بزرگنمايي:
ایران پرسمان - فرادید / در اینجا با برخی از کشفیات شگفت‌انگیز باستان‌شناسی در زمینۀ پوشاک و زیورآلات آشنا می‌شوید؛ از جواهراتی که نئاندرتال‌ها به خودشان می‌آویختند تا جوراب‌هایی باستانی که برای پوشیدن با صندل طراحی شده بودند.
پوشاک بخشی جدایی‌ناپذیر از تاریخ بشر بوده است و منشا شکل‌گیری آن برای ما نامعلوم است. اما در حالی که تعیین زمان دقیق پیدایش لباس به دلیل ماهیت فاسدشدنی پارچه‌های اولیه در هاله‌ای از ابهام باقی مانده است، تجزیه و تحلیل‌ها نشان می‌دهند که انسان‌ها دست‌کم از حدود 170 هزار سال پیش شروع به پوشیدن لباس کردند.
اکتشافات باستان‌شناسی بینش‌های جالبی را در مورد این عمل باستانی ارائه می‌دهد. به عنوان مثال، قدمت سوزن‌های خیاطی به حدود 40 هزار سال پیش برمی‌گردد و برخی الیاف رنگ شده نیز یافت شده‌اند که قدمتشان به 36 هزار سال قبل از میلاد برمی‌گردد.
در اینجا با مجموعه‌ای از باستانی‌ترین لباس‌ها و لوازم جانبی که تا به امروز باقی مانده‌اند آشنا می‌شوید.
قدیمی‌ترین جواهرات (130 هزار سال)
در اعلامیه‌ای در سال 2015، دانشمندان یک یافته باستان‌شناختی خیره‌کننده را فاش کردند: قدیمی‌ترین شکل آویز تزئینی در جهان: هشت چنگال عقاب که در یک مکان نئاندرتال در کرواسی کشف شد.
این چنگال‌ها که از حداقل سه عقاب سرچشمه می‌گرفتند، نشان‌های برش پیچیده‌ای داشتند که برای سیم‌کشی طراحی شده بود، و نشانه‌هایی از صیقل دادن دقیق را نشان می‌دادند که نشان‌دهنده استفاده از آنها به عنوان بخشی از گردنبند یا دستبند بود.
این یافته دیدگاه سنتی دربارۀ نئاندرتال‌ها به‌عنوان موجودات ابتدایی را به چالش می‌کشد و در عوض جامعه‌ای پیچیده و هوشمند را آشکار می‌کند که دارای کنش‌هایی مانند دین و هنر است.
محققان حدس می‌زنند که چنگال‌ها به دلیل اهمیت تشریفاتی‌شان انتخاب شده‌اند که نشان‌دهنده درک پیچیده‌ای از نمادگرایی در میان نئاندرتال‌ها است.
قدمت این جواهرات به حدود 80 هزار سال قبل از ورود انسان به اروپا می‌رسد و بنابراین معلوم است که نئاندرتال‌ها این عمل را از انسان‌های امروزی تقلید نکرده بودند.
قدیمی‌ترین شلوار (3000 سال)
در سال 2014، قدیمی‌ترین شلوار جهان در مقبره یانگهای در چین کشف شد. با کمال تعجب، با وجود گذشت سه هزار سال، این شلوار هنوز در شرایط بسیار خوبی قرار داشت.
این شلوار احتمالاً با بافتن سه تکه پارچه جداگانه برای قسمت پاها و قسمت فاق ساخته شده است که سپس با استفاده از نخ به هم دوخته شده‌اند. این پارچه همچنین دارای طرح‌های هندسی پیچیده‌ای است که یک اثر جذاب از نظر بصری ایجاد می‌کنند. محققان پیشنهاد می‌کنند که این شلوارها احتمالاً در میان قبایل سوارکار در آن منطقه حدود 4000 سال پیش تکامل یافته‌اند.
قدیمی‌ترین جوراب (1600 سال)
قدیمی‌ترین جوراب جهان با اینکه بسیار جوان‌تر از بسیاری از اقلام موجود در این فهرست است، هنوز هم سنی چشمگیر دارد و قدمت آن به فاصلۀ سال‌های 250 تا 420 بعد از میلاد برمی‌گردد.
این جوراب‌ها که گمان می‌رود منشأ رومی-مصری داشته باشند، در اواخر دهه 1800 در یک محل دفن واقع در یک مستعمره یونان باستان در مرکز مصر کشف شدند.
این جوراب پشمی بافتنی که توسط برخی به عنوان «جوراب فضایی» یا «انگشت خرچنگی» توصیف می‌شود، رنگ قرمز روشن دارد و طراحی منحصربه‌فردی با پنجۀ دوقسمتی در آن صورت گرفته است.
محققان حدس می زنند که این شکاف به پوشنده اجازه می‌داده تا به راحتی جوراب را با صندل بپوشد.
قدیمی‌ترین پیراهن (5000 سال)
این لباس که اغلب به‌عنوان قدیمی‌ترین پیراهن کشف شده در جهان شناخته می‌شود، در یک قبرستان مصر باستان واقع در 30 مایلی قاهره کشف شد. این چیراهن (یا تونیک) که قدمت آن به دوره سلسله اول یا پادشاهی قدیم برمی‌گردد، گواهی بر صنعت نساجی اولیه است که تماماً از کتان استفاده می‌کرد. این پیراهن دارای آستین‌های چین‌دار است.
محققان چین‌های مشخصی را در آرنج‌ها و زیر بغل‌ها مشاهده کرده‌اند که نشان می‌دهد این لباس واقعاً توسط یک فرد باستانی پوشیده شده است.
قدیمی‌ترین کفش (9300 سال)
در سال 1938 در یک اکتشاف در فورت راک اورگان، باستان‌شناسان قدیمی‌ترین جفت کفش شناخته شده جهان را که هنوز دست نخورده و کنار هم بودند کشف کردند.
این کفش‌های شگفت‌انگیز باستانی که به صندل‌های فورت راک معروف هستند، از پوست درخت ساخته شده‌اند و دارای کفی صاف و طرحی برای پوشش پنجه هستند. چندین جفت از این صندل‌ها تا کنون پیدا شده است که قدیمی‌ترین آنها بین 9300 تا 10000 سال قدمت دارد. محققان حدس می‌زنند که صندل‌ها با پیچاندن بندها به دور مچ پا و محکم کردن آنها در طرف مقابل بسته می شدند.
قدیمی‌ترین ژاکت (1700 سال)
در سال 2013، قدیمی‌ترین ژاکت جهان در یک یخچال طبیعی نروژی کشف شد که به نظر می‌رسد بهترین مکان برای چنین کشف جالبی باشد.
این لباس قدیمی از پشم گوسفند ساخته شده و رنگ قهوه‌ای مایل به سبز را دارد. به نظر می‌رسد این ژاکت برای پسری با قد حدودا 1.5 متر طراحی شده است. به نظر می رسد ژاکت به خوبی نگهداری شده است، زیرا نشانه‌هایی از دوبار وصله شدن در آن دیده می‌شود.
قدیمی‌ترین کیف (4500 سال)
در سال 2012، باستان‌شناسان قدیمی‌ترین کیف جهان را در قبری در نزدیکی لایپزیگ آلمان کشف کردند. این کیف که از چرم یا پارچه ساخته شده بود و مدت‌ها قبل متلاشی شده بود، با بیش از صد دندان سگ تزئین شده بود.
چینش دندان‌ها طرحی شبیه یک کیف دستی مدرن را نشان می‌داد که نشان دهنده سطحی از پیچیدگی در طراحی آن است. جالب اینجاست که تزیینات دندان سگ در زیورآلات مو و گردنبندهای آن دوره نیز یافت شده که نشان دهنده روند مد روز آن زمان است.
قدیمی‌ترین عینک آفتابی (2000 سال)
قدیمی‌ترین عینک‌های برفی که تا به حال پیدا شده‌اند، از استخوان، چرم یا چوب ساخته شده‌اند و با قدمت 2000 ساله، به فرهنگ دریای برینگ قدیم ارتباط دارند؛ یعنی اجداد اینویت‌های مدرن که در امتداد ساحل غربی آلاسکا زندگی می‌کردند.
عینک مخصوص برف که در تصویر بالا نشان داده شده، حدود 800 سال پیش در جزیره بافین کانادا کشف شد. آنها به طور خاص برای محافظت از چشم‌ها در برابر برف‌کوری ناشی از نور شدید خورشید بهاری ساخته شده‌اند.
قدیمی‌ترین دامن (5900 سال)
اگرچه تنها یک قطعه از این لباس باقی مانده است، اما شواهد کافی وجود دارد که نشان می‌دهد آن بخشی از یک دامن بوده است. این لباس از نی‌های بافته شده ساخته شده است و دارای یک نوار در امتداد لبه است.
بازسازی کامل ظاهر دامن اصلی یا تعیین اینکه آیا آن را یک زن پوشیده است یا یک مرد غیرممکن است. با این وجود، محققان این کشف را قدیمی‌ترین نمونه شناخته شده لباس حصیری در جهان می‌دانند.
قدیمی‌ترین تاج (6000 سال)
این تاج در غاری در نزدیکی دریای مرده در سال 1961 کشف شد. قدمت این تاج به عصر مس (4000 تا 3300 قبل از میلاد) برمی‌گردد، جنس آن مس سیاه‌شده است و قطر آن تقریباً هفت اینچ است.
لبه بالایی تاج با پنج شکل، از جمله دو پرنده با گردن دراز (که تصور می‌شود کرکس هستند)، دو دروازه یا در و یک شی T شکل که شبیه دسته شمشیر است، تزئین شده است. محققان معتقدند که این تاج در نوعی مراسم عمومی و در مراسم تدفین افراد مهم استفاده می‌شده است.