ایران پرسمان -
آخرین خبر / روشنایی ابطالجوزا، ستاره نارنجی رنگ صورت فلکی جبار، اواخر سال 1398 به وضوح کاهش یافت و باعث حیرت جامعه نجومی شد. این اتفاق که با چشم غیرمسلح نیز قابل رویت بود، سبب شد میگل مونتاریس و گروهش، با تلسکوپ VLT رصدخانه جنوبی اروپا، واقع در شیلی، به سمت این ستاره نشانه روند. تصویر جدیدی که از سطح این ستاره منتشر شده است، چگونگی تغییرات روشنایی ابطالجوزا را نشان می‌دهد. عکسی که در آذر 98 از این ستاره گرفته شد در مقایسه با عکس قبلی که در ماه دی سال 97 ثبت شده بود از تاریک‌تر شدن سطح ستاره به‌خصوص در ناحیه جنوبی آن خبر می‌داد، اما ستاره‌شناسان از علت آن مطمئن نبودند. تیم تحقیقات به رصد ابطالجوزا در زمان کاهش روشنایی ادامه دادند و دو تصویر دیگر در دی و اسفند 98 ثبت کردند. در اردیبهشت 99 روشنایی ستاره به حالت عادی خود بازگشت.
مطالعه جدید این تیم که در مجله نیچر (Nature) منتشر شده‌است نشان می‌دهد، راز کاهش روشنایی ابطالجوزا یک پوشش غباری است که نور ستاره را سد می‌کند و این پوشش نتیجه افت دما در سطح ستاره است. سطح ابطالجوزا به صورت یک حباب گازی عظیم متحرک با انقباض و انبساط در داخل ستاره به‌طور مرتب تغییر می‌کند. این تیم متوجه شده‌است، ستاره، قبل از کاهش روشنایی، حباب گازی عظیمی را از خود به بیرون می‌راند، این توده مدت کوتاهی پس از جدا شدن سرد می‌شود و این افت دما زمینه را برای متراکم شدن گاز فراهم می‌کند و گاز تبدیل به غبار جامد می‌شود.
مطالعات مونتاریس شواهدی را نشان می‌دهد که تشکیل این غبار می‌تواند بسیار سریع و نزدیک به سطح ستاره رخ دهد. او می‌گوید: ’’ما مستقیما شاهد شکل گیری اصطلاحا غبار ستاره‌ای بودیم.‘‘ امیلی کنون نیز که در این مطالعات نقش داشته‌است افزود: ’’غباری که از ستارگان تکامل یافته سرد به بیرون رانده می‌شود، مانند نمونه‌ای که اخیرا شاهد آن بودیم، می‌تواند به عناصر سازنده سیارات سنگی تبدیل شود.‘‘
برگرفته از مجله آوا استار avastarco