ایران پرسمان - ایسنا / افزایش دمای جهانی باعث سفید شدن تدریجی و مرگ گسترده مرجانهای آب گرم در سراسر جهان شده است.
محققان به تازگی اعلام کردهاند که افزایش دما در سراسر جهان، اکوسیستمهای صخرههای مرجانی را به وضعیت زوال گسترده سوق داده است و این اولین باری است که سیاره زمین پژوهشگران امروز اعلام کردند این نخستین بار است که زمین به یک «نقطه واژگونی اقلیمی» رسیده است.
بازار ![]()
به نقل از نیچر، آنها همچنین میگویند که بدون اقدام سریع برای مهار انتشار گازهای گلخانهای، سایر اکوسیستمهای روی زمین نیز به زودی به نقاط بحرانی سیارهای خواهند رسید، آستانههایی برای تغییرات عمیقی که نمیتوان آنها را به عقب برگرداند.
استیو اسمیت، دانشمند علوم اجتماعی در دانشگاه اکستر انگلستان و نویسنده اصلی گزارشی که در مورد میزان نزدیکی زمین به رسیدن به تقریبا 20 نقطه بی بازگشت سیارهای منتشر شد، میگوید: ما دیگر نمیتوانیم در مورد نقاط اوج به عنوان یک خطر محتمل در آینده صحبت کنیم. این واقعیت جدید ماست.
افزایش ناگهانی دما
این گزارش که توسط اسمیت و دیگر دانشمندان دانشگاه اکستر رهبری میشود، خطر عبور از نقاط بحرانی مانند فروپاشی صفحات یخی، بالا آمدن سطح دریاها و خشک شدن جنگلهای بارانی آمازون را ارزیابی میکند. همچنین پیشرفت به سوی نقاط بحرانی مثبت مختلف با تمرکز بر تغییرات اجتماعی و اقتصادی، مانند پذیرش انرژی پاک، را مورد بحث قرار میدهد.
اولین ارزیابی این گروه که کمتر از دو سال پیش منتشر شد، هشدارهایی را برانگیخت اما رسما اعلام نکرد که به نقطه اوج اقلیمی رسیدهایم. با این حال، در چند سال گذشته، دمای جهانی افزایش یافته و نگرانیهایی را در میان برخی از دانشمندان ایجاد کرده است که گرمایش جهانی در حال شتاب گرفتن است و میتواند در دهههای آینده منجر به تاثیرات گستردهتری نسبت به تغییراتی شود که تاکنون ثبت شده است.
محققان میگویند که تاثیر گرمایش زمین بر صخرههای مرجانی به ویژه در دو سال گذشته بسیار شدید بوده و این اکوسیستمها را به نقطه بحرانی رسانده است. گرم شدن آبها باعث سفید شدن مرجانها در سراسر جهان شده است، فرآیندی که زمانی رخ میدهد که این موجودات، جلبکهای همزیست را که مواد مغذی، اکسیژن و رنگهای پر جنب و جوش را برای آنها فراهم میکنند، دفع میکنند. چهارمین رویداد سفید شدن جهانی در چند دهه گذشته در ژانویه 2023 آغاز شد و محققان تخمین میزنند که بیش از 84 درصد از اکوسیستمهای مرجانی کره زمین را تحت تاثیر قرار داده است.
مایکل استودیوان، بومشناس مرجانها در دانشگاه میامی در فلوریدا، میگوید گزارش اولیهی نقطهی اوج، دربارهی تهدیدهای گسترده برای مرجانها در زمان آینده صحبت میکرد، اما آخرین رویداد سفیدشدگی جهانی روشن کرده است که بحران، همین حالا در حال وقوع است.
استودیوان با اشاره به اینکه صخرههای مرجانی با اختلالات عظیمی روبرو هستند که هم شدیدتر و هم مکررتر هستند، میگوید: ما در آن نقطه هستیم. دوره بهبودی که معمولا بین وقایع اختلال اتفاق میافتد، دیگر اتفاق نمیافتد و این مشکل بزرگی برای مرجانها است.
اکوسیستمهای ضروری
حتی اگر انسانها دمای جهانی را در حدود 1.5 درجه سانتیگراد بالاتر از سطوح پیش از صنعتی شدن تثبیت کنند، مرجانها همچنان به کاهش خود ادامه خواهند داد. این یکی از اهداف توافقنامه اقلیمی پاریس در سال 2015 است، اما محققان میگویند آستانه 1.5 درجه سانتیگراد میتواند ظرف چند سال آینده نقض شود. بر اساس این گزارش، برای حفظ صخرههای مرجانی در «مقیاس معنادار»، بشریت نه تنها باید افزایش دما را متوقف کند، بلکه باید با استخراج دیاکسید کربن از جو، دمای سیاره را تا حدود یک درجه سانتیگراد بالاتر از سطوح پیش از صنعتی شدن کاهش دهد.
مانجانا میلکوریت، دانشمند علوم سیاسی در دانشگاه اسلو و یکی از نویسندگان این گزارش، میگوید: مقابله با نقاط بحرانی برگشتناپذیر، چالش متفاوتی را برای نهادهای ملی و بینالمللی ایجاد میکند، نهادهایی که تاکنون بر اقدامات تدریجی برای رسیدگی به روندهای دمایی بلندمدت تمرکز داشتهاند. او میگوید جلوگیری از عبور از نقاط بحرانی، مستلزم تأکید بر کاهش فوری انتشار گازهای گلخانهای و افزایش فناوریها برای حذف کربن از جو است.
میلکوریت میگوید: ما دانش لازم را داریم. چیزی که نیاز داریم نوعی حکمرانی است که با ماهیت این چالش مطابقت داشته باشد.