ایران پرسمان - ایسنا / «کیهان‌شناسی امواج گرانشی» طرح پسادکتری سبحان کاظم‌پور ایشکا است که با راهنمایی امین رضایی اکبریه و حمایت بنیاد ملی علم ایران آن را انجام داده است.
سبحان کاظم‌پور ایشکا با مدرک دکتری تخصصی فیزیک - گرانش و کیهان‌شناسی از دانشگاه تبریز درباره این طرح توضیح داد: یکی از بزرگترین معماهای حل نشده در کیهان‌شناسی انبساط شتابدار کیهان است که منشأ آن را به یک شکل ناشناخته از انرژی، به نام انرژی تاریک نسبت می‌دهند. از آنجایی که مدل استاندارد کیهان‌شناسی دارای مشکلاتی است، ارائه سازوکاری جدید برای مطالعه کیهان از منظری متفاوت بسیار ارزشمند محسوب می‌شود.
بازار ![]()
وی ادامه داد: دوران اخیر در گرانش و کیهان‌شناسی، دوران امواج گرانشی است. از این‌رو فعالیت‌های علمی بسیار زیادی از جمله ساخت رصدخانه‌های امواج گرانشی نسل سوم همچون تلسکوپ گرانشی آلبرت اینشتین و سامانه فضایی لیسا در حال انجام است.
این پژوهشگر اضافه کرد: در سال‌های اخیر، توجه به امواج گرانشی جهت بررسی کیهان بسیار مورد توجه قرار گرفته است. مطالعات جدیدی جهت اندازه‌گیری پارامتر هابل با استفاده از امواج گرانشی صورت پذیرفته است. بنابراین، ابزاری جدید جهت اندازه‌گیری دقیق‌تر انبساط شتابدار کیهان فراهم شده است. از این رو، مطالعه جنبه‌های مختلف امواج گرانشی برای استفاده در کیهان‌شناسی می‌تواند جهت محدود کردن مدل‌های موجود کمک شایانی کند.
کاظم‌پور ایشکا تصریح کرد: یکی از مهمترین سؤال‌های بدون جواب در گرانش و کیهان‌شناسی انبساط شتابدار حال حاضر کیهان محسوب می‌شود. موضوعی که ذهن دانشمندان بسیار زیادی را مشغول کرده است. قابل توجه است که در عصر بررسی امواج گرانشی و ساخت تلسکوپ‌های امواج گرانشی، استفاده از این مؤلفه جدید جهت کشف کیهان و حل معمای انبساط شتابدار حال حاضر، بسیار مهم و ضروری است.
وی افزود: کشورهای مختلفی در جهان از جمله ایالات متحده امریکا، چین، ژاپن و کشورهای اروپایی در حال ساخت نسل‌های جدیدی از تلسکوپ‌های گرانشی جهت بررسی و مطالعه امواج گرانشی هستند. مؤلفه‌های جدید معرفی شده در امواج گرانشی همچون رابطه پراکندگی أمواج گرانشی، اثر حافظه امواج گرانشی، اثر لنز امواج گرانشی و اثر جزرومد تشدید امواج گرانشی از جمله پدیدهای جدید شناخته شده در بررسی امواج گرانشی هستند که هنوز نیاز به مطالعات و بررسی‌های جامع در خصوص آن‌ها احساس می‌شود.
این پژوهشگر در ادامه بیان کرد: نتایج این طرح پژوهشی می‌تواند مسیری را جهت رسیدن به معیارهایی در امواج گرانشی برای بررسی و یا حذف مدل‌های گرانشی و کیهانی فراهم کند.
به نقل از روابط‌عمومی بنیاد ملی علم ایران (INSF)، وی تأکید کرد: به عبارت دیگر، ما سعی خواهیم کرد که پارامترها و مشخصه‌های جدیدی را در امواج گرانشی ارائه کنیم که با این ابزارها بتوان تئوری‌های مختلف موجود در گرانش و کیهان‌شناسی را مورد ارزیابی قرار داد.
کاظم‌پور در پایان خاطر نشان کرد: در واقع، ارائه معیارهای جدید منشأ گرفته از امواج گرانشی در کنار معیارهای موجود در نجوم، گرانش و کیهان‌شناسی موجب تسهیل در پیدا کردن بهترین جواب برای توجیه انبساط شتابدار حال حاضر کیهان می‌شود.