چاپ

ایران پرسمان - مجله ایلیاد / ستاره‌شناسان دانشگاه وسترن، سریع‌ترین کوتوله‌های قهوه‌ای در حال دوران را کشف کرده‌اند. آن‌ها در واقع 3 کوتوله‌ی قهوه‌ای را کشف کرده‌اند که هر دور دوران آن‌ها حدود یک ساعت طول می‌کشد. این سرعت دوران چنان بالا است که اگر سرعت دوران کمی از این مقدار بالاتر باشد، این ستاره‌ها از هم متلاشی می‌شوند. ستاره‌شناسان برای کشف این اجرام جالب از داده‌های تلسکوپ فضایی اسپیتزر استفاده کرده‌اند. پس از کشف توسط اسپیتزر، اطلاعات تکمیلی آن‌ها توسط تلسکوپ‌ زمینی جمینی شمالی تایید شده است.
ستاره‌شناسان دانشگاه وسترن کانادا به‌جز تلسکوپ جمینی شمالی در هاوایی، داده‌های به‌دست آمده را توسط تلسکوپ موسسه‌ی کارنیه در شیلی نیز تایید کرده‌اند. «مگان تانوک» به‌عنوان فارغ‌التحصیل دانشگاه وسترن در رشته‌ی فیزیک و ستاره‌شناسی، می‌گوید: «ما فکر می‌کنیم آستانه‌ی سرعت دوران کوتوله‌های قهوه‌ای را کشف کرده‌ایم. مطالعات گسترده‌ای که توسط تیم ما و دیگر محققین انجام شده تا کنون سرعت دوران بالاتری برای کوتوله‌های قهوه‌ای ثبت نکرده است. در واقع اگر سرعت دوران کوتوله‌ها از این مقدار بالاتر باشد، باید متلاشی شوند.»
کوتوله‌های قهوه‌ای در واقع ستاره‌های شکست خورده‌ای هستند که روند شکل‌گیری آن‌ها مشابه ستاره‌ها بوده، ولی جرم آن‌ها کمتر از ستاره‌ها است و بیشتر به سیاره‌های غول‌پیکر شبیه هستند.
سرعت دوران این کوتوله‌ها تقریباً 10 برابر سرعت دوران عادی این نوع اجرام است. محققین برای اندازه‌گیری سرعت دوران این اجرام از تغییرات وضعیت نوری آن‌ها به خاطر اثر داپلر و استفاده از مدل‌های کامپیوتری برای محاسبه‌ی سرعت دوران استفاده کرده‌اند. محاسبات محققین نشان داده است که سرعت دوران این کوتوله‌ها 350،000 کیلومتر بر ساعت به دور استوای آن‌ها است، در حالی که سرعت معمول کوتوله‌ها 35،000 دور بر ساعت است.
دکتر «سندی لجت» به‌عنوان متخصص تلسکوپ جمینی شمالی و کسی که بر روی کوتوله‌های قهوه‌ای مطالعه می‌کند، می‌گوید: «این کوتوله‌های غیرعادی با سرعت سرسام‌آوری دوران می‌کنند. از آنجا که گرانش این کوتوله‌ها معمولاً ناچیز است، خیلی عجیب می‌نماید که از هم متلاشی نمی‌شوند. تیم تانوک نشان داده‌اند که سرعت‌های بالاتر از این مقدار برای کوتوله‌های قهوه‌ای وجود ندارد.»
محققین در ابتدا با اندازه‌گیزی سرعت تغییرات روشنایی کوتوله‌ها دریافته‌اند که این اجرام می‌توانند سرعت‌های دوران خارق‌العاده داشته باشند. آن‌ها می‌گویند: «کوتوله‌های قهوه‌ای مانند سیاره‌هایی که دارای اتمسفر هستند، می‌توانند طوفان‌های آب و هوایی بر روی سطح خود داشته باشند و این طوفان‌ها بر روی نورهای مشاهده شده از آن‌ها تاثیر می‌گذارد. ما نشان دادیم که تغییرات نوری این کوتوله‌ها ناشی از طوفان نیست و سرعت دوران آن‌ها بالا است.»
نتایج این مطالعه در مجله‌ی The Astronomical Journal منتشر شده است.