چاپ

ایران پرسمان - مردم سالاری / « پتروشیمی و رسم «برندکُشی» در این سرزمین » عنوان سرمقاله روزنامه مردم سالاری به قلم حمیدرضا شکوهی است که می‌توانید آن را در ادامه بخوانید:
هشتم دی ماه در تقویم رسمی کشور، به عنوان روز صنعت پتروشیمی نامگذاری شده و دیروز نهم دی ماه، مراسم مرتبط با این مناسبت، با حضور رئیس جمهوری برگزار شد. از منظر گستره فعالیت‌های صنایع پتروشیمی در ایران و زنجیره‌ای از صنایع تکمیلی که به آن وابسته هستند، هم آن نامگذاری و هم این مراسم، حائز اهمیت است. چراکه پتروشیمی و صنایع وابسته به آن نقش مهمی در رشد اقتصادی و اشتغالزایی در کشور ایفا می‌کنند. البته در چنین مناسبتی شاید خیلی مناسب نباشد که از حسرت‌ها بگوییم. صنعت پتروشیمی حتی در دوران رکود اقتصادی هم از رونقی نسبی برخوردار است. اما این دلیل نمی‌شود که آنچه را داشتیم و از دست دادیم فراموش کنیم. چراکه می‌توانستیم، امروز حسرت‌های کمتری داشته باشیم...
واگذاری‌های گسترده در اقتصاد ایران، تقریبا با واگذاری صنعت پتروشیمی کلید خورد و هر بار نامی از پتروشیمی به میان می‌آید ناخودآگاه به یاد برند NPC می‌افتم که زمانی ارزشی جهانی داشت و امروز در ستادی خلاصه شده که هنوز در پیچ و خم تنظیم وظایف رگولاتوری خود است. هرچند به مدیران و کارکنان شرکت ملی صنایع پتروشیمی هم، چه در گذشته و چه امروز، نمی‌توان چندان خرده گرفت چراکه آنها هم میراث‌دار شرایطی شده‌اند که خود نقشی در ایجاد آن نداشتند. البته چندی پیش وقتی در کنفرانس خبری مهندس بهزاد محمدی، مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی از او درباره پیامدهای واگذاری‌های گسترده در صنعت پتروشیمی به اسم خصوصی‌سازی سوال کردم، او آنقدر مثبت صحبت کرد که این تصور در من ایجاد شد که وقتی مدیری از خارج از صنعت پتروشیمی به آن وارد شده باشد، چندان شناختی از سابقه و ارزش برند پتروشیمی ندارد. اما روز صنعت پتروشیمی، شاید مناسبت خوبی باشد تا تلنگری به خودمان بزنیم که در این کشور با برندهای خود چه می‌کنیم؟ حال، می‌خواهد برندی ملی و منطقه‌ای همچون کارخانه ارج و کارخانه آزمایش و شرکت هپکو باشد، یا برندی بین‌المللی همچون NPC؛ ما کلا در تضعیف و نابودی برندها، تجربیات طولانی داریم!
سخن کوتاه می‌کنم و برای یادآوری ارزش این برند و پناه بردن به نوستالژی شیرین آن، به سخن یکی از مدیران اسبق این صنعت تکیه می‌کنم. شاید دقیق‌ترین و ساده‌ترین و در عین حال مهم‌ترین زیان حاصل از واگذاری‌های غیرکارشناسی در صنعت پتروشیمی را چندی پیش مهندس غلامحسین نجابت مدیرعامل اسبق شرکت ملی صنایع پتروشیمی در گفت‌وگوی تصویری با «نفت خبر» بیان کرد. مهندس نجابت که تنها مدیر صنعت پتروشیمی است که بیش از دو دهه پیش، نشان سازندگی از رئیس جمهوری وقت، مرحوم آیت‌الله‌ هاشمی‌رفسنجانی دریافت کرده، گفته بود: «شرکت ملی صنایع پتروشیمی با برندی که به دست آورده بود که آن زمان چهل ساله بود، فقط در یک قلم، شش میلیارد یورو از اروپا فاینانس گرفت. فاینانس با رقم‌های سه میلیارد یورو و دو و نیم میلیارد یورو هم موارد متعددی گرفت. با چه تضمینی؟ با تضمین سربرگ شرکت ملی صنایع پتروشیمی و امضای مدیرعامل آن. نه تضمین شرکت ملی صنایع پتروشیمی، نه تضمین بانکی، نه تضمین شرکت ملی نفت ایران، نه تضمین بانک مرکزی، نه تضمین وزارت اقتصاد و دارایی؛ فقط با سربرگ شرکت ملی صنایع پتروشیمی. این برند در دنیا چنین ارزشی داشت. شرکت بازرگانی پتروشیمی هم چنین وضعیتی داشت. در کل بازارهای دنیا ما و سابیک، رقیب و برندهایی شناخته شده بر مبنای کیفیت محصول بودیم. اما هر دو برند، چه NPC و چه بازرگانی پتروشیمی، با ندانم‌کاری خودمان تضعیف شد. خصوصی‌سازی لازمه کشور است اما در نحوه اجرای آن، به‌گونه‌ای عمل کردیم که معادن طلای خود را از دست دادیم. بعضی‌ها می‌گویند اینها با قیمت ارزان واگذار شدند. اما من می‌گویم حتی اگر به ده برابر قیمت هم فروخته می‌شد باز هم آن برندها ارزش خود را از دست داده بودند چون لقمه لقمه شده بودند. ما باید آن دو برند را خصوصی‌سازی می‌کردیم ولی ارزش برند را حفظ می‌کردیم.»
حالا امروز در روز پتروشیمی، نوستالژی شیرین روزهایی را مرور می‌کنیم که سربرگ NPC تضمینی برای دریافت فاینانس چند میلیارد یورویی بود! ای کاش باب این «برندکُشی» در این کشور، روزی بسته شود...