ایران پرسمان - وینش/دیوید دیوپ نخستین رمان‌نویس فرانسوی است که برنده‌ی جایزه بوکر اینترنشنال می‌شود. این جایزه برای رمان شب همه‌ی خون‌ها سیاهند، نخستین اثر او که به زبان انگلیسی ترجمه شده است، به او تعلق می‌گیرد. داستانی درباره سربازان سنگالی ارتش فرانسه در جنگ جهانی اول و الهام گرفته از سرنوشت پدربزرگ خود نویسنده که اصلیتی سنگالی دارد.
دیوید دیوپ نخستین رمان‌نویس فرانسوی است که برنده‌ی جایزه بوکر اینترنشنال می‌شود. این جایزه برای رمان شب همه‌ی خون‌ها سیاهند، نخستین اثر او که به زبان انگلیسی ترجمه شده است، به او تعلق می‌گیرد.
دیوپ، نویسنده‌ی دو رمان، و مترجمش آنا موسکواکیس مشترکاً جایزه‌ی 50 هزار یورویی را که به نویسنده و مترجم بهترین اثر ترجمه‌ای به انگلیسی تعلق می‌گیرد از آن خود کردند. در رمان شب همه‌ی خون‌ها سیاهند ما زندگی آلفا تدیایه را دنبال می‌کنیم، سربازی سنگالی که در جنگ جهانی اول در فرانسه می‌جنگد، شاهد سقوط او به ورطه‌ی جنون بعد از مرگ نزدیک‌ترین دوست دوران کودکی‌اش در خط مقدم هستیم و می‌بینیم که این حادثه چگونه خود را در خشونتی افراطی نسبت به سربازان آلمانی در سنگرها بازتاب می‌دهد.
در جنگ جهانی نخست حدود 135 هزار سرباز سنگالی در اروپا جنگیدند و 30 هزار نفر از آن‌ها در جبهه‌ها کشته شدند. امری که دیوپ را به نوشتن این کتاب برانگیخت سکوت جدّ بزرگ او در مورد دورانی بود که در جنگ گذرانده بود. دیوپ در مصاحبه‌ای می‌گوید: «او درباره‌ی تجربیاتش در جنگ هرگز چیزی به زنش یا به مادر من نگفته بود. به همین دلیل من همیشه نسبت به داستان‌ها و نقل‌هایی که یک جور تماس صمیمانه و خودمانی با این جنگ بخصوص را در اختیار آدم می‌گذاشت کنجکاو بودم.»

رئیس هیئت داوران، تاریخ‌نگار لوسی هیوز-هَلِت رمان شب همه‌ی خون‌ها سیاهند را «رمانی فوق‌العاده» می‌داند. هلت می‌گوید: «این کتاب ترسناک است ــ با خواندنش احساس می‌کنی هیپنوتیزم شده‌ای. تمام احساساتت به هم می‌ریزد، ذهنت به روی افکار نو گشوده می‌شود. اثر روایی فوق‌العاده‌ای است. بسیار قدرتمند و بسیار تاثیرگذار است. پروتاگونیست داستان به جادوگری متهم می‌شود و ما داوران احساس می‌کردیم این کتاب یک جوری ما را جادو کرده است. اثرش تا این اندازه آدم را هیپنوتیزم می‌کند.»
او این رمان را این طور توصیف می‌کند: «داستانی‌ست درباره‌ی جنگ، اما درباره‌ی عشق نیز، رفاقت مردان جوانی که در کنار هم می‌جنگند و پیوند عاطفی نیرومندی که میان مردانی به وجود می‌آید که در کنار هم تا پای مرگ می‌روند. کتاب داستانی درباره‌ی زبان هم هست ــ پروتاگونیست داستان خیلی فرانسه بلد نیست، بنابراین با کتابی سروکار و داریم که به فرانسوی نوشته شده و ما به انگلیسی می‌خوانیمش و درباره‌ی مردی است که به زبان ولوف [زبان سنگال و برخی کشورهای همجوارش] می‌اندیشد. دیوپ کار بسیار هوشمندانه‌ای کرده است در خلق زبان خاصی که یک جوری حس‌وحال اندیشیدن به زبانی دیگر غیر از زبان خودت را منتقل می‌کند.»
او می‌گفت که امیدوار است خشونتِ رمان، خوانندگانش را نرماند. «تو می‌توانی پرده‌ی آخر شاه‌لیر را که پر از جسادی است که روی هم تلنبار شده‌اند بخوانی و به جای توجه به وحشت صحنه به زیبایی زبان بیاندیشی. این کتاب کاری را می‌کند که بهترین قطعات شعر می‌کنند؛ در سطحی وارد آگاهی خواننده می‌شود که از عقلانیت او در می‌گذرد و از موضوع بلافاصل قصه فراتر می‌رود. بله، شما واقعاً درباره‌ی سلاخی وحشتناک آدم‌ها می‌خوانید، درباره‌ی سربازانی که کارشان به دیوانگی می‌کشد … اما با این همه، تمامی مفهوم تراژدی در همین دوگانگی است، دوگانگی زشتی رویدادهایی که نقل می‌شوند و زیبایی شیوه‌ی بیان آ‌ن‌ها. لذا خواندن این رمان حقیقتاً تجربه‌ی لذتبخشی است.»
دیوپ در سال 1966 از مادری سنگالی و پدری فرانسوی به دنیا آمد، کودکی‌اش را در سنگال گذراند و برای تحصیل به فرانسه برگشت. او بعدها در دانشگاه پائو استاد ادبیات سده‌ی هیجدهم شد. رمان شب همه‌ی خون‌ها سیاهند از زمان انتشار آن در فرانسه در سال 2018 جزو کتاب‌های پرفروش فرانسه بوده، جزو نامزدهای ده جایزه ادبی بودن و جایزه‌ی ادبی گنکور را از آن خود کرده است. ترجمه‌های آن نیز در ایتالیا و هلند جایزه‌های ادبی معتبر آن کشورها را برنده شده‌اند.
شب همه‌ی خون‌ها سیاهند از میان 125 کتابی که به جایزه‌ی بوکر اینترنشنال ارائه شدند به عنوان بهترین برگزیده شد. هیوز-هلت می‌گوید که بسیاری از کتاب‌هایی که امسال برای بردن این جایزه رقابت می‌کردند، از جمله همین کتاب دیوپ، موضوع‌شان استعمار یا مهاجرت بود، که به قول او «ادامه‌ی استعمار است. قصه‌ی آدم‌هایی که دور جهان می‌گردند، جاهایی با خوش‌رویی می‌پذیرندشان و جاهای دیگر تحویل‌شان نمی‌گیرند، ظاهراً قصه‌ای است که خیلی از نویسنده‌ها دوست داشتند به آن بپردازند.»
در فهرست کوتاه نامزدهای جایزه مرکب از شش کتاب، در کنار کار دیوپ ترجمه‌های کتاب‌هایی بودند چون وقتی دیگر کار جهان را نمی‌فهمیم نوشته‌ی بنجامین لاباتوت ترجمه شده از اسپانیایی و به یادِ یاد نوشته‌ی ماریا استپانووا ترجمه شده از روسی.
به گفته‌ی رئیس هیئت داوران بوکر اینترنشنال 2021 با رای اکثریت داوران جایزه را برد. همه‌ی کتاب‌های دیگر هم برجسته بودند و من نمی‌خواهم وارد جزئیات بیشتری شوم جز این که بگویم اکثریت داوران این کتاب دیوپ را اثر فوق‌العاده یافتند.
دیوپ نخستین نویسنده‌ی فرانسوی و نخستین آفریقایی‌تباری است که جایزه‌ی بوکر بین‌الملل را می‌برد. در سال 2006 نویسنده‌ای نیجریه‌ای چینوآ آچبه جایزه‌ی سلف این بوکر اینترنشنال را که آن موقع «مَن بوکر اینترنشنال» خوانده می‌شد از آن خود کرد، منتها در آن زمان این جایزه به یک عمر دستاورد یک نویسنده داده می‌شد.
نام دیوپ و مترجم موسکواکیس به عنوان برنده در مراسم مجازی که به طور زنده از کاونتری کاتدرال پخش می‌شد اعلام شد. برندگان قبلی این جایزه شامل کسانی چون هان کانگ از کره‌ی جنوبی و اُلگا توکارچوک لهستانی می‌شود. هر دو نویسنده‌ی برنده‌ی این جایزه شاهد افزایش نجومی شمارگان کتاب‌های‌شان بعد از تعلق بوکر اینترنشنال بودند.
2 جون 2021