ایران پرسمان -
حسین هدایتکننده، تولیدکننده صنعت نوشتافزار در گفتوگو با خبرنگار مهر گفت: عمدهترین مشکل ما بهطور کلی به مسائل مالی برمیگردد، حالا چه اسمش را نقدینگی بگذاریم، چه سرمایه اولیه یا سرمایه در گردش. میتوان گفت تقریباً ۹۰ درصد مشکلات از همین مسائل مالی ناشی میشود . بقیه چالشها به نوعی قابل حل هستند، اما بحث مالیات همیشه یک گره بازنشدنی است. بخاطر همین موضوع هم مشکلات زیادی را تجربه میکنیم.
وی ادامه داد: ما بیشتر در حوزه تولید لوازمالتحریر هستیم. عمده فعالیت ما مربوط به تولید دفتر، خودکار و موارد مشابه است. تولیدات ما زیر دو گروه صنفی دستهبندی میشود؛ صنف لوازمالتحریر و دیگری صنف درودگران (چوبی). البته شاید بعضی تولیدات ما مثل میزهای تحریر بهطور کامل در دسته لوازمالتحریر جا نگیرد، چرا که این محصولات از لحاظ ابعاد بزرگتر و از نظر قیمت گرانتر هستند. اما مسئله مهم اینجاست که بالای ۹۰ درصد مواد اولیه برای ساخت این محصولات بهراحتی قابل تأمین است و دغدغه چندانی از این بابت وجود ندارد.
این تولیدکننده گفت: مشکل اصلی ما نقدینگی است. تولید ما فصلی است؛ بهعنوان مثال، در ماههای شهریور، مهر و آبان اوج فعالیت تولید و فروش است. اما از ماه دی تا اردیبهشت، عملاً بازار تعطیل است یا خیلی کم رونق دارد. همین موضوع باعث میشود ما در ماههای پرکار مثل شهریور و مهر زیر فشار زیادی قرار بگیریم. مشتریها سفارش حجم بالایی از محصولات را میدهند، ولی به دلیل نبود نقدینگی، نمیتوانیم در ابتدای سال محصولات موردنیاز را تولید و انبار کنیم. برای نمونه، اگر مشتری ۵۰ میز و صندلی بخواهد، به جای اینکه ظرف دو یا سه روز تحویل بدهیم، باید بگوییم آماده کردن آن دو هفته زمان خواهد برد. این باعث نارضایتی بازار و مغازهدارها میشود و به کار خودمان هم فشار میآورد.
نیاز بازار در فصل پرکار تأمین نمیشود
وی یادآور شد: بزرگترین مسئله ما این است که در ابتدای سال نمیتوانیم به اندازه کافی تولید کنیم تا نیاز بازار در فصل پرکار تأمین شود. علاوه بر آن، هزینههای ثابت مثل حقوق کارکنان، بیمه و اجاره هم در ماههایی که تعطیل یا کمکار هستیم، همچنان باید پرداخت شود. برای همین هم در ماههای فروردین تا خرداد عملاً کارگاه نیمه تعطیل است یا حتی کاملاً تعطیل.
هدایتی گفت: مشکل دیگر ما شرایط بانکهاست؛ با اینکه طلا و ارز در کشور مدام افزایش قیمت دارند و نرخها چند برابر شدهاند، بانکها همچنان وامهایی با ارقام قدیمی مثل ۲۰۰ میلیون تومان یا نهایتاً ۴۰۰ میلیون تومان را پیشنهاد میدهند. این ارقام در مقیاس کنونی هیچ کمکی نمیکند. آنها توقع دارند که نقدینگی بالایی هم در حساب داشته باشیم تا مثلاً بتوانیم یک میلیارد یا دو میلیارد تومان وام دریافت کنیم. این چرخه اقتصادی اصلاً به همدیگر وصل نیست؛ انگار یک دایره ناکامل است که سر و ته آن به هم نمیرسد.
وی ادامه داد: برای مثال، مجموعه تولیدی ما اگر یک وام یک یا دو میلیارد تومانی بگیرد، میتواند مشکل تولید فصل ابتدایی سال را حل کند و چرخه کاری را متعادل کند. اما گرفتن چنین وامی خودش داستان مفصلی دارد و خیلی سختگیرانه برخورد میشود. این ناهماهنگیها در نظام اقتصادی باعث شده مشکلات کوچک مثل تهیه نقدینگی برای ادامه کار تبدیل به بزرگترین چالش شود.
این تولیدکننده گفت: سیستم اقتصادی و وضعیت بازار در کشور به جایی رسیده که تولیدکنندهها تحت فشارهای سنگین و طاقتفرسایی قرار گرفتهاند. بهعنوان یک تولیدکننده، وقتی به شرایط وامدهی نگاه میکنم، واضح است که حتی دریافت وامهای با مبالغ بالا یا شرایط سودآورتر از بانکها عملاً غیرممکن شده است. پیچیدگیهای مربوط به بازپرداخت، ضمانتها و شرایط سختگیرانه، استفاده از این تسهیلات را تقریباً غیرعملی کرده است. از طرفی، در حوزه تولید همواره با نوسانات شدید قیمت مواد اولیه مواجه هستیم. مثلاً امدیاف و لوله نمونههای بارز هستند.
شرکتهای واسطه از گرانیها سود میبرند
وی افزود: چند ماه پیش، مقدار مشخصی امدیاف را با حدود چهار میلیون خریداری میکردم، ولی حالا قیمت آن به بالای هفت میلیون رسیده است. این تغییرات قیمت که گاهی لحظهای و روزانه اتفاق میافتند، برنامهریزی برای تولید و فروش را عملاً غیرممکن کرده است. جالب اینجاست که شرکتهای واسطهای یا افرادی که انبارهای پر از کالا دارند، از این گرانیها سود میبرند، اما ما تولیدکنندهها که باید مواد اولیه را برای ادامهی کار تهیه کنیم، بیشتر تحت فشار هستیم.
هدایتی گفت: مشکل دیگری که بسیار جدی است، نبود یک سیستم مناسب برای کنترل قیمت یا نظارت روی بازار است. هر فروشنده تقریباً قیمتگذاری را به دلخواه خود انجام میدهد و این وضعیت بیشترین فشار را بر مصرفکننده نهایی وارد میکند. بهطور مثال، وقتی قیمت بنزین افزایش پیدا میکند، شاهد گرانی اقلامی مثل مرغ یا حتی تخممرغ هستیم؛ در حالی که هیچ ارتباط مستقیمی بین این موارد وجود ندارد. این نشاندهنده ناکارآمدی سیستم نظارت و تنظیم بازار است. علاوه بر این، کاهش فروش و پایین آمدن تیراژ تولید باعث شده هزینههای جانبی ثابت مانند اجاره مکان یا دستمزدها فشار بیشتری وارد کنند.
وی ادامه داد: نمایشگاههایی که قبلاً با هزینههای کمتر برگزار میشدند و بازدهی خوبی داشتند، اکنون با افزایش هزینههای چند برابری روبرو هستند، در حالی که میزان فروش به شدت کاهش یافته است. طبیعی است که خریدار کمتر اقدام به خرید میکند، وقتی میبیند محصولی مثل صندلی که روز قبل دو میلیون تومان بوده، امروز به دو میلیون و ششصد هزار تومان رسیده است. رفتار دلالها و واسطهگرها نیز اوضاع اقتصادی را خرابتر کرده است. آنها اغلب بدون تحمل هزینههای تولید، سود بیشتری از تولیدکنندگان واقعی کسب میکنند و از نوسانات بازار بیشترین بهره را میبرند.
این تولیدکننده گفت: در حوزه صادرات هم چالشها مشابه هستند. هرچند در سالهای اخیر واردات کالاهای رقابتی مثل محصولات تاشوی چینی کاهش یافته و فروش ما بهبود نسبی داشته، اما گرانی مواد اولیه تحت تأثیر نوسانات ارزی همچنان مشکلات زیادی ایجاد کرده است. برای حل این مشکلات نیازمند یک برنامه جامع حکومتی هستیم. نظام تعزیرات باید بهروز شود، نظارت بر قیمتگذاری و کنترل بازار تقویت شوند تا شرایط برای تولیدکنندگان سادهتر شود. نمیتوانیم همیشه انتظار ارائه جنس باکیفیت داشته باشیم، وقتی امکان تأمین مواد اولیه مناسب وجود ندارد. امیدواریم این چرخه اصلاح شود؛ حداقل برای نسلهای آینده، شاید آنها بتوانند سیستمی شفافتر و منطقیتر تجربه کنند.