌دهد؛ همین رویکرد دوگانه یعنی از یک‌طرف حمله به اصل نظارت استصوابی به‌عنوان تکه جدانشدنی پازل انتخابات و از طرف دیگر حضور حداکثری در همان انتخابات، نشان از نوعی سردرگمی و سرگیجگی بر سر تعیین سیاست‌های کلان اصلاح‌طلبی در مواجهه با پدیده‌های سیاسی رایج در کشور دارد. همین سرگیجگی هم باعث شده برخی الیت‌های تجدیدنظرطلب از یک‌سو از «مشارکت مشروط» در انتخابات سخن بگویند و از سوی دیگر «سکوت در انتخابات» یا «عبور از انتخابات» را استراتژی دقیقی توصیف نکنند.
به نظر می‌رسد تاکید بر 1- مانع‌تراشی دولت پنهان بر سر راه دولت عیان و 2- حمله به نظارت استصوابی که به‌عنوان دو جزء عملیات روانی اصلاح‌طلبان (در قالب مفهوم مظلوم‌نمایی) معرفی‌شان کردم، طی ماه‌های آتی و با چشمداشت به مجاب‌کردن مخاطبان رای اصلاحات به حضور مجدد پای صندوق‌های رای، چگالی و بسامد فزون‌تری به خود بگیرد. از طرف دیگر آن‌طور که سعید حجاریان، نظریه‌پرداز اصلاح‌طلب اخیرا در اظهاراتی از تداوم اعتبار تقسیم‌بندی برجامیان و نابرجامیان (گفت‌وگو با روزنامه شرق در تاریخ 16 مهر) سخن گفت یا رئیس‌جمهوری در دانشگاه تهران، ستیز 41 ساله دواندیشه تعامل و تقابل با دنیا را به میان آورد، باید شاهد باز شدن یک دوقطبی کاذب با محوریت و موضوعیت سیاست خارجی بر دو وجه عملیات روانی یادشده باشیم. بررسی مورد آخر نیازمند فرصت مقتضی دیگری است.