چاپ

ایران پرسمان - فرهیختگان / « توپ در زمین اروپا » عنوان یادداشت روزنامه فرهیختگان به قلم حسن بهشتی‌پور است که می‌توانید آن را در ادامه بخوانید:
گام چهارم ایران در کاهش تعهدات برجامی به‌نظرم بسیار اقدام خردمندانه‌ و درستی بود. گام‌به‌گام بودن این اقدامات به‌معنای آن است که ایران می‌خواهد در چارچوب برجام هم اقدامات خود را سازماندهی کرده و هم قدرتش را به طرف مقابل نشان دهد تا آنان بدانند ایران بلوف نمی‌زند. این اقدامات بیانگر آن است که مجموع فعالیت‌های ایران زیرنظر آژانس انرژی اتمی انجام می‌شود ولی ما هم قدرت افزایش ذخایر اورانیوم و هم درصد غنی‌سازی را داریم و هم اینکه قادریم به انواع سانتریفیوژهای خود تنوع ببخشیم، کمااینکه در روزهای اخیر از 15 مدل سانتریفیوژ در حضور خبرنگاران رونمایی شد که تنها مدل IR9 ظرفیت 50 برابر مدل IR1 را دارد که اکنون در حال فعالیت است. وظیفه ما در اینجا این است که براساس منافع ملی خود خردمندانه تصمیم بگیریم و عواقب کار را به‌خوبی بسنجیم و به تاثیراتش فکر و درنهایت تصمیم خود را با قاطعیت اجرایی کنیم؛ یعنی تنها بلوف و حرف گزافه نزنیم، بلکه حرفی را بزنیم که قابلیت اجرایی‌کردن آن را داشته باشیم. به‌نظر من در گام‌های پیش از این هم نشان داده‌ایم که قدرت اجرایی داریم و با قاطعیت می‌توانیم کاهش تعهدات را انجام دهیم. آژانس هم در این مدت اقدامات ایران را تایید کرده و نظرش درباره گام چهارم هم احتمالا در گزارش دی‌ماه تایید خواهد شد، ‌البته منظورم از تایید به‌منزله تایید اجرایی‌شدن این مساله است تا طرف غربی بداند این اقدامات تبلیغاتی نیست و واقعا اجرایی می‌شوند. اما اینکه طرف مقابل در اقداماتش تجدیدنظر می‌کند یا خیر، باید بگویم که به‌نظر من اروپایی‌ها توان مقابله برابر ایالات متحده آمریکا به‌ویژه در مسائل مالی را ندارند، بنابراین باید فشار خود را روی مسائل سیاسی قرار دهند تا بتوانند آمریکا را به تجدیدنظر وادار کنند. اروپایی‌ها بهتر است به‌جای ایران به آمریکایی‌ها فشار بیاورند و به‌جای اینکه به ایران بگویند تعهداتت را کم نکن، بهتر است خودشان تعهداتی را که قبول کردند؛ اجرایی کنند. البته باید به این مساله توجه کنیم این‌گونه نیست که اگر ما گام‌هایی به‌صورت خاص برداریم، حتما آنان به تعهدات‌شان عمل می‌کنند، من چنین گامی را سراغ ندارم و به‌نظر من اگر ما بمب اتم هم بسازیم، این‌گونه نیست که آنان یک‌دفعه تعهدات‌شان را عملیاتی کنند.
شما شاهد بودید که در گام سوم آنان تا چه میزان به تکاپو افتادند و در گام چهارم با جنجال رسانه‌ای و تبلیغاتی آنان روبه‌رو خواهیم شد. درباره اینکه چقدر تهدید آنان به خروج از برجام جدی است یا خیر باید بگویم اروپایی‌ها هنوز موضع رسمی‌شان را به این معنا که بگویند از برجام خارج می‌شویم اعلام نکرده‌اند چون این مساله به زیان خودشان هم خواهد بود و این‌گونه نیست که ایران تنها در این مساله متضرر شود و متقابلا این مساله برای اروپا و آمریکا هم زیان‌هایی را به‌همراه خواهد داشت. البته من نمی‌خواهم بگویم اصلا امکان ندارد که اروپایی‌ها از برجام خارج شوند؛ چراکه چک سفیدی در این زمینه به ما نداده‌اند اما قرائن و شواهد موجود نشان می‌دهد منافع اروپایی‌ها ایجاب می‌کند که در چارچوب برجام بمانند و پیمان عدم اشاعه را حفظ کنند و این مساله برای امنیت اروپا و آمریکا مناسب خواهد بود اما اینکه بگوییم به‌هیچ‌وجه از برجام خارج نمی‌شوند، در سیاست نمی‌توان چنین حرفی را زد اما همان‌طور که تاکید کردم، قرائن و شواهد نشان می‌دهد آنان فعلا چنین تصمیمی را نخواهند گرفت. هرچند به‌نظر من اروپایی‌ها باید اقدامات سیاسی را در مقابل آمریکا انجام دهند، چراکه قدرت مقابله با هژمونی آمریکا را ندارند. تمایز گام چهارم ایران در کاهش تعهدات برجامی با گامهای قبلی، فعال‌کردن فوردو بود و اینکه شما شاهد چرخش سانتریفیوژهایی هستید که پیش از این، به آنان گاز تزریق نمی‌شد اما با اجرایی‌شدن گام چهارم نزدیک به هزار و خرده‌ای سو مجددا به ظرفیت توان هسته‌ای ایران افزوده خواهد شد. البته این در صورتی است که IR1 را فعال کنند ولی اگر IR6 را فعال کنند، موضوع بستگی به این مساله خواهد داشت که چه تعدادی از آنان فعال شده و قدرت غنیسازی و ذخایر اورانیوم غنی‌شده در ایران تا چه میزان براساس آنها افزایش پیدا می‌کند. این از مواردی است که برای طرف مقابل بسیار حائز اهمیت است. در پایان باید بگویم به‌نظر من این راه را باید ادامه داد ولی در داخل هم باید به فکر باشیم که توان اقتصادی خود را همزمان با توان هسته‌ای افزایش دهیم. توان اقتصادی ایران نیازمند انجام اصلاحاتی در اقتصاد، گمرکات، نظام مالیاتی و نظام بانکی و تسهیل سازوکار تولید ملی است که هیچ ارتباطی به برجام ندارد. البته اصلاحاتی صورت گرفته است اما باید بیشتر شود و ما با تقویت نظام اقتصادی کشور می‌توانیم تحریم‌ها را کم‌اثرتر یا بی‌اثرتر کنیم که در این صورت قطعا طرف مقابل هم تجدیدنظر خواهد کرد.